İlm-i kelamın tarifi, mevzuu ve gayesi nedir? Vâzıı kimdir? Akâid ne kelimedir?

İlm-i kelamın tarifi, mevzuu ve gayesi nedir? Vâzıı kimdir? Akâid ne kelimedir?


İlmi kelamın tarifi; Vehüve ilmün bahısün an zatillahi Teala min haysü sıfatihi ve efalihil muteallekati bil mebdei vel meadi.

Manası; Sıfatları ve fiilleri itibarıyla Cenab-ı Hakkın zatından, nübüvvet ve risaletten, mebde’ (başlangıç) ve meâd (son) itibarıyla mükevvenatın ahvalinden bahseden ilimdir.

Mevzuu; Zatullah, sıfatullah, efalullah, mebde ve meada müteallik olan efaldir.

Gayesi; Vehiyettelakki min haziziz taklidi ila zirvetil yakını ve irşadil müsterşidine ve ilzamül muhdiine ve hıfzu Akâidül mü’mine an şüphetil mübdiline ve gayetü gayetil fevzü bisaadetin dareyni.

Manası; Taklid çukurlarından ilmin zirvesine yakın ve irşadı talep edenlere irşad etmek inançsızları susturmak mü’minlerin itikadını mübdinin şüphesinden muhafaza etmek gayesinin de gayesi iki dar saadetinden necat bulmaktır.


Akâid’in Musannıfı; Ömerin Nesefi Hazretleridir. Tuglel İsmi Ömer bin Muhammed Ahmed bin İsmail Havs bin Necmeddin Hazretleridir.

Hanefi âlimlerinin meşhurlarından olup Hicri 461 tarihinde Nesef’te doğmuş, 537 tarihinde Semerkant’ta vefat etmiştir. 100’e yakın eserlerinin olduğu söylenmektedir.

Şerhinin Musannıfı; Alleme-i Teftazani Hazretleridir.

Akâid; “akidetün” lafzının cemisidir. “Akidetün – akidetani – Akâidün” olarak tasrif olunur. Badehü düğüm manasınadır.