Para Dediğin El Kiri
Yaşamak, günlük ihtiyaçlarımızı karşılamak için paranın önemli bir yeri vardır. Pek çok şeyi yerine getirebilmek için maddi varlığa ihtiyaç vardır. Mesela zekat verebilmek, hacca gidebilmek, kurban kesebilmek, fakirleri sevindirebil-mek, aile efradımızı geçindirebilmek için çalışmak emredilmiştir, bazı ibadetleri yerine getirebilmek için zenginlik şartı aranmıştır.
Bütün bunların yanında "paragöz" de olmamalıdır. Para her şey demek değildir; yaşamak için araçtır. Gerektiği zaman harcanır.
Paradan daha önemli şeyler vardır, ne çare ki, onları almak için de para gerekiyor.
Hz. Ali ne güzel söylüyor: "Ey para, doğrusu öf sana, öyle bir şeysin ki, insanın elinden çıkmadıkça bir faydan dokunmuyor."
Öyleyse onu nasıl kullanacağını bilmek lazım. Bacon'un dediği gibi "para iyi bir uşak, kötü bir efendidir".
Ölen Bir Zengine Mektup: "Artıyı severdi, eksiyi hiç sevmezdi. Çarpmaya çok iyi kafası çalışırdı. Bölmeyi yapmazdı. Ölünce çocukları yaptı."
"Ey paralar,paralar; Dostu düşmanı yaralar, Sade can olsa gam değil, Aziz dini paralar."
İnsanların altın'ı ölçmek için bir mihenk taşlan vardır, insanları ölçen mihenk taşı da altın (para) dır. (Thomas Fuller)
"Paranın yeri gönül değil, cüzdandır." (Hz.Mevlana)
"Bana paradan bahsetmeyin. Çünkü mirasına konmak için, rüşvetle babalarına deli raporu aldıran evlatlar bilirim."
"İnsanların yaptığı sahte paralar kadar, paraların yaptığı sahte insanlar da vardır."
"Servetin batırdığı insan sayısı kurtardığından fazladır."
"Para her şeyi yapar" diyen kişi para için her şeyi yapabilir.
Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Salih kişi için hayırlı mal ne güzeldir." (6).
"İnsanoğlu hayır (yani mal) sevgisine aşırı düşkündür." (100 Âdiyat, 8)
"Mal/ servet ve oğullar, dünya hayatının zineti (süsüdür)." (18 Kehf, 46)
Malın hayır ve şer oluşu, kullanımı ve harcanmasına göredir. İyi, iyi yerde, faydalı şekilde kullanılırsa hayır olur, hayır getirir, şayet zıddı olursa şer olur, şer getirir.
İslam, zenginliğe değil, onun kötü yolda kullanılmasına karşı çıkmıştır. O, insanın hizmetçisidir, araçtır, onun için yeri kalp, gönül değil, cüzdandır. O el kiridir.
Müslümanın kirli parayla ilişkisi olmaz, onun kazancı da temizdir. Çünkü Cennet, temizlerin yeridir.
Batının ve batılın para anlayışını ise Mark Twain şöyle özetler:
-İnsan hayatının amacı nedir?
-Zengin olmak.
-Nasıl?
-Eğer becerebilirsek şerefsizce, mecbur olursak namuslu yoldan.
-Tek ve gerçek Tanrı kimdir?
-Tanrı paradır. Altın, dolar ve hisse senedi, baba oğul ve ruhları...
Mü' mince tavır ise şudur:
Elin kârda, dilin ikrarda, gönlün yâr (Allah)'da olsun...
Unutmayalım ki: para sahibinin nefsaniyetine hizmet ederse felakettir; ruhaniyetine hizmet ederse saadettir, rahmet vesilesidir.
--------------------------------------------------------------------------------
6- Ahmed,Müsned,4/402. Buhari, Edebül- Müfred, 112 H.no.299.
Halil Atalay
