Kavmi neden Hz. İbrahim’i ateşe atmak istemiştir?

Allah'ın üstün ahlakıyla övdüğü Hz. İbrahim kendi yaptıkları putlara tapan ve bu putlara tapma konusunda son derece kararlı ve ısrarlı olan bir kavme gönderilmiştir. Ve kavmini yalnızca Allah'a kulluk etmeye çağırmakla görevlendirilmiştir. Ancak kavminin insanları kendi dünyevi menfaatleriyle çatıştığını düşündükleri için hak dini kabul etmek istememiş, Hz. İbrahim'e bir tuzak kurarak onu öldürmeye kalkışmışlardır. Ancak Allah Hz. İbrahim'e kurulan tuzağı bozmuş, onu zalim kavminin elinden kurtarmıştır:
Dediler ki: "Eğer (bir şey) yapacaksanız, onu yakın ve ilahlarınıza yardımda bulunun." Biz de dedik ki: "Ey ateş, İbrahim'e karşı soğuk ve esenlik ol." Ona bir düzen (tuzak) kurmak istediler, fakat Biz onları daha çok hüsrana uğrayanlar kıldık. (Enbiya Suresi, 68-70)
Kavmi Hz. İbrahim'i öldürmek istemelerinin nedenlerinden bazıları şöyledir:
- Hz. İbrahim kavmini Allah'a kulluk etmeye çağırmıştır. Hz. İbrahim de ilk olarak, kavmini doğru yola çağırmış ve onlara putlarını bırakmalarını ve Allah'a yönelmelerini söylemiştir. Kur'an'da pek çok ayette Hz. İbrahim'in babasına ve kavmine bu yönde yaptığı tebliğ anlatılır. Hz. İbrahim putlara tapan bu insanları bir olan Allah'a kulluk etmeye O'ndan korkup sakınmaya davet etmiştir:
İbrahim de; hani kavmine demişti ki: "Allah'a kulluk edin ve O'ndan sakının, eğer bilirseniz bu sizin için daha hayırlıdır. Siz yalnızca Allah'tan başka birtakım putlara tapıyor ve birtakım yalanlar uyduruyorsunuz. Gerçek şu ki, sizin Allah'tan başka taptıklarınız, size rızık vermeye güç yetiremezler." (Ankebut Suresi, 16-17)
- Hz. İbrahim kavmine, birbirlerini ilah edinmemelerini, şirk koşmamalarını öğütlemiştir. Müşrik toplumların en belirgin özelliklerinden biri Allah'tan başka varlıklara Allah'tan daha çok değer vermeleri ve bu varlıklardan Allah'tan korktuklarından daha çok korkmalarıdır. Bu kişilerin değer verdikleri varlıkları, yalnızca tahtadan ve taştan yapılan heykeller olarak düşünmemek gerekir. Bir insanın başka bir insanı Allah'tan daha çok sevmesi, Allah'tan daha çok ona değer vermesi, Allah'ın rızası yerine onun hoşnutluğunu tercih etmesi veya Allah'tan korktuğundan daha çok o insandan korkması da birer müşrik özelliğidir.
- Hz. İbrahim, insanlara Allah'ın büyüklüğünü ve gücünü tebliğ etmiştir.
- Hz. İbrahim tüm varlıkların Allah'ın kontrolünde olduğunu ve tüm olayların Allah'ın izni ile geliştiğini bildirmiştir. Hz. İbrahim kavminin taptıkları putların hiçbir güçleri olmadığını bildirmiş, her şeyin Allah'ın kontrolünde olduğunu tebliğ etmiştir.
Günümüzde de salih Müslümanlara karşı psikolojik savaş yürüten odaklar, inananların zarar görmelerini istemektedirler. Kalplerinde duydukları kin ve öfke ağızlarından taşmakta ve inanan kişiler için "Keşke Yansa" gibi ifadeler kullanmaktadırlar. Bu kişilerin unuttukları çok büyük bir gerçek vardır ki Allah bir ayetinde bu gerçeği şöyle açıklamaktadır:
Hiç şüphesiz, benim velim Kitabı indiren Allah'tır ve O salihlerin koruyuculuğunu (veliliğini) yapıyor.(Araf Suresi, 196)


Gülay Pınarbaşı

Araştırmacı yazar