1- Tartışma hasede yol açar
Hadis-i şeriftehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Hasedhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ateşin odunu yediği gibihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hasenatı yer) buyuruldu.
(İ.Mace)
Tartışmada galip gelen dehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif mağlup olan da zararlıdır. Mağlup olanahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Falanca
senden daha ileri görüşlüdür) denincehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif galip gelene haset etmeye başlar.
Tartışmada galip gelen kimsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendini üstün görmeye başlar. (Falancahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendi
yoluna girmek için beni davet etmişti. Fakat kendisi hakkı görünce bizim
yolumuza girmeye mecbur kaldı) derhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendini üstün görmeye çalışır. Hadis-i
şeriftehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kibredeni alçaltırhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif tevazu edeni yükseltir)
buyuruldu. (Taberani)
2- Hakkı küçük görmeye sebep olur
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendini üstün görme hastalığından kurtulamaz. Her zaman
kendisinin hakim olmasını ister. (Niye hep kendin konuşuyorsun) diyenlerehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif
(Biz böyle davranmakla ilmin izzetini koruyoruz) der. Hasmının
bildirdiklerine önem vermezhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onun delillerini küçük görür. Hadis-i şerifte
buyuruldu ki:
(Hakkı küçük görmek kibirdendir.) [İ.Gazali]
3- Kin tutmaya yol açar
Kendi fikrinin kabul edilmediğini gören tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif karşısındakine kin
beslerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bazen ömür boyu onu affetmez. Kin bir felakettir. Hadis-i şeriftehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif
(Mümin kinci olmaz) buyurulmuştur. (İ.Gazali)
4- Gıybete sebep olur
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hasmının sözlerini naklederekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (O şöyle dedihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ben şöyle cevap
verdim) diyerek kendini gıybetten kurtaramaz. Her ne kadar hasmının
söylediği sözleri doğru olarak nakletse bilehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif maksadı onun acizliğini
göstermek olduğu içinhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hasmı da bu konuşmalardan razı olmayacağına görehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif
sözleri gıybet olur. Halbuki http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâ gıybet etmeyihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ölü eti yemeye
benzetmiştir.
5- Övünmeye sebep olur
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif galip gelirsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendini övmekten kurtaramaz. (Şu delilleri
getirerek onu susturdum) diye kendini över. Halbukihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Çirkin olan doğruhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif
kişinin kendini övmesidir) denilmiştir. http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâ da kendimizi övmekten
bizi men ederekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Elbette http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendini beğenip övünen hiç kimseyi sevmez)
buyurmaktadır. (Lokman1
Arkadaşını mağlup etmekle övünen bir cemiyettehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kardeşliğin tesisi mümkün
olur mu? Övünmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif başkasını hakirhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif aşağı görmekten ileri gelir. Halbuki
hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Din kardeşini hakir görmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kötülük olarak yeter.) [Müslim]
6- Kusur araştırmaya sebep olur
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hasmını yenmek için onun gizli kusurlarını araştırmaktan kendini
alamaz. Nerede ne demişhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif diye araştırır. Halbuki http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif tecessüs
etmeyihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yani başkalarının kusurlarını araştırmayı men etmiştir. Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif
hasmının bedeni kusurlarını imâ ile de olsa söyler. Mesela; hasmı gözlüklü
isehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Bu gerçekler gözlükle görülmezhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gerçeği görmek için gözlük kâfi
değildir) diyerek hasmınınhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gözündeki kusurunuhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bedeni kusurlarını ilmi
noksanlığı için bir özür sayar.
7- Zarara sevinmeye sebep olur
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hasmının yenilerek kötü duruma düşmesine sevinir.
Halbuki hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kendisi için sevdiğinihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif din kardeşi için sevmeyen kâmil mümin olamaz.)
[Buhari]
8- Nifakahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif riyaya yol açar
Tartışmacıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif zahiren hasmına sevgi gösterir. O ise bu sevgisinin yalan
olduğunu bilir. Bu ise nifaktırhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif münafıklık alametidir. Tartışmacı halkın
gözünehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gönlüne girebilmek için bazen demagojiye sapar. Halka yaranmak ise
riyadır. Hadis-i şeriftehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif (Riya küçük şirktir) buyuruldu. (Taberani)
Dil ile sevgi gösteriphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kalben bir mümine buğzedenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif lanete müstehak olur.
9- Hakkı kabul etmemeye sebep olur
Tartışmacının nefret ettiği şeyhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hakkın hasmının ağzından çıkmasıdır.
Halbuki hakkı kabul etmemek büyük felakettir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlânın en sevmediği kimsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hakkı kabul etmekte inat edendir.)
[Buhari]
10- İnada sebep olur
İnathttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif karşımızdakini aşağı görmeyehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ondan nefret etmeyehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ona düşmanlık
beslemeye yol açar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Din kardeşine itiraz etmehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif boş konuşmahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif [üzücü] şaka yapma ve verdiğin
sözden cayma!) [Tirmizi
(alıntı