KİN
Kalbte yerleşenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif öç almaya yönelik şiddetli düşmanlık. Arapça'da hıkdhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gıll ve bağdâ gibi kelimelerle karşılanır. Kin tutmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kin beslemekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kin gütmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kin bağlamak gibi deyimler düşmanlık duygusunun kalbte yerleştiğini ve süreklilik gösterdiğini dile getirir.
Kinhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kötü ahlâka ait niteliklerdendir. Bu nedenle İslâm'ın onaylamadığıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ortadan kaldırmayı amaçladığı huylardandır. Karşıtı olan bağışlama (af) ise güzel ahlâkın niteliklerindendir; İslâm tarafından teşvik edilen davranışlar arasında yer alır. Kin kötü bir duygu ve huy olduğu kadar birçok kötü tutum ve davranışın da başlıca nedenidir.
Kur'an'a göre kinin başlıca kaynağı sapkınlık ve azgınlıktır. Bu nedenle öncelikle kâfirlere özgü bir niteliktir. Hristiyanlara ilişkin bir âyette bu ilişki şöyle açıklanır: "Biz Hristiyanız diyenlerin de sözünü almıştıkhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ama uyarıldıkları şeyden pay almayı unuttular. Bu yüzden Kıyamet gününe kadar aralarına düşmanlık ve kin (bağda') saldık. Yakında http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif onlara bu yaptıklarını haber verecektir." (el-Mâidehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 5/14). Yahudiler de sapkınlık ve azgınlıkları yüzünden düşmanlık ve kine salınmışlardır: "Andolsunhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Rabbinden sana indirilen onların (Yahudilerin) çoğunun azgınlığını ve küfrunü artıracaktır. Biz onların aralarına ta Kıyamet'e kadar düşmanlık ve kin atmışızdır. Ne zaman savaş için bir ateş yakmışlarsa http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif onu söndürmüştür. (Onlar) yeryüzünde bozgunculuğa koşarlar. http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif da bozguncuları sevmez" (el-Mâidehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 5/64). İçlerindeki düşmanlık ve kin yalnız kendileri arasında etkili olmakla kalmamaktahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif müslümanlara da yönelmekte ve zarar vermektedir. Bu nedenle Müslümanlar ilişkilerinde dikkatli olmalıdırlar: "Ey iman edenlerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendinizden başkasını kendinize dost edinmeyin; onlar sizi ifsat etmekten geri durmazlar. Size sıkıntı verecek şeyleri isterler. Onların ağızlarından öfke taşmaktadır. Göğüslerinde sakladıkları (kin) ise daha büyüktür " (Alu İmrânhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 3/118).
Kinhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif küfür ve azgınlıkla olduğu kadar isyan ve itaattan çıkmakla da bağlantılıdır. http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif'a itaat edenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hayatlarını O'nun emir ve yasakları doğrultusunda düzenleyen mü'minler doğal olarak kin ve benzeri duygulardan korunacaklarhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif uzak olacaklardır. Kur'anhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif mü'minleri bu konuda uyararak şeytanın oyununa gelmemeleri konusunda uyarır: "Şeytanhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif şarap ve kumar ile aranıza düşmanlık ve kin sokmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sizi http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif'ı anmaktan ve namazdan alıkoymak istiyor. Artık (bunlardan) vaz geçtiniz değil mi?" (el-Mâidehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 5/98). http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif'ın koyduğu kurallara uygun hareket eden mü'minlerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif itaatlarının ödülü olarak Cennet'e konulacaklardır. Cennetteki mü'minler tanımlanırken onların kin ve nefretten arındırılmış oldukları belirtilir: "Onların göğüslerindeki kini çıkarıp atmışızdır; (hepsi) kardeşler olarak köşkler üzerinde karşı karşıya oturur" (el-Hicrhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 15/47). Aynı olgu diğer bir yerde de şöyle dile getirilir: "Göğüslerinden kinden ne varsa hepsini çıkarıp atmışızdır. Altlarından ırmaklar akmaktadır" (el-A'rafhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 7/43). Mü'minlerin bu durumuhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onların bu dünyadaki durumlarının doğal sonucudur. Başka bir deyişle mü'minler dünyada düşmanlık ve kin duyguları ile bunların nedenlerinden ve yol açtığı kötülüklerdenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif uzak oldukları gibi Cennet'te de uzaktırlar.
Kin duygusunun psikolojik nedenlerini inceleyen İslâm ahlâkçılarına göre yapılan bir kötülüğe karşı koyamamanınhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif intikam alamamanın yol açtığı öfke kalbe yerleşerek gizli bir düşmanlık duygusunahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kine dönüşür. Bu nedenle kinin başlıca ruhsal kaynağı öfke ve intikam hırsıdır. Kin birçok ruhsal ve ahlâki hastalıkların da kaynağıdır. Bunların başlıcaları hasedhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ilişkileri kesmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif aşağılamaya çalışmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gıybethttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sırları açıklamakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif çeşitli biçimlerde eziyetler yapmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif borç ve benzeri hakları yerine getirmemekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif felaketlere sevinmektir. Bunların tümü haram olan ve insanı yüksek ahlâkî niteliklerden uzaklaştıran davranış ve huylardır.
Hz. Peygamber (s.a.s)http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif birçok hadisinde mü'minlerin kinden uzak olmaları gerektiğini belirtir. "Mü'min kin tutmaz" buyuran Hz. peygamber (s.a.s) bir başka hadisinde kin tutmamayı hayırlı insanların nitelikleri arasında sayar. Bu hadise görehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif insanların hayırlısının kim olduğu yolundaki soruya "Kalbleri mahmum olan herkes" diye cevap veren Hz. Peygamber (s.a.s)http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kalbi mahmum olanları "muttaki olanlarhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kin ve hasetten temiz olanlar" biçiminde tanımlamıştır (İbn Mace). Hz. Peygamber (s.a.s)http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Hz. Aişe (r. anha)'ya verdiği bir öğütte de http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif'a "kalbinin kinini gidermesi ve fitne sapıklıklarından koruması" şeklinde dua etmesini buyurur.
Kur'an mü'minleri kin ve benzeri kötü huylara karşı uyarırhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onları kinin zıddı olan bağışlayıcılığa yönlendirir. Hz. Ebû Bekir'inhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Hz. Aişe'ye atılan iftiraya katılan akrabalarından Mıstah'a bir daha yardım etmeyeceğine yemin etmesi üzerine gelen âyette bağışlamanın önem ve üstünlüğüne dikkat çekilerek şöyle buyrulur: "Sizden fazilet ve servet sahibi kimselerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yakınlığı bulunanlarahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yoksullarahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif yolunda hicret edenlere birşey vermemeye yemin etmesinlerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif affetsinlerhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif geçsinler. http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gif'ın sizi bağışlamasını sevmez misiniz?" (en-Nurhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 24/22). Diğer bir âyette de cahillere uyulmamasıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif af yolunun tutulması emredilir (el-A'rafhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 7/199). Bağışlama takvaya daha yakın olan bir davranıştır: "Sizin affetmeniz takvaya daha yakındır" (el-Bakarahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 2/237). Hz. Peygamber (s.a.s) de bağışlamayı üstün ahlâkın üç niteliği arasında sayar: "Ey Ukbehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif dikkat ethttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sana dünya ve âhiret ehlinin en üstün ahlâkından haber vereyim. Gelmeyene gitmenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif vermeyene vermen ve sana kötülük edeni bağışlamandır" (İbn Ebi'd-Dünya).
Ahmet ÖZALP
