Kadın haklarıyla ilgili konular

SORU: İslâm'ın kadına tanıdığı haklar ve bunların sürekliliği her asrı ve ülkeyi kapsamına alıcı nitelikte midir? Bize birkaç örnekle açıklar mısınız?

CEVAP: Birkaç husus müstesna, İslâm'ın erkeğe tanıdığı bütün haklan kadına da tanımıştır. Mesela öğrenim, öğretim, görev alma, çalışma, ticaret yapma, miras, seçme ve seçilme hakları gibi hakları erkeğe verdiği gibi kadına da vermiştir. Ama bütün bunların şartlan vardır. Bu şartlar dahilinde bunları yapabilir. Mesela hacca gitmek, büyük bir ibadettir. Kadın-zengin olursa bu ibadeti yapmak zorundadır. Yalnız koca veya velisinin beraberinde olması gerekir. Bunlardan birisi olmazsa emniyet meselesi için hacca gitmesi haramdır. Ancak Şafiî mezhebine göre yol emniyeti olduğu takdirde birkaç kadının refakatiyle hacca bir defaya mahsus gidebilir. Bunun gibi görev alırken, ticaret yaparken ve çalışırken İslâm'ın kabul etmediği halvetin olmaması gerekir. Kadının yabancı bir erkekle başbaşa kalması veya veli ya da kocası olmadan uzak bir yere gitmesi caiz değildir. Çünkü kadının, emniyet ve şerefi çok önemlidir; görev, ticaret ve benzeri şeylerden çok üstündür. Görüldüğü gibi böyle şartların koşulması yine kadının maslahatı içindir. İslâm'ın verdiği bu haklar, her yer ve zamanda geçerlidir. Yalnız kadın, zayıf olduğundan her asırda mağdur edilmiştir. Bu zamanda da hürriyet ve sanat perdesi altında daha fazla mağdur edilip aldatılmış ve yuvasından çıkarılmıştır. Özellikle ahlâk dışı ticaret yapanların ve menfi basının sermayesi durumuna düşürülmüştür.

SORU: İslâm dini, kadına aile ve toplum içinde nasıl bir yer tayin etmiştir? Erkeğin yanında yeri nedir? Kur'ân ve Hadisler ışığında bize genel bir değerlendirme yapabilir misiniz?

CEVAP: İslâm Dini, aile ve toplum içinde kadına iyi yer veriyor. İnsanlık yönünden erkek ile kadın arasında fark gözetmiyor, erkeğe verdiği önemi kadına da veriyor. Bu hususta Kur"an-ı Kerîm şöyle buyuruyor: "Ey insanlar, sizleri bir tek nefisten yaratan Rabbinizden sakınınız". Diğer bir ayette de şöyle buyuruyor "Şüphesiz ben içinizden gerek erkek, gerek kadın, bir hayır işlediğini boşa çıkarmam de onu hep birbirinizdensiniz". Peygamber (sa.) de şöyle buyuruyor Kadınlar erkeklerin denkleridir. Kız çocuğuna eş ve analık özellikleri açısından büyük bir değer verip ikramda bulunuyor. Peygamber (sa.) kız çocuğu olarak kadının gördüğü ikramla ilgili şöyle buyuruyor: "Herhangi bir kimsenin bir kız çocuğu olsa, o da onu güzelce öğretip eğitse kendisi için cehenneme karşı siper olacaktır". Cenabı Allah, eş olarak kadına yapılan ikramlarla ilgili şöyle buyuruyor Yine onun ayetlerindendir ki sizin için kendileriyle huzur bulaşınız diye cinsinizden eşler yaratmıştır. Peygamber (sa.) de şöyle buyuruyor: "Dünyada faydalanılan şeylerin en iyisi, saliha bir eştir. Kendisine baktığında onu sevindirir, gıyabında da mal ve namusunu korur". Cenabı Allah, ana olarak kadına yapılan ikramla ilgili olarak şöyle buyuruyor "Biz insana ana ve babasına iyilik etmesini tavsiye ettik; anası onu zahmetle taşıdı ve zahmetle doğurdu" . Bununla ilgili olarak Hadiste de şu varid olmuştur: Bir gün birisi Peygamber (sa.)'e gelip dedi ki “Herkesten ziyade kim benim sohbetimi hak eder. Peygamber (sa.) “ Anan.” “Sonra kim?” “ Anan.” “Sonra kim?” “Anan.” “Sonra kim?” “Baban” dedi. Görüldüğü gibi Peygamber (sa.) babayı bir defa söylerken anayı üç defa söz konusu ediyor.