Bel ve Bacak Ağrılarının Diğer Nedenleri
Bel ve Bacak Agrisinin Diger Nedenleri
Bel ve/veya bacak agrisi bulunan hastalarin en çok yanildiklari konulardan birisi de bu sikâyetlerini hemen bel fitigina baglamalaridir. Halbuki bel fitigi bu tarz agrilari yapan pek çok nedenden sadece bir tanesidir. Fikir vermesi bakimindan digerlerine de kisaca deginecegiz.
Travma, bel ve/veya bacak agrisina yol açan önemli sebeplerdendir. Travmanin siddetine göre zedelenme yüzeyel dokularda kalabilecegi gibi derine, omur kemikleri ve sinir elemanlarina kadar da ilerleyebilir. Bunlarin çogu zorlanma, burkulma ve incinme tarzinda hafif travmalar veya asiri egzersize bagli agrilar olup sikâyetler ilaç ve istirahat tedavisi ile genelde bir hafta içinde geçer. Ancak omur kemiklerinde kirik ve/veya kaymaya yol açan daha ciddi travmalarin tedavisi dogal olarak farklidir.
Dogustan gelen birtakim yapisal bozukluklar ve omurgadaki sekil bozukluklari da benzer sikâyetlere yol açabilir. Bunlarin bir kismi ciltte belirti verirken diger bir kisminda disaridan bakinca herhangi bir anormallik gözlenmez. Muayenenin tamamen normal olabildigi bu tip vakalarda teshis görüntüleme yöntemleriyle konur.
Omurgadaki dejeneratif degisiklikler genellikle yaslanmaya bagli ortaya çikarken bazi kisilerde meslek ve genetik yapi da önemli rol oynar. Yaslanma sonucu disk ve baglarda olusan asinma, yirtilma, deformasyon agri yapabilir. Hastanin sisman olmasi dezavantajdir. Bazen eklemlerin kalinlasmasi, kireçlenme ve diskin dejenerasyonu ilerleyerek sinir elemanlarinin geçtigi kanal ve delikleri daraltir. Bu da ciddi sikâyetlere neden olabilir.
Halkimizin "bel kaymasi" dedigi spondilolistezis yine benzer sikâyetlere yol açabilir.
Sinir dokusunun bizzat kendisini ilgilendiren dejeneratif hastaliklar da gözardi edilmemelidir.
Çesitli romatizmal rahatsizliklar önemli bir grubu olusturur. Hastanin hikâyesinin teferruatli olarak alinmasi ve gerekli tetkiklerin yaptirilmasi yol göstericidir.
Iltihabî hastaliklar da unutulmamalidir. Beldeki kemiklerin iltihabi sözkonusu olabilecegi gibi lezyon disk mesafesinde, zarlarda veya diger yumusak dokularda da bulunabilir. Bazen omur kemiklerinin tüberkülozunda görüldügü gibi iltihap hem kemigi hem de yumusak dokulari tutmustur. Brusella gibi enfeksiyon hastaliklari yine benzer sikâyetlere yol açabilir. Çok nadir olarak bu bölgede mantarlara ve paraziter hastaliklara da rastlanabilir.
Damarlari ilgilendiren bazi hastaliklarda benzer agrilar bulunabilir. Vücudun en büyük atardamari olan aortun karin boslugundaki bölümünün veya aorttan ayrilan diger damarlarin balonlasmasi, öteki damarlara ait yapi ve sekil bozukluklari buna neden olabilir.
Iç organlara ait rahatsizliklar da dikkate alinmalidir. Pankreas, karaciger, safra kesesi, kalp iç zari, bagirsaklarin ve böbreklerin iltihabi; mesane, prostat, yumurtalik, rahim ve alt karin boslugundaki diger organlarin hastaliklari; böbrek tasi, ülser ayirici teshiste gözönünde bulundurulmalidir.
Bel ve/veya bacak agrisi dendiginde insanlarin en çok korktugu hastaliklarin basinda tümörler gelir. Bunlarin bir kismi iyi huylu, bir kismi ise kötü huyludur. Tümörler bizzat beldeki kemiklerden ya da yumusak dokulardan köken alabilecegi gibi komsu veya uzak organlardan yayilma yoluyla da gelmis olabilirler. Uzak organlardan yayildigi düsünülüyorsa meme, prostat ve akcigerler özellikle arastirilmalidir. Pankreas, böbrek ve düzbagirsak tümörleri de unutulmamalidir. Bu nedenle bel ve/veya bacak agrilari ciddiye alinmali, en ufak süphede ileri tetkiklere gidilmelidir.
Bel bölgesinde rastlanan çesitli kistler de benzer sikâyetlere yol açabilir.
Halkimizin kemik erimesi dedigi osteoporoz belirli yasin üzerindeki popülasyonda bel ve sirt agrisinin oldukça yaygin bir sebebidir. Daha çok bayanlari tutan bu hastalik için düz Röntgen filmleri ve kemik dansitesi çalismalari yol göstericidir. Omurgayi ciddi sekilde etkileyen diger bir metabolik hastalik da vücuttaki kalsiyum ve fosfor yetersizligine bagli olarak gelisen osteomalazi yani kemik yumusamasidir. Paget hastaligi da bu gruba girer.
Bütün bunlarin yaninda kronik radyum zehirlenmesi, kanamalar, sinirlerin iltihabi, lif-kas agrisi, AIDS, omur kemiginin kendi hastaliklari ve çesitli jinekolojik hastaliklar gözardi edilmemelidir. Siyatik sinirin kalçadan igne yapilirken veya baska nedenle yaralanmasi, basi altinda kalmasi, sikismasi, beslenememesi, tümörleri dikkate alinmalidir. Seker hastaligi, kötü durus ve oturus aliskanligi, sismanlik, gebelik ve çesitli psikolojik bozukluklar da bel veya bacak agrisi yapabilir.
Ayirici teshiste bacak damarlarindan kaynaklanan, kalça eklemi ve diger eklem rahatsizliklarina bagli olarak yayilan, sirt ve boyun bölgesindeki lezyonlardan yansiyan agrilari ve diger hastaliklari daima gözönünde bulundurmak gerekir.
Ayrica, çevresindekilerin ilgi ve sefkatini çekmeye çalisan, tazminat veya erken emeklilik gibi dolayli kazançlar hedefleyen insanlarin olabilecegi de unutulmamalidir.