Kul hakkı
Kul hakkı beş türlüdür:
1- Mali [Parasal]
2- Nefsi [hayati yönden]
3- Irzi [Haysiyetle ilgili]
4- Mahremi [Namusla ilgili]
5- Dini.
1- Mali olan kul hakları:
Hırsızlıkhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif gasphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif aldatarakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yalan söyleyerek mal satmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sahte para vermekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif başkasının malına zarar vermekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yalancı şahitlikhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif rüşvet almak gibi.
Bu haklar için sahibi ile helalleşmek gerekir. Dünyada helalleşmezsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir. Mal sahibi ölmüş isehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif vârisine ödenir. Vârisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif salih bir fakire hediye olarak veriliphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sevabı sahibine gönderilir. Salih fakir yoksahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif İslamiyet'e hizmet eden hayır kurumlarınahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif vakıflara verilir. Kendi salih akrabasınahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif fakir olan ana babalarınahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif çocuklarına hediye olarak vermesi dehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif caiz olur. Bunları yapmak imkanını bulamazsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları için dua eder. Kâfirin hakkı için dehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onunla helalleşmek gerekir. Gönlü alınmazsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ahirette af olunmasıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif çok güç olur.
2- Nefsihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yani hayati günah olan kul hakları:
Adam öldürmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bir uzvunu kesmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sakat bırakmak gibi şeylerdir.
Önce tevbe eder. Adam ölmüş isehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif velisi ile helalleşmek gerekir. Velisi isterse af eder. İsterse belli bir mal ister. İstersehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif mahkemeye veriphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hakimden cezalandırılmasını ister. İslamiyet'te kan davası yoktur.
3- Irza dokunan kul hakları:
Dedikoduhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif iftirahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif alayhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sövmek gibi haysiyetlehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif şerefle ilgili şeylerdir.
Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır. Bunlarda vârisleri ile helalleşmek olmaz.
4- Mahremi olan kul hakları:
Başkasının çoluk çocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir.
Tevbe ve istiğfar eder. Fitne çıkmak ihtimali yoksahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sahibi ile helalleşir. Fitne ihtimali varsa helalleşmek yerinehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ona dua eder ve onun için sadaka verir. Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar. Fitne ihtimali oluncahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif helalleşirken işlediği günahları bildirmeyiphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bendeki bütün haklarını af et demekle yetinir.
5- Dini olan kul hakları:
Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif insanların din bilgisi öğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmakhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onlara kâfirhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif fasık demek. Bid’at çıkarıp veya mevcut bid’atleri savunup Müslümanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak. Açıktan oruç yiyerek veya açıktan başka haram işleyerek kötü örnek olmak. Bu günahlar için de tevbe etmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahipleri ile helalleşmek gerekir.
Üzerinde kul hakkı olan buna tevbe içinhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kul hakkını hemen ödemelihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onunla helalleşmelihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ona iyilik ve dua etmeli. Mal sahibihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hakkı olan ölmüş isehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ona duahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif istiğfar edip vârislerine verip ödemelihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bunlara iyilik yapmalıdır. Çocuklarıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif vârisleri bilinmiyorsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif o miktar parayı fakirlere sadaka veriphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sevabını hak sahibine bağışlamalıdır.(Sefer-i Ahiret)
Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşuhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sahibine geri vermekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif yüzlerle lira sadakadan kat kat daha sevaptır. Bir kimsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif fakathttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif üzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bu bir kuruşu ödemedikçehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Cennete giremez.(Mektubat-ı Rabbani c.2http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif m.66http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif 87)
Kıyamet günühttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahibihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hakkından vazgeçmezsehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bir dank [yarım gram gümüş] hak içinhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif cemaat ile kılınmışhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kabul olmuş yediyüz namazı alınıphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahibine verilecektir.(Dürr-ül Muhtar)
Kul hakkınıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlânın hakkından önce ödemek gerekir. Kul hakkı olan günahların affı güç ve azapları daha şiddetlidir. Başkasının hakkını yiyenhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahipleri ile helalleşmedikçe affa uğramaz. Yani üzerinde kul veya hayvan hakkı bulunanı http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâ affetmez ve bunlar Cehenneme giriphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif cezalarını çekeceklerdir. (Hadika)
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Üzerinde kul hakkı olanhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altınınhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif malın değeri olmaz. O günhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak ödeninceye kadarhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kendi sevaplarından alınırhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sevapları olmazsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari]
(Kibrihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hıyaneti ve kul borcu olmayan müminhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif Cennete girer.) [Nesai]
(Kul hakkıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif müminin aybıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kusurudur.) [Ebu Nuaym]
Üzerinde kul hakkı bulunanların ruhları Cennete girmez. Salihlerin ruhları kabirlerine gelerekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif cesetlerini ziyaret ederler. Vefat eden müminlerin ruhları geliphttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif dünyada tanıdıklarını sorarlar.(Feraid-ül-fevaid)
Üzerinde kul hakkı ile ölen kimse ve Cehennem
(Müflishttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif şu kimsedir kihttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kıyamettehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif amel defterinde pek çok namazhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif oruç ve zekat sevabı bulunur. Fakathttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bazılarına çeşitli yönden zararı dokunmuştur. Sevaplarıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bu hak sahiplerine verilir. Hakları ödenmeden önce sevapları bitersehttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif hak sahiplerinin günahlarıhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif bunun üzerine yükletilip Cehenneme atılır.) [Müslim]
İşlenen günahta kul hakkı da varsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif kul hakkını hemen ödemekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onunla helalleşmekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif ona iyilik ve dua etmek de gerekir. Kul borcu ile ölürsekhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif birçok sevabımız hak sahibine verilirhttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif sevabımız kalmazsahttp://www.tevbe.org/forum/images/smilies/virgul.gif onun günahlarını yüklenmek zorunda kalırız. Şehid olan kimselerin kul borçlarını http://www.tevbe.org/forum/images/smilies/allah.gifü teâlâ öder.
