İstihare Namazı

İstihare, "hayır" kökünden türetilen mezid masdardır. Türkçemizde buna "Allah'tan hayır dileme, hayır umma" diyoruz.
Cenab-ı Hak ilmiyle, kudretiyle, rahmet ve inayetiyle her şeyi kapsayıp kuşatmış, her zerreye nüfuz etmiş ve eşyayı bütünüyle tasarrufu altında tutmuştur. O'na nisbetle geçmiş, gele*cek ve şimdiki zaman diye bir kavramı söz konusu değildir.
O kudret kalemiyle beşerin kader çizgisini çizmiş; bize nisbe*tle olmuş, olacak her şeyi takdir edip belirlemiştir.
Bu bakımdan bir mesele hakkında tereddüt ettiğimiz veya teşebbüs etmek istediğimiz bir iş, bir konuya doğru adım atmaya cesaret edemediğimiz neticenin iyi mi, yoksa kötü mü olacağını kestiremediğimiz zaman, Rasulüllah'm (s.a.v.) tarif ettiği şekilde Cenab-ı Hakk'a yönelip O'ndart hayır ve yardım, ilham ve işaret beklememiz tavsiye edilmiştir.
Bunun için önce "İstihare"de bulunmamız sünnettir.

Konuyla İlgili Hadisler:


Cabir b. Abdillah (r.a.) diyor ki:
Rasulüllah (s.a.v.) efendimiz, bize hemen her işte, Kur'an'dan nasıl bir sure öğretiyorduysa, öylece istiharede bulunmamızı da öğretti. O şöyle buyurdu:
"Sizden biriniz bir işe başlamaya azmedip yönelince, önce farz namazdan başka olmak üzere iki rek'at namaz kılsın ve arkasından şöyle desin: Allah'ım Senin ilminle Senden hayır diler ve umarım; Senin kudretinle Senden kudret isterim ve Senin o büyük fazl-u kereminden dilerim. Çünkü gerçekten Senin kud- retin yeter, benîm kudretim yetmez; Sen bilirsin, ben bilmem. Sen gaybleri çokça bilen*sin.
Allah'ım! Eğer şu (teşebbüs etmek istediğim) işin be*nim dinim, geçimim ve akıbetim için hayırlıysa, (veya şöyle der: Şimdi ve şimdiden sonraki durumum ve işim için hayırlıysa), onu bana takdir edip kolaylaştır; sonra da onu benim için mübarek kıl. Eğer bu iş dinim, geçimim ve akıbetim için (veya şöyle der: Şimdiki ve şimdiden sonraki durumum için) şer ve kötüyse, onu benden çevirip uzak*laştır, beni de ondan... Hayır ve iyilik ne yandaysa onu bana takdir eyle ve sonra da beni hoşnut kıl onunla.
Bunları söyledikten sonra asıl haceti ne ise onu söyler."
Îbn Mes'ud (r.a.) diyor ki:
"Rasulüllah (s.a.v-) efendimiz bize istiharede bulun*mamızı öğretti. O şöyle buyurdu: "Sizden biriniz bir işe teşebbüste bulunmayı dilediği zaman şöyle desin:..."
Ebu Bekir Sıddik (r.a.) diyor ki:
Rasulüllah (s.a.v.) efendimiz bir işe teşebbüsü murad ettiği zaman, şöyle dilek ve duada bulunurdu: "Allah'ım! Bunu benim için hayırlı eyle ve seç.."
Ebu Said (r.a.) den yapılan rivayete göre, adı geçen şöyle demiştir:
"Rasulüllah (s.a.v.) efendimiz'den işittim şöyle buyu-ruyordu: "Sizden biriniz bir iş ve durumu irade ettiği za*man şöyle dua ve dilekte bulunsun: Allah'ım! Senin ilminle Senden hayır diîi-yorum.." Sonunda da şunu söyler: La hav*le vela kuvvete illa billah."
îbn Abbas ve îbn Ömer (Allah ikisinden de razı olsun) şöyle demişlerdir:
"Rasulüllah (s.a.v.) efendimiz, bize nasıl Kur'an'dan bir sure öğretiyorduysa, öylece istiharede bulunmayı da öğretti. Şöyle dilek ve duada bulunmamızı buyurdu: "Allah'ım! Senden hayır ve iyilik
diliyorum" .
Sa'd b. Ebi Vakkas (r.a.) den yapılan rivayete göre, Ra*sulüllah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Ademoğlunun saade*tine delalet eden (hususlardan biri de), Aziz ve Celil olan Allah'a istihare etmesi, O'ndan hayır ye iyilik ummasıdır."
154 nolu Cabir hadisinde, iki rek'at namaz kılmakla emredil-mesi, vücup ve farziyeti gerektirmemektedir. Zira sahih tesbitlere göre, Rasulüllah (s.a.v.) efendimiz, bedevinin: "Şu beş vakit na*mazı Allah mı farz kıldı?" şeklindeki sorusuna, "Evet" diye cevap vermiş ve bedevinin "Bundan fazlası var mıdır?" so-rusuna ise, "Hayır, meğer ki nafile kılasm" buyurmuştur. Şüphesiz bu hadis, sadece beş vakit namazın farz kılındığına açık delil olarak bulu*nuyor.

Hadislerin Işığında Müctehidlerin İstidlal ve İhticacları


Dört mezhep imamlarının hepsi de istihare namazının meşruiyetini kabul etmiştir.
a) Hanefilere göre: İstihare, hayırlı bir işi arzulamak ve hayırla sonuçlanmasını dilemektir. O bakımdan gelecekle ilgilidir. Cenab-ı Hakk'm iki çlurunıdan hayırlı olanını izhar etmesi için O'na yönelip iki rek'at namazla bu husustaki dileği arzetmekle gerçekleşir.
Abdurrahman el-Ceziri'ye göre de, istihare namazı dört mezhebin fıkhında menduptur. îbn Kudame de Cabir hadisi*ni naklederek bu namazın mendup olduğuna temas etmiştir.

Çıkarılan Hükümler


1- Bir işe başlamada tereddüt hasıl olduğu zaman, istiharede bulunmak menduptur.
2- İstihare namazı iki rek'attir ve diğer namazlar gibi kılınır.
3- Namazdan sonra Cabir (r.a.) hadisinde geçen dua okunur.