Namazda Allah Korkusundan Dolayı Ağlamak

Namazda Allah'ın huzurunda bulunduğumuzu düşünerek edep ve huşu' üzere olmamız çok önemlidir. Mü'minin Allah'a en yakın olduğu an, secdede bulunduğu anlardır. O'na olan üstün saygı ve korkudan dolayı ağlamak namazı bozmaz. Dünyevî bir maksattan dolayı ağlamak ise, ilim adamlarının çoğuna göre, bozar.
İlgili hadîsler:
Sanı Yüce Allah buyurdu :
«Rahmân'ın âyetleri onlara okunduğu zaman ağlayarak secde*ye kapanırlar.»
Abdullah b. eş-Şahhîr (R.A.) den yapılan rivayette, demiştir ki: «Resûlüllah (A.S.) Efendimizi gördüm, namaz kılarken göğsünde ağlamaktan dolayı bakır tencerenin (kaynarken çıkardığı) sese ben*zer ses çıkarıyordu.»
îbn Ömer (R.A.) dan yapılan rivayette, demiştir ki :
— Resûlüllah'm (A.S.) ağrı ve sızısı şiddetlenince, kendisine «namaza..* denildi. O da ■. «Ebû Bekir'e söyleyin de insanlara na*maz kıldırsın!» diye emretti. Bunun üzerine Hz. Âişe (R.A.) «Doğru*su Ebû Bekir yufka yürekli bir adamdır, okumaya başlayınca mü*teessir olup ağlar» dedi. Peygamber (A.S.) yine, «Söyleyin de o na*maz kıldırsın!» buyurdu. Hz. Aişe (R.A.) tekrar aynı sözleri söyle*yince, Peygamber (A.S.) : «Ona söyleyin de namaz kıldırsın. Doğ*rusu sizler (ey kadınlar) Yusuf'un arkadaşlarısınız!» buyurdu.
Hadîslerin açık delâletinden şu hükümler anlaşılmaktadır :
1- Namazda, Allah korkusundan, O'nun huzurunda bulun*manın verdiği ürperti ve üstün saygıdan dolayı ağlamak, namazı bozmaz. Hattâ bu sesli bile olsa..
2- Ebu Bekir SlDDÎK'm namazda Kur'ân okurken zaman za*man zaman duygulanıp ağladığı olmuş ve namazı iade etmemiştir.
Hadîslerin ışığında meshep imamlarının tesbit, istidlal ve ihti-cacları:
a) Hanefîlere göre :
Namazda inlemek, âh, vâh etmek, sesli ağlamak, Allah korku*sundan dolayı değil de başka bir sebepten ise, namaz bozulur. Bir de vücutta meydana gelen bir rahatsızlıktan dolayı da inlemek ve ağlamak namazı bozmaz. Ancak kendine hâkim olabiliyorsa, o tak-dirde bir hastalık ve sikmtıdan dolayı da olsa ağlamak namazı bo*zar.
b) Şâfülere göre :
Namazda inlemek, ağlamak ve benzeri sesler çıkarmak suretiy*le iki veya daha fazla harf oluşuyorsa, bu durumda üç husus söz konusudur : Birincisi, duygulanıp inlemek veya ağlamak üstün ge*lip ona engel olunamıyorsa, o takdirde örfen az sayılanı affedilir türden kabul edilir, yani namazı bozmaz. Örfen çok sayılanı ise, na*mazı bozar, isterse âhiret korkusundan olsun, fark etmez, ikincisi, inlemek, duygulanıp ağlamak üstün gelmiyorsa, yani ona engel ola-biliyorsa, o takdirde azı da, çoğuda affedilmez, namazı bozar, ister*se bu âhiret korkusundan dolayı olsun fark etmez. Üçüncüsü, örfen çok kabul edilenidir ki azı da af edilmez. Ancak kaçınılması zor bir hastalıktan dolayı ise, o takdirde zarurete binaen namazı bozmaz,
c) Hanbelüere göre :
Bu meselede Hanbelîlerle Hanefiler birleşmektedir.
d) Mâlikilere göre :
Namazda inlemek, ağlamak ve benzeri sesler çıkarmak bir has*talıktan veya Allah korkusundan ise, namazı bozmaz. Ancak bir acı ve sıkıntıdan dolayı çokça ağlamak namazı bozar.
Konuyla ilgili yorumlar, rivayetler ve tahliller :
1107 nolu Abdullah b. eş-Şahhîr hadîsini aynı zamanda îbn Hib-ban ile îbn Huzayme tahric etmişler ve Tirmizî de sahihlemiştir. Ha*dîs, namazda ister iki harf, isterse fazla harfleri ihtiva etsin ağlamanın namazı bozmayacağına delâlet etmektedir. Bunu kuvvetlen-liren bir diğer rivayeti ise İbn Hibban şu sözlerle Hz. Ali (R.A.) den lakletmiştir: «Bedir günü içimizde Mikdad b. el-Esved'den başka süvari yoktu. And olsun ki o gün bizim içimizde Resûlüllah (A.S.) Efendimizden başka ayakta duran kimse yoktu. Resûlüllah (A.S) bir ağacın altında hem namaz kılıyor, hem ağlıyordu, onun bu ha*li sabaha kadar sürdü.» -
Bu rivayet de namazda Allah korkusundan dolayı ağlamakta sakınca olmadığına delâlet etmektedir. Nitekim Buharî'nin, Saîd b. Mensur'un ve İbn Münzir'in yaptıkları rivayette, Hz. Ömer'in (R.A.) sabah namazını kıldırırken Yusuf sûresini okuduğu ve «Ben keder ve üzüntümü ancak Allah'a şikâyet ederim...» mealindeki âye*te gelince sesli ağladığı işitüdiği belirtilmektedir.
1108 nolu İbn Ömer (R.A.) hadîsinde Ebu Bekir'in (R.A.) yufka yürekli olup namazda ağlayacağı Resûlüllah'a (A.S) haber verildi*ği halde onun namaz kıldırmasını ısrarla söylemesi ve ağlaması hu*susunda bir şey söylememesinden, namazda Allah korkusundan ağ*lamanın namazı bozmayacağı istidlal edilir.

Çıkarılan Hükümler


1- Namazda ya Allah korkusundan, ya da vücuda arız olan bir sıkıntı ve hastalıktan dolayı inlemek, ağlamak, ah ve öf demek, namazı bozmaz.
2- Namazda bir hastalık veya sıkıntıdan dolayı ağlayan ve*ya inleyen kimse, kendine hâkim olabiliyorsa, o takdirde ağlayıp inlemesi namazı bozar.
3- Namazda bir hastalık veya sıkıntıdan dolayı elde olmaya*rak ağlıyor veya inliyorsa, bu namazı bozmaz. Bunun dışında ister Allah korkusundan, ister dünyevî bir maksattan dolayı ağlayan ve*ya inleyen kimse bununla iki veya daha fazla harf çıkarıyorsa, na*mazı bozulur.
Bu, Şâfiîlere göredir.
4- Namazda Allah korkusundan veya bir hastalıktan dolayı ağlamak veya inlemek namazı bozmaz. Ancak bir sıkıntı veya acı*dan dolayı fazla ağlamak namazı bozar. Bu, Mâlikîlere göredir.