İmamın, Arkasındakilere Duyurmak İçin Tekbirleri Sesli Söylemesi

Cemaatin uydukları imamı iyice takip edebilmeleri için, imamın getireceği tekbîrleri duymalarına bir bakıma ihtiyaç vardır. Özellik*le çok büyük camilerde ve kalabalık bir cemaatin önünde namaz kı*lındığında bu ihtiyaç biraz daha kendini hissettirir. O bakımdan imamın namaz süresince getireceği tekbîrleri aşikâr söylemesi meş*ru kılınmıştır.
İlgili hadîsler :
Saîd b. el-Hâris CRA.) den yapılan rivayette, demiştir ki : «Ebu Saîd (R.A.) bize namaz kıldırdı ve başını nrken tekbîr getirdi, secdeye giderken yine tekbir getirdi, secdedenkalkarken yine tekbîr getirdi; iki rekâti kılıp üçüncü rekâte kalktığın*la yine tekbîr getirdi. Sonra da şöyle dedi : Ben, Resûlüllah (A.S.) Efendimizi (namaz kılarken) böyle gördüm.»
Câbir (R.A.) den yapılan rivayette, demiştir ki :
«Resûlüllah (A.S.) Efendimiz hasta idi, oturduğu halde bize na*maz kıldırdı ki arkasında bulunuyorduk. Ebubekir Sıddîk de O'mm tekbîrini bize (intikal ettirerek) duyuruyordu.»
I Diğer bir rivayette, şöyle demiştir : «Resûlüllah (A'S.) Efendimiz bize öğle namazını kıldırdı ki, Ebubekir (R.A.J da O'nun arkasında bulunuyordu. Peygamber (A.S.) tekbîr getirince, o da tekbîr getiri*yor ve bize duyuruyordu.»
Hadîslerin açık delâletinden şu hükümler anlaşılmaktadır :
1- İmam namaz kıldırırken her rekâtte beş yerde tekbîr getir*mesi ve arkasında kendisine uyanlara duyuracak kadar sesli söyle-jmesi sünnettir.
2- Bir rahatsızlıktan dolayı imamın oturarak namaz kıldır*ması caizdir.
3- îmamın getirdiği tekbîri , cemaat duyamıyorsa, o takdirde imama yakın olan birinin tekbîrleri işitilecek kadar yüksek sesle in*tikal ettirmesi caizdir.
Hadislerin ışığında müctehit imamların görüş, istidlal ve içtihat*ları :
a) Hanefîlere, Şâfiîlere ve Hanbelüere göre, imamın aşikâr tek*bîr getirmesi sünnettir.
b) Mâlikilere göre, müstehabdır.
Az yukarıda da belirttiğimiz gibi, her rekâtte beş tekbîr getir*mek üç mezhebe göre, sünnet, Hanbelüere göre, vâcibdir. İmamın bu tekbîrleri cemaatin duyabileceği bir sesle aşikâr söylemesi ise, çoğuna göre sünnettir.
İmam tekbîr getirirken sesini duyuramıyorsa, imama yakın yer*de olan cemaatten birinin o tekbîrleri intikal suretiyle tebliğ etmesi caizdir. Ancak bununla namaza ihram niyeti getirmesi uygun olur. Sadece tebliğ niyetiyle intikale çalışırsa, Şâfülere göre, namazı hü*kümsüz olur. Hanefilere göre de böyledir.

Çıkarılan Hükümler:


1- İmamın namaz kıldırırken tekbirleri aşikâr söylemesi sün*nettir.
2- Cemaatın çokluğunda veya imamın sesinin az çıkmasın*dan dolayı duyulmuyorsa, o takdirde cemaattan biri tekbîrleri du*yurmaya çalışır, bu da müstehabdır. Sünnet diyenler de var.
3- Mübelüğ yüksek sesle tekbîr getirirken, yalnız tebliğe ni*yet etmiş olmayacak, aksi halde bazı mezheplere göre, namazı hü*kümsüz olur.