Yüz Felci (Periferik Fasiyal Paralizi)

Yüz felcinde ne olur?
Yüz kasları sağ ve solda iki ayrı yüz siniri ( fasiyal sinir) tarafından hareket ettirilir. Bu sinirlerden birisinin hasarında o taraftaki kaslar hareketsiz kalır. Karşı taraftaki kasların normal kasılması sonucu yüz sağlam tarafa çekiliyormuş gibi görünür. Felçli tarafta ise alın, dudak ve burun çevresindeki kıvrımlar kaybolur. Hasta o taraftaki gözünü kapatamaz. Yüz felcinde yüzde uyuşukluk (=his kaybı, hissizlik ) olmaz. Sadece hareket bozukluğu vardır.
-Yüz felci neden ortaya çıkar?
Genellikle soğuğa ( hava akımına ) maruz kalanlarda ortaya çıkmakla beraber bu, kural değildir. Nedensiz olarak ortaya çıktığında , yüz siniri geçtiği dar kanalda şişerek sıkışmaktadır.
-Yüz felci ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir mi?
Evet. Sıklıkla herhangi bir nedene bağlı olmaksızın ortaya çıkmakla birlikte bazen kafa içindeki bir tümör, beyni besleyen damarlarda ufak bir tıkanıklık, kulak veya kafa içindeki iltihabi olaylar ( menenjit vb. ) veya travmalar sonucu da görülebilir. Ancak bu gibi durumlarda yüzde veya vücutta his kaybı, yutma güçlüğü, çift görme, kol ve bacakta felç, kulak akıntısı, başağrısı gibi belirtilerin birisi/ birkaçı da birlikte bulunur.
-Yüz felci tüm vücudu tutacak bir FELCİN habercisi midir?
Hayır. Yüz felci daha önce de bahsedildiği gibi yüz sinirinin hasarı ile ilgili iken, felç beyni ilgilendiren bozukluklar sonucu ortaya çıkar. Yani ikisinin nedenleri farklıdır. Ancak saf yüz felci değil de yukarıda sayılan belirtilerin de birlikte olduğu bir durum söz konusuysa endişelenmek yersiz değildir.
-Yüzünde çarpılma olan bir kimse ne yapmalı?
Tabii ki öncelikle bir nöroloji uzmanına başvurarak gerekli muayeneleri yaptırıp yukarıda bahsedilen ciddi tablolardan birisinin olmadığı doğrulanmalı. Bu arada yüzü soğuktan ve cereyandan korumak iyileşmeye yardımcı olacaktır. Göz sürekli açık kaldığından toz vb. gibi dış etkenlerle kolaylıkla iltihaplanabilir. Gözü korumada özenli davranmak yüz felci geçirenlerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta.
-Yüz felcinin tedavisi nedir?
Yüz felci genellikle kendiliğinden de düzelebilen bir bozukluk. Ancak ağır olgularda veya iyileşmeyi hızlandırmak için ilaç tedavisi gerekli olmakta. Bu tedavi bazı yan etki riskleri nedeniyle mutlaka hekim önerisi ile ve hekim kontrolü altında uygulanmalı.
-Yüz felcinde ilaç tedavisi dışında neler yapılır?
Yüzü hareketsiz bırakmamak gerekir. Bunun en kolay yolu felçli tarafla sert sakız çiğnemek olabilir. Bunun yanısıra yanakları şişirme, dudakları büzme ve germe (diş gösterme), kaşları kaldırma, gözleri sıkıca kapama gibi yüz egzersizleri de ihmal edilmemeli. Ağır vakalarda veya olanağı olanlar için fizik tedavi yöntemlerinin uygulanması etkili olmaktadır. Uzamış veya ağır vakalarda ise cerrahi tedavi uygulanabilmektedir.
-Yüz felcinde iyileşme mümkün müdür?
Yüz felcinde tedavi genellikle iyi sonuç verir. Hastaların büyük çoğunluğunda hiçbir iz kalmaksızın iyileşme görülür. Ancak daha önce de belirtildiği gibi bazı ağır vakalarda ameliyat gerekebilir. Tedavinin geciktiği hallerde veya ağır vakalarda seyrek de olsa yüzde iz kalabilmektedir.
*********
Sol tarafta yüz felci:
Resim 1: Yukarı bakması istenen hastanın sol kaşını hareket ettiremediği ve ağzındaki hafif eğiklik dikkati çekiyor.
Resim 2: Gözlerini kapatıp dişlerini göstermeye çalışan hastanın, sol gözünü tam kapatamadığı ve ağzının sol tarafta dudaklarını sağ taraftaki kadar gerdiremediği göze çarpıyor.