Alış-Verişte Yeminden Nehi Babı

131- (1606) Bize Züfaeyr b. Harb rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Ebû Safvân- El-Emevî rivayet etti. H.
Bana Ebu't-Tâhir ile Harmele b. Yahya da rivayet ettiler. (Dediler ki) : Bize İbni Vehb haber verdi. Her iki râvi Yûmıs'dan, o da tbni Şi-hâb'dan, o da İbni'l-Müseyyeb'den naklen rivayet etmişlerdir ki, Ebû Hü-reyre, ben Resûlüllah(SaUal!alıü Aleyhi ve Sellem)'i:
«Yemin malın harcanmasına, kazancının elden gitmesine sebeptir.» buyururken işittim, demiş.

132- (1607) Bize Ebû Bekir b. Ebi Şeybe ile Ebû Küreyb ve tshâk b. İbrahim rivayet ettiler. Lâfız İbni Ebî Şeybe'nindir. (İshâk: Bize ha*ber verdi, tâbirini kullandı.) Ötekiler: Bize Ebû Usâine, Velid b. Kesir'den, o da Ma'faed b. Kâ'b b. Mâlik'ten, o da Ebû Katâdete'l-Ensârî'-den naklen rivayet etti ki, Ebû Katâde Resûlüllah (SalialiahÜ Aleyhi ve Sellem)'iı
«Alış-verişte çok çok yemfn etmekten sakinini Zira yemîn (matı) har-çattırır; sonra yok eder.» buyururken işitmiş, dediler.
Ebû Hüreyre (Radiyallahu ank) rivayetini Buhar i, Ebû Dâvûd ve Nesâî «Bûyû'» bahsinde tahrîc etmişlerdir. Ebû Katâde rivayeti de aynı mânâdadır.
Bu rivâyetlerdeki yeminden naurâd: Yalan yere yemîn etmektir. Menfeka: Harcamaya sebep, Memhaka: Bereketine gidermeye se*bep mânâlannadır. Bu kelimeler birer ismi mekân olup mübalega için kullanılmışlardır. Asılları masdar-ı mîmîdir. Aynı kelimeler: Münfika ve Mümhika şekillerinde ismi fail olarak da rivayet edilmişlerdir.
Hadîs-i şeriV her iki rivâyetiyle ahş-verişte çok yemin etmenin mem*nu' olduğuna delildir. Çünkü lüzumsuz yere yemîn etmek mekruhtur. Burada ona bir de malın revâc bulması inzimam etmektedir. Bir de müş*teri çok defa yemine aldanır.
Hâsılı yeminle mal satmak satıcının zannma göre malın harcanma*sına sebep olursa da hakîkatta bereketinin elden gitmesine sebep olur. Bu hem dünyevî, hem uhrevî tasavvur edilebilir. Dünyada malı telef clabilir; yahut faydasız yere harcanır. Âhirette ise sevabı kalmaz.