Böcek Sokmaları

Böcek Sokmaları







--------------------------------------------------------------------------------







Hazırlayan: Dr. İlknur Bostancı



Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Anabilim Dalı



Ögretim Üyesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Denizli







Böcek sokması sonrası olan alerjik belirtiler nelerdir?



Böcek sokmalarından nasıl kaçınabiliriz?



Böcek sokmalarında anafilaksi geliştiğinde tedavi nasıl olmalıdır?







Böcek sokmaları özellikle yaz ve sonbahar başlarında tarlada çalışanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eşek arısı ve bal arısı ile ortaya çıkmaktadır.







Böcek sokmalarından sonra yerel reaksiyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sistemik reaksiyon ve sistemik toksik reaksiyon oluşabilmektedir. Seyrek olarak böcek sokmasından 1 ya da 2 hafta sonra serum hastalığı ya da anafilaksi ortaya çıkabilir







Böcek sokmasından sonra ortaya çıkan reaksiyon kişiden kişiye ve böcekten böceğe değişiklik gösterir. Isırıklar tek tek ya da bir böcekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şişme ve sokulan bölgede etrafında oluşan renk değişikliğidir.







Bölgenin su ve sabunla yıkanması en basit ve etkili tedavidirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif buz uygulanması şişliği ve ağrıyı azaltabilir.







Geniş yerel reaksiyon; sokulan bölgenin çevresindeki geniş bir alanın da etkilenmesi durumudur (örneğin dizden sokulan bir kimsede tüm bacağın şişmesi). Bu durumda tedavi normal reaksiyondaki gibidir. Ancak yakınmaları azaltmak için ağızdan bazı ilaçlar vermek gerekebilir. Bu ilaçlara bir doktorun karar vermesi uygun olur.







Bal arısı soktuktan sonra deri içinde kalan iğneyi çıkartma çabaları daha çokhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif venomun deri içine sokulması ile sonuçlanmaktadır.







Karınca ile sokulmadan 30-60 dakika sonra yerel kaşıntı ve küçük su toplamış kabarcık (vezikül) ortaya çıkmaktadır. Bunu 8-24 saat sonra püstül oluşumu izler. Karınca sokmasından sonra ikincil enfeksiyonlara engel olmak için bol su ve sabunla yıkanmalıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif içi su dolu kabarcık sıkılmamalıdır. Topikal steroidli merhemler ve ağızdan H1 antihistaminikler kaşıntıyı azaltmak için kullanılabilir.







Böcek sokması sonrası olan alerjik belirtiler nelerdir?







Böcek sokması olan bölgeden uzakta şişmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bilinç bulanıklığı ve kalp durması yaşamı tehdit eden bulgulardır.







Anafilaksi gelişen her böcek sokması acil tedavisi yapıldıktan sonra alerjiste gönderilmelidir.







Böcek sokmalarından nasıl kaçınabiliriz?







Otların üzerinde açık ayakkabı ve çıplak ayakla yürünmemeli.







Pikniğehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kol ve bacağı açıkta bırakan giyecekler giyilmemeli.







Yakında uçuşan arı görüldüğünde panik yaratıphttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir yüzeye yapışmışsa nazikçe kaldırılmalıdır.







Ağzı açık kalmış tatlı içecekler yeniden içilmemelidir.







Çöp tenekelerin ağzı sıkıca kapalı tutulmalıdır.







Ev dışında yenilen yiyeceklerin paketleri sıkıca kapatılmalıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif uzun süre ağzı açık bırakılmamalıdır.







Pikniğehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif parka giderken tatlı ve bitki kokulu parfümler sıkılmamalıdır.







Evlerin ve arabaların camları kapalı olmalıdır.







Böcek sokmalarında anafilaksi geliştiğinde tedavi nasıl olmalıdır?







Böcek sokmasına bağlı anafilakside tedavi:







ABC (Airway= havayolu açıklığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Circulation=dolaşım) sağlanması



Bacakların yükseğe kaldırılmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



Sokulan bölgenin üst kısmına turnike uygulanmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



Oksijen desteği sağlanmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



Ayrıcahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastaya uygulanacak ilaçlara bir doktorun karar vermesi gerekir.



Hastalar anafilaksiye yönelik gerekli tedavileri yapıldıktan sonra en az 48 saat gözlem altında tutulmalıdır. Daha önce anafilaksi geçiren bir kişinin yanında her zaman hazır şırınga edilebilir adrenalin bulunmalıdır. Bu preparatlar ülkemizde yoktur. Daha önce anaflaksi geçirmiş hastalar için Türk Eczacılar Birliği ya da firmalar aracılığı ile bu preparatlar sağlanabilmektedir.