Karbon Monoksit (co) Zehirlenmesi

Karbon monoksit renksizhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif zehirlenemeler ölümle sonlanabilir.







Tehlike kaynakları



- Kapalı ortamda meydana gelen yanmalar (açık ocaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bacasız gaz sobaları gibi).



- Isıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta (havagazlıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kok kömürlü v.b.) yanma sırasında oluşur.



- Karbon monoksithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yangın ve patlamalarda çıkan dumanlarda vardır.



- Motorların ekzos gazlarında vardır (benzinli motorlarda çokhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif motor onarım ve bakım işlikleri bu bakımdan tehlikelidir. Ayrıca:



- Yanlış yapılmış ve defektli her tür ısıtma sistemlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Açık ocaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Karbon monoksitli gazların üretimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Tünelhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Kimya endüstrisinde karbon monoksit kullanılan işlemlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif başlıca tehlike kaynaklarıdır.







Etki Şekli



Karbon monoksidin zehirli etkisi hemoglobine (Hb) (kanda oksijen taşıyan eritrositlerin (kırmızı kan hücrelerinin) içeriğinde bulunan bir madde) oksijene göre çok daha fazla bağlanmasından kaynaklanır. Ortaya çıkan karboksihemoglobin (CO-Hb) hipoksemiye neden olur. Bu birleşme geri dönüşümlüdürhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yani ayrılabilir.







Karbon monoksidin hemoglobine olan bağlanma kapasitesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif oksijeninkinden ortalama 300 kez daha güçlüdür. CO-Hb bileşiminin tüm vücut genelindeki durumu zehirlenmenin derecesini belirler. Bu da şu etkenlere bağlıdır:



- Soluk alma havasındaki CO konsantrasyonuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Solunum dakika hacmihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Hemoglobin miktarı.







Zehirlenme (Akut)



Hemoglobinin % 20si CO-Hbe dönüştükten sonra belirtiler giderek şiddetlenir:



- başağrısı



- baş dönmesi



- bulantıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- taşikardi ve kan basıncı yükselmesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- bazen pektanjinöz yakınmalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- kulak çınlamasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- dalgınlıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- genel bitkinlikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- apatihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- bazen kas kranplarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- cildde kiraz kırmızısı renkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- bilinç kaybı (% 50 CO-Hb oluşumunda)http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- Ölüm (% 60-70 CO-Hb oluşumunda)







Kronik Sağlık Bozukluğu



Düşük miktarlarda uzun süre maruziyete bağlı zararları öncelikle merkezi sinir sistemi ve kalpte ortaya çıkar.Dar anlamda kronik karbon monoksit zehirlenmesi tartışmalıdır. Ne var kihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif psikolojik ve sinirsel bozukluklar ortaya çıkmaktadır. Akut zehirlenmelerinin bıraktığı sekeller de bunlara katılabilir.



- Uykuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- görme ve konuşma bozukluklarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- kalpte aritmilerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif miyokard zararları.







Özel Laboratuvar Testleri



Kanda karboksihemoglobin (normalde kandaki Hbnin % 1i COHbdirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eksitus: % 60-70)



Solunum (dışarı verilen) havasında karbon monoksit.







İlk Yardım



- kazada yerinden uzaklaştırmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif temiz havaya çıkarılmalıdır



- suni solunumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- gerekirse entubasyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- oksijen verilir



- solunum ve dolaşıma yardımcı ilaçalr verilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



- hasta sıcak tutulmalıdır.



Suni solunum ve gerekirse kalp masajı uzun süre yapılmalıdır.







Karbon monoksitle ilgili bazı teknik bilgiler:







Formülü : CO



Rölatif Molekül ağırlığı : 28http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif1



Kaynama noktası : -191http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif5C



Ergime noktası; : -205°C



Yoğunluk (0°C) : 1http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif25 g/It.



Buhar yoğunluğu (hava = 1) : 0http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif97



MAK değeri: 50 ppm (sm3/m3)= : 55 mg/m3