Hipertroidi troid bezi aşırı çalışması

Hipertiroidi veya tirotoksikoz nedir?



Hipertiroidihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tiroit glandının fazla çalışmasına bağlı olarak tiroit hormonlarının fazla miktarda salgılanması sonucu ortaya çıkan klinik tabloya verilen isimdir.



Tirotoksikozhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif değişik nedenlerle örneğin fazla miktarda tiroit tableti alınması yada tiroiditlerde olduğu gibi tiroit depolarından kana ani olarak tiroit hormonlarının boşalması sonucu kanda tiroit hormonlarının yükselmesine verilen isimdir. İki durumda da klinik olarak aynı tablo ortaya çıkar.







Hipertiroidi ve tirotoksikozun sebepleri nelerdir?



Hipertiroidi’yi meydan getiren değişik nedenler mevcuttur. Bunları kabaca 4 sınıfa ayırabiliriz.



1. Tiroidin aşırı uyarılması:



Tiroidin aşırı uyarılması değişik nedenlerle olur. Bunlar:



a. Basedow-Graves hastalığı



b. Aşırı HCG



c. Hipofiz tümörleri



d. Aşırı iyot alınımı.



2. Tiroit nodüllerine bağlı gelişen hipertiroidi sebepleri



a. Toksik otonom fonksiyonel tiroit nodülü



b. Toksik multinodüler guatr



3. Tiroit zedelenmesine bağlı gelişen hipertiroidiler



a. Subakut tiroidit



b. Postpartum tiroiditi



c. Ağrısız veya sessiz tiroidit



d. Radyasyona bağlı gelişen tiroidit



e. Akut supuratif tiroidit



4. Değişik nedenlere bağlı gelişen hipertiroidiler



a. T-3 veya T4 hormonlarının aşırı alınması



b. Struma ovari







a. Basedow-Graves hastalığı nedir? Sebebi nedir?



Ülkemizde en sık rastlanan hipertiroidi nedenlerinden biridir. Hipertiroidi belirtilerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif virüslere veya bakterilere karşı oluşan proteinlerdir. Otoantikorlar ise vücudun kendi dokularına veya kimyasına karşı oluşmuş antikorlardır. Basedow-Graves hastalığında TSH reseptörlerine karşı antikorlar oluşur. Bu antikorlara Tiroit Reseptör Antikorları (TRAb) denir. Bunlar TSH reseptörleri ile birleştiği zaman TSH’dan daha fazla miktarda tiroit hormon yapımını artırır.



Bu antikorlar vücutta nasıl oluşur?



Genetik burada önemli rol oynar. Dolayısıylahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir ailede birden fazla fertlerde ve özellikle kadınlarda görülür. Kendisinde Graves hastalığı tespit edilen bir kadın diğer aile fertlerine de bunu bildirerek onların da bu hastalıktan haberdar olmalarını sağlamalıdır. Hashimoto hastalığı da ailevi bir hastalık olduğundan bu iki hastalığa aynı aile fertlerinde rastlanılabilmektedir.



Otoantikorların oluşmasında ikinci mekanizmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çarpıntı ve zayıflama başlamıştı.



Hashimoto hastalığında görülen otoantikorların en azından %50’si Basedow-Graves hastalığında da bulunur. Basedow-Graves hastalığı diğer otoimmun hastalıklardan olan vitiligo ve olgunlaşmamış gri saç ile birlikte de görülebilir. Ağır otoimmun hastalıklardan olan myasthenia gravishttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sistemik lupus ertiromatosus ve diyabet ile çok daha az sıklıkla birlikte bulunur.







b. Human chorionic gonadotropin (HCG)



Hiperitroidinin nadir rastlanan nedenlerinden biri de hamilelik sırasında salgılanan ve HCG denilen hormonun aşırı salgılanmasıdır. Bu hormonun bir molekülü TSH’ya benzemekte ve hamilelik sırasında tiroit glandını uyararak hafifçe büyümesine neden olur. Bu uyarı her zaman hipertiroidi oluşturmaz. Ancak hidadiform mole ve hyperemesis gravidarum olan hastalarda aşırı miktarda HCG salgılanması sonucu hipertiroidi meydana gelir.







c. Hipofiz tümörleri



Çok nadir olarak hipofiz tümörlerinin aşırı miktarda TSH salgılaması sonucu hipertiroidism meydana gelir. Diğer hipertiroidilerde TSH düzeyleri oldukça düşük bulunmasına rağmen bu durumda TSH düzeyler normalden yüksektir.







d. Aşırı iyot alımı sonucu oluşan hipertiroidism



Aşırı miktarda iyot alımı özellikle multinodüller hiperplazisi olan hastalarda hipertiroidiye neden olur. Örneğin çok fazla iyot içeren Lugol solüsyonu veya düzensiz kalp atışlarının tedavisi için kullanılan Cordorane (amiodorane) alınması. Bu hastalığa tıp dilinde Jod-Basedow hastalığı da denir. Bu nedenle gerekmedikçe bu ilaçların alınmaması gerekir.







e. Toksik otonom fonksiyonlu tiroit nodülü ve toksik multinodüller guatr



Bu hastalıkta tiroitte bulunan bir veya birden fazla nodül TSH’dan bağımsız olarak çalışır ve aşırı miktarda T3 veya T4 veya her iki hormonu birlikte üretir. Hipertiroidi nedenleri arasında en sık rastlanan sebeplerden biridir. Bu nodüllere toksik otonom çalışan tiroit nodülleri denir. Ancak her otonom çalışan tiroit nodülü toksik nodüle dönüşmez. Nodüller birden fazla ise bu hipertiroidi türüne toksik multinodüller guatr denir. Bu nodüller tiroit sintigrafisinde tiroidin diğer kısımlarına nazaran daha fazla aktif maddeyi tutar. Bu nodüllere tiroit sintigrafisinde bu özelliklerinden dolayı sıcak nodül denir. Sıcak nodüllerin kanser olma riski çok azdır.







f. Tiroit glandının zedelenmesi



Tiroit hormonları üretildikten sonra tiroitteki kolloid içerisine depolanır ve lüzumu halinde kana verilir. Tiroit glandının zedelenmesi sonucu depolarda bulunan tiroit hormonları kana karışır. Bu duruma tirotoksikoz denir. Tiroidin zedelenmesi tiroidit dediğimiz tiroidin iltihabi hastalıklarında görülür. Bunlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



· subakut tiroidithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



· postpartum tiroidithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



· ağrısız veya sessiz tiroidithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



-radyasyona bağlı gelişen tiroidithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif



· akut supuratif tiroidit.



Tiroiditlerde görülen tirotoksikoz geçicidir. Hipertiroidihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hipertiroidi ve tirotoksikoz terimleri aynı zamanda kullanılabilir.







g. Diğer nedenler sonucu oluşan hipertiroidi



Zayıflamakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif enerji kazanmak için veya intihara teşebbüs etmek için alınan fazla miktardaki tiroit hormonu hipertiroidiye neden olabilir. Ayrıca hayvanlardaki tiroit glandının yenmesi de hipertiroidiye neden olduğu bildirilmiştir.



Yine nadir olarak kadın yumurtalığında bazen doğumsal olarak bulunan tiroit glandının aşırı hormon yapması sonucu da hipertiroidi gelişebilir.







Hipertiroidide belirtiler nelerdir?



1. Sinirlilikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif aşırı heyecan ve duygusallık



Hipertiroidide görülen en sık belirtilerdir. Yüksek tiroit hormonları bütün organlarımızı etkilediği gibi beynimizi ve ruhsal durumumuzu da etkiler. Bu nedenle bu hastalarda ülkemizde yerleşmiş bir kanaat vardır. Birçok sinirli insan ‘bende guatr mı var? ‘ diye doktora başvurmaktadır. Hatta bazı hastalar başka nedenlerden dolayı oluşan bu belirtilerin guatrından kaynaklandığına kendisini inandırmakta ve tedavi edildikten sonra bu halinin geçeceğine doktoru da inandırmaya çalışmaktadır. Unutmamak gerekir ki halkımızın “sinirlilik” olarak tanımladığı durumlar birçok ruhsal hastalığın sonucu olarak da ortaya çıkabilir.



Hipertiroidi’de hafıza ve konsantrasyon da bozulur. Bu hastalarla geçinmek de oldukça zordur. Küçük olaylar karşısında bile ani olarak parlarlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sonra da bunu ben niye yaptım diye üzülürler.







2. Kilo kaybı



İştahın iyi olmasına karşın hasta zayıflar. Ancak yaşlı hastalarda bazen kilo kaybı olmayabilir. Hatta bazı hastalar şişmanlamaktan şikayet eder. Bu hastalar artmış iştah nedeni ile fazla yemekte ve artmış :-):-):-):-)bolik hızı bile geçmektedir. Bazı şişman hastalar zayıflamalarına sevinmektedir. Ancak unutmamak gerekir ki bu hastalıkta yağ erimesi yerine kas erimesi gelişmekte ve dolayısıyla kas zayıflamasına neden olmaktadır. Bunun sonucu hastalar merdiven çıkmakta zorlanırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hatta taranma veya diş fırçalama sırasında ellerini yukarı kaldırmakta güçlük çekerler.







3. Sıcaklıkta artma



Bütün vücut dokularının çok hızlı çalışması sonucu vücut sıcaklığı artar. Bunun sonucu olarak bu hastalar derin bir şekilde solurlar. Çok defa kadınlar bu sıcaklık hissini menopozda görülen sıcak basması ile karıştırırlar. Ancakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif menopozdaki sıcak basmaları zaman zaman görülmesine rağmen hipertiroidi’deki sıcaklık devamlıdır.







4. Titreme



Titreme özellikle ellerde görülür. Buhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alkolizmde ve çeşitli nörolojik bozukluklarda da ortaya çıktığı unutulmamalıdır.







5. Çarpıntı



Çarpıntıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kalp hastası oldum diye önce bir kardiyologa başvurduğunu çok işitmişimdir.







6. Saç dökülmesi



Hipertiroidili hastaların saçları ince ve yumuşaktır. Kolaylıkla dökülür. Saç dökülmesi hem hipertiroidi ve hem de hipotiroidi durumlarında meydana gelir. Her iki durumun da tedavisi sonucu saçlar yeniden çıkar. Unutmamak gerekir ki saç dökülmesi sadece tiroit hastalıklarında görülmezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif streste ve kadınlarda erkek hormonları :-):-):-):-)bolizmasının bozulması sonucu da görülebilmektedir.







7. Cilt ve tırnaklarda değişiklik



Cilt yumuşar. Sıcak ve nemlidir. Tırnak-et ayırımı belirginleşir. Nadir olarak hastalar yaygın kaşıntıdan şikayet ederler. Yinehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif nadir olarak Basedow-Graves hastalığına bağlı olarak gelişen cilt belirtileri de ortaya çıkabilir. Özellikle alt bacakların ön kısmında cilt kalınlaşması görülebilir. Buna peritibial miksödem denir. Bu bulgular hastalıktan bağımsız olarak gelişir. Bazen tanı için biyopsi gerekebilir.







8. Barsak hareketlerinde artma



Bazı hastalar artmış barsak hareketlerinden ve yumuşak dışkılamadan yakınır. Bazen kabız olan hastalar bu hastalık nedeni ile normal dışkılama gösterir.







9. Kuvvet azalması



Uzun süren ve ağır hipertiroidi durumunda ortaya çıkar. Hastalıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif daha fazla omuzun ve bacakların uzun kaslarını tutuğu için özellikle çalışan hastalarda bu daha da belirgindir. Çok defa hastalar merdiven çıkmakta zorlandıklarından şikayet ederler. Bu durum tedaviden sonra ortadan kalkar.







10. Mensturasyonda (aybaşı) azalma



Mensturasyon periyotlarında azalma görülür. Bazı hastalarda yumurtlama azalır ve çocuk yapma özelliği kaybolur.







11. :-):-):-):-)te azalma



Bazı hastalarda :-):-):-):-) arzusunda artma görülse de genel olarak azalır. Bazı erkek hastalarda östrojen hormonundaki artışa bağlı olarak memelerinde büyüme görülür. Bu durum tedaviden sonra ortadan kalkar.







12. Apathetik hipertiroidism



Yaşlı hastalardaki hipertiroidism gençlerden biraz daha farklıdır. Mesela 60 yaşın üzerindeki hastalarda tek belirti ilgisizliktir. Bu belirti o kadar fazladır ki yaşlı hastalardaki bu hastalığa apathetik hipertiroidism denir.







13. Göz bulguları



A) Üst kapak retraksiyonu



Fazla miktardaki tiroit hormonları üst göz kapağını açan kasları uyararak gözün normalden daha açık durmasını sağlar. Gözler parlak bir hal alır. Bu durum her türlü hipertiroidide ortaya çıkabilir. Hipertiroidi kontrol altına alındıktan sonra retraksiyon kaybolur.







B) Ekzoftalmi (Gözlerin öne doğru fırlaması):



Gözlerin dışa doğru fırlamasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif genelde Basedow-Graves hastalığında görülmekle beraber nadir olarak Hashimoto hastalığında ve primer hipotiroidide de görülebilir. Basedow-Graves hastalığında %50 vakada görülür. Bazı hastalarda bu bulgu hafif seyrettiği için hastalar bunun farkına varmazlar. %5 vakada ise ciddi rahatsızlıklara neden olur.



Bu hastalıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tiroit fonksiyonlarındaki bozukluklardan kaynaklanmaz. Her iki hastalık ta birbirinden bağımsız olarak gelişir. Bazen tiroit fonksiyon bozukluğu olmadan da ekzoftalmi gelişebilir. Bu hastalığa ötiroit Graves hastalığı denir.



Ekzoftalmidehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu şişlikler kan göz yuvası içindeki kan ve lenf akımını engelleyerek göz yuvasındaki bu şişliği daha da artırır.



Ekzoftalmi genelde iki gözü de tutar. Ancak iki göz arasında farklılıklar olabilir. Bazen tek taraflı da olabilir. Apsehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif özellikle üst göz kapaklarında görülen çekilmelerdir.



Ekzoftalmi yavaş veya hızlı bir şekilde gelişebilir. Hipertiroidihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif göz hareketleri sırasında ağrıdan şikayet ederler. Göz kaslarının şişmesi ve göz arkasında yağ birikmesi sonucu göz öne doğru fırlar. İltihap ve göz kaslarının dengeli kullanılmaması sonucu çift görme başlar. Çift görme hastanın yukarıya ve dışa bakması sırasında oluşur. Şişen kasların göz siniri üzerine baskısı sonucu ise görme kaybı olur. Ancak ciddi göz bulguları çok nadir olarak görülür. Unutmamak gerekir ki sigara göz hastalığını artırır.







14. Laboratuar testlerinde bozulma



SGOThttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bilirubin ve LDH yükselebilir. Kemik ve karaciğerde bulunan alkali fosfataz enzimi karaciğer fonksiyon testleri normal olsa bile yükselebilir. Nadir olarak kalsiyum yüksek bulunabilir. Kolesterol düzeyi genelde düşüktür.







Hipertiroidide hangi testler uygulanır?



Hipertiroidi hastalığı olan birçok hastada tanı koyacak yeterli semptomlar ortaya çıkar. Hatta bazı hasta yakınları bazen hastalığın tanısını koyarak hastayı doktora getirir. Meselahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif toplumumuzda birçok insan sinirlilik ve nedeni bilinmeyen zayıflamalarda öncelikle diyabet veya guatrın araştırılması gerektiğini bilir.



Hastaların şikayetleri yanında tümünde de tiroit hormonlarının biri veya her ikisi birden yükselir. TSH değeri ise normalin altındadır yani baskılıdır. Bazen tiroit hormonları yükselmeden de değişik nedenlere bağlı olarak TSH normal değerinin altında görülebilir. Bu duruma subklinik hipertiroidi denir. Subklinik hipertiroidisi olan yaşlı hastaların şikayetleri olmasa bile tedavi edilmesi gerekir. Çünkü tedavi edilmeyen hastalarda en sonunda tehlikeli bir aritmi olan atrial fibrilasyon gelişebilir.







TSH (Tiroidi uyaran hormon):



Hipofiz tümörü sonucu oluşan hipertiroidi dışında bütün hastalarda TSH normal değerin altındadır. Ancakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif her düşük değerli TSH’sı bulunan hastaların tümü de hipertiroidi değildir. Başka nedenlere bağlı olarak da bu görülebilir. Bazen TRH testi yapılarak bu iki durum birbirinden ayrılabilir. Bu test için Tiroit Fonksiyon Testleri Bölümü’ndeki TRH testine bakabilirsiniz.







Tiroit hormonları:



Birçok hipertiroidili hastada her iki tiroit hormonu da (T-3 ve T-4) yüksek olarak bulunur. Bazen özellikle toksik otonom tiroit nodülleri’nde veya toksik multinodüler guatrda sadece T3 hormonu yüksek bulunabilir. TSH yüksekliği ile birlikte her iki hormonun yüksekliği hipofiz tümörü sonucu ortaya çıkar. Hasta şikayetlerinin olmaması ise genetik bir hastalık olan tiroit hormon direncini gösterir. Çok nadir olan bu hastalıkta çeşitli organlarda tiroit hormonlarının etkisi görülmez.







Tiroit otoantikorları:



Bazen Basedow-Graves hastalığı ile toksik multinodüler guatrın ayırıcı tanısında zorluk çekilebilir. Bu iki hastalığı birbirinden ayırmak için TRab (tirotiropin reseptör antikorları) kullanılır. Bu antikorhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif göz bulgusu olan ötiroit (semptomsuz) Graves hastalığının teyidinde de bu antikordan yararlanılır.



AntiTPO ve antiTg antikorları Graves hastalarının yüzde %50′ sinde pozitif olarak bulunur.







Radyoaktif iyot uptake testi (I-131 uptake testi)



Tiroit testleri bölümünde anlatıldığı gibi bu test değişik nedenlere bağlı oluşan hipertiroidilerin ayırıcı tanısında kullanılır.. Uptakehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Graves hastalığında normal değerlerden yüksektir..







Tiroit sintigrafisi:



Tiroit sintigrafisi Basedow-Graves hastalığı toksik otonom fonksiyone tiroit nodulü ve toksik multinodüler guatrın ayırıcı tanısında kullanılan önemli bir tanı aracıdır. Ancak gerek radyoiyot uptake testi gerekse tiroit sintigrafisi yapılmazdan önce hastanın normal iyot almaması gerekir. Meselahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kontrastlı böbrek grafisinde veya arteriogramda kullanılan kontrastlı maddeler bu iki testi 6 hafta kadar etkilemekte ve bu testlerin yorumlanmasında güçlük çekilmektedir. Bu nedenle bu testlere girecek hastalara öncelikle uptake ve sintigrafi uygulandıktan sonra diğer tetkiklerin yapılması gerekir.







Hamilelik:



Hamile kadınlara hiçbir zaman radyoaktif madde verilmez. Çünkü bu maddeler bebeğin gelişmesine zarar verir. Bu nedenle hamilelik şüphesi durumunda doktor uyarılmalıdır.







Sedimantasyon:



Hipertiroidi nedenlerinden biri olan subakut tiroiditin ayırıcı tanısında kullanılır. Bu testhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bazen 100mm/dak üzerine çıkabilir. Açlık veya tokluk sırasında uygulanabilir.







Tiroglobulin (Tg):



Hipertiroidili hastaların tümünde yüksek olarak bulunur.







Hipertiroidi tanısı nasıl konur?



Daha önce sözü edilen belirti ve semptomların bir kısmının bulunmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tiroit hormon düzeylerinin yüksek olması ve düşük TSH düzeyi ile hipertiroidi tanısı kolaylıkla konur. Radyoaktif uptake testi ve tiroit sintigrafisi ile hipertiroidi nedenleri arasında ayırıcı tanı yapılabilir. Ayırıcı tanı yapılması oldukça önemlidir. Çünkü hipertiroidi nedenine göre değişik tedavi yöntemleri mevcuttur.







Hipertiroidi nasıl tedavi edilir?



Hastalığı oluşturan sebebe ve hastalığın ciddiyetine göre tedavi değişir. Meselâhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif geçici hipertiroidi vakalarında (tiroiditlerde) semptomatik tedavi (antienflamatuvarlar veya beta blokerler) uygulanır. Tiroidit sonucu oluşan hipertiroidi vakaları Tiroiditler bölümünde anlatılmıştır.



Diğer yandan kalıcı hipertiroidi oluşturan Basedow-Graves hastalığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yaşlı hastalarda atrial fibrilasyona neden olacağından tedavi edilmesi gerekir.



Bazı ilaçlar sadece hipertiroidi semptomlarını tedavi etmek için kullanılır. Bu ilaçların direkt tiroit fonksiyonları üzerine etkisi yoktur. Meselahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif trasicor…) kalp hızını ve titremeyi azaltan ilaçlardır. Bu ilaçlar bronşlarda spazma neden olduğundan astımı olan hastalar bu ilaçları kesinlikle kullanmamalıdır. Bazı hastalarda sinirlilik ve uykusuzluk ön plandadır. Bu nedenle bu hastalara sinirleri yatıştırıcı ilaçlar verilir.







Basedow-Graves hastalığında kaç türlü tedavi yöntemi mevcuttur?



Bu hastalıkta üç türlü tedavi yöntemi mevcuttur.



· Antitiroit tedavisi (Propycilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Tramazol tedavisi)



· Cerrahi tedavi (tiroidektomi)



· Radyoiyot tedavisi (atom tedavisi)







Basedow-Graves Hastalığının tedavisi nasıl yapılır?



Bu hastalığın tedavisinde öncelikle aşağıdaki bilgileri göz ardı etmemek gerekir:



· Tedavi yapılmayan hastalarda semptom ve belirtiler azalıp artarak yıllarca sürebilir



· Tedavisiz vakalarda uzun yıllar sonra hipotiroidi gelişirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yani tiroit fonksiyonlarını tamamen kaybeder.



· Göz bulguları (ekzoftalmi) ile Graves hipertiroidisi birbirinden tamamen ayrı olarak seyreder. Başarılı bir hipertiroidi tedavisinden sonra bile göz bulguları kendi seyrini takip eder.







Antitiroit ilaçlarla tedavi hangi durumlarda ve nasıl yapılır?



Türkiye’de iki çeşit Antitiroit ilaç mevcuttur: Propycil ve Thyramazol. İki ilaç da tiroit hormon yapımını engeller. Antitiroit ilaçlar hipertiroidide remisyon varlığına dayanılarak kullanılır. Remisyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastalığın geçici olarak ortadan kalktığı ve hastanın normale döndüğü zamana denir. Tedavi edilmeyen bazı Graves hastalarında hastalık geçici olarak iyileşebilir. Ancak daha önceden hangi hastada remisyon olacağını ve remisyonun ne kadar sonra sonlanacağının bilinmesi mümkün değildir.



Antitiroit tedavi ile ancak %30 hasta remisyona girebilir. En yüksek remisyon bir veya iki yıllık antitiroit tedavisinden sonra ortaya çıkar. Geri kalan %70 hastada ise ilaç kesildikten sonra hipertiroidi tekrarlar. Hastalığın tekrarlaması durumunda radyoiyot veya cerrahi tedavi uygulanır:



· Antitiroit tedavihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif küçük guatrlarda ve orta şiddetteki hipertiroidide kullanılır.



· Propycil kullanılması durumunda ilaç her 8 saatte birhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Thyramazol kullanılması durumunda ise ilaç günde bir kez alınır.



· Antitiroit tedaviden sonra ötiroit durumu bir buçuk-iki ay sonra sağlanabilir



· Remisyon sağlamak için ilaçlar genellikle bir veya iki yıl alınır.



· Antitiroit ilaçlara verilecek cevap hastadan hastaya değiştiğinden hastaların daha sık doktor kontrolü gerekir.







Antitiroit ilaçların yan etkileri nelerdir?



Değişik yan etkileri mevcuttur.



· %6-7 vakada deri döküntüleri ve eklem ağrıları görülür



· %1 hastada çok ciddi bir yan etkisi olan agranulositoz görülür (lökositlerin ortadan kalkması). Bunun belirtileri boğaz ağrısı ve ateştir. Bu durumda hasta derhal ilacı kesmeli ve doktoruna bilgi vermelidir.



· Nadir olarak karaciğer üzerine toksik etkisi olabilir. Bu genelde geçicidir. Ancak seyrek olarak ölüme neden olabilir.







Bazı doktorlar hastalara öncelikle yüksek doz antitiroit ilaç vererek hastayı hipotiroidi durumuna sokmakta ve daha sonra tiroit hormonu (Teforhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Levotiron) vererek hastayı ötiroit hale getirmektedir. Bu tedavi şekline engelleme-yerine koyma yöntemi denir. Bu yöntemin daha etkili olduğu ileri sürülmektedir.







Gebelikte Antitiroit ilaçlar nasıl kullanılmalıdır?



Gebelikte radyoiyot tedavisi bebeğe vereceği zarardan dolayı uygulanmaz.



· Tedavi için antitiroit ilaçlar veya cerrahi seçilir. Ancak gebelikte mümkün olduğu kadar cerrahiden de sakınılması gerekir. Bu nedenle hamile hastalar gözlem altında olmalı veya antitiroit ilaçlarla tedavi edilmelidir.



· Hipertiroidili hamilelerin düşük yapma riski yüksektir.



· Graves hastalığında hipertiroidism hamilelik sırasında kendiliğinden geçebilir.



Propycil gebelikte Thyramazola tercih edilir. Çünkü Propycil’in bir doğum defekti olan aplasia cutis’e neden olması oldukça azdır. Antitiroit ilaçlar plasentadan geçerek çocukta hipotiroidiye ve guatra neden olur. Bu nedenle antitiroit ilaçlar çocukta problem olmayacak şekilde mümkün olduğu kadar küçük dozlarda verilir.



Genel olarak az şikayeti olan hafif şiddetteki hipertirodide antitiroit ilaç vermeden de hamileler izlenebilinir. Çok şikayeti olan ve yüksek hormon düzeyleri bulunan hamilelerde ise antitiroit ilaçlar kullanılır.







Emzirme sırasında antitiroit ilaçlar kullanılabilir mi?



Antitiroit ilaçlar anne sütüne geçerek bebeğin tiroit fonksiyonlarını etkiler. Propycil daha az yoğunlukta süte geçtiğinden Thyramazola tercih edilir. Günde 200mg’dan daha az kullanılan Propycil genelde bebeğin tiroidini etkilemez. Bununla beraber bebeğin tiroit hormonları anne Propycil kullandığı müddetçe zaman zaman ölçülerek kontrol edilmelidir.







Basedow-Graves hastalığında cerrahi tedavi hangi durumlarda ve nasıl uygulanır?



Basedow-Graves hastalığında tiroit cerrahisi önceleri yaygın olarak bütün dünyada uygulanıyordu. 1950′li yıllarda antitiroit ilaçlar kullanılmaya başlandıktan sonra tiroit cerrahisi sayısı giderek düşmeye başladı. Daha sonra radyoiyot tedavisinin etkili ve emin bir tedavi yöntemi olduğu gösterildikten sonra tiroit cerrahisinde dramatik bir düşüş görüldü.



Radyoiyot (halk arasında atom tedavisi olarak biliniyor) tedavisi Basedow -Graves hastalığında halen en fazla tercih edilen tedavi şeklidir. Cerrahi tedavihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ancak aşağıdaki durumlarda Basedow-Graves hastalığında uygulanır.



· Tiroit nodülü bulunan ve kanser şüphesi olan hastalarda



· İkinci 3 ayında bulunan hamile hastalarda



· Çok büyük guatrlarda







Tiroit cerrahisinde uygulanan yönteme tiroidektomi denir. Bu yöntemde tiroit glandının %90 kadarı çıkarılır. Geri kalan doku bazen tiroit antikorları (TRab) tarafından uyarılarak hastalık tekrar nüksedebilir. Diğer yandan radyoiyot ile tedavi edilen hastalarda nüks olma ihtimali çok daha azdır.



Cerrahi tedavi öncesi hastalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif akli bozukluk ve 150 dak üzerinde çarpıntı görülür. Bu durumdaki hastalar yoğun bakıma alınarak tedavi edilir.



Hipertiroidili hastalara genelde iyotlu yiyeceklerin verilmesi hastalığın şiddetlenmesinehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çok fazla miktardaki iyot 10 günden az kullanıldığı takdirde tiroit hormon salgılanmasını önler. Cerrahi girişim öncesi hastalara fazla miktarda iyot verilmesinin esas nedeni budur.







Cerrahi tedaviye hazırlık nasıl yapılır? Hastanede ne kadar kalınır?



Cerrahi tedavi için öncelikle hastalar ötiroit duruma getirilir. Bunun için T-3http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif pıhtılaşma ve kanama testleri …). Hasta ayrıca anesaaai doktoru tarafından muayene edilir. Daha sonra hasta ameliyathaneye alınır. Hastanın hastanede kalma süresi genelde 36 saat bazen ise 2 gündür.







Cerrahi girişim sırasında neler olur?



Hasta uyutulduktan sonra ameliyathanede önce boyun alt kısmından cilt 7-8cm uzunluğunda kesilerek tiroit glandı bütünüyle dışarı alınır ve subtotal tiroidektomi uygulanır. Bunun için bir lobhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif istmus ve diğer lobun büyük bir kısmı çıkarılır. Operasyon 1-2 saat içinde bitirilir.



Hastada tiroit nodülü mevcutsa ve tiroit kanseri şüphesi varsa operasyon sırasında çıkarılan nodül patologa gönderilir. Operasyon sırasında yapılan bu işleme frozen section denir. Nodül hemen dondurularak kesitler alınır ve mikroskop altında incelenir. Bu sırada doktor patologdan gelecek cevabı ameliyathanede bekler. Gelen cevap kanser ise cerrah hastada total tiroidektomi uygularhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yani geri kalan tüm tiroit dokusunu da çıkarır.



Tiroidektomiden sonra çıkarılan doku daha iyi şartlarda patolog tarafından tekrar incelenir. Bu inceleme frozen section’dan çok daha iyi sonuç verir. Frozen section da yanılgı ihtimali vardır.







Cerrahiden sonra neler olur?



Operasyon tamamlandıktan sonra hasta ayılıncaya kadar gözlem odasında kalır. Odasına gönderildikten sonra yemek yiyebilir ve ziyaretçilerini kabul edebilir. Yara yerine ameliyat sonucu meydana gelen sıvıların dışarı çıkması ve şişlik yapmaması için konulan dren denilen boru genelde 24 saat sonra çıkarılır. Total tiroidektomi yapılmışsa kandaki kalsiyum zaman zaman ölçülerek paratiroit glandına bir zarar olup olmadığı araştırılır. Hasta taburcu olacağı zaman ağrıları için ağrı kesiciler verilir. Tiroit ilaçları için ilgili doktora sevk edilir. İyileşme hastadan hastaya değişir. Genelde bir -iki hafta içinde hasta işine dönebilir.







Cerrahi tedavinin komplikasyonları nelerdir?



Tiroidektomi tecrübeli operatörler tarafından yapıldığı zaman komplikasyon görülmesi çok nadirdir. Komplikasyonlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu hususta doktorunun önerdiği deneyimli cerrahları tercih etmelidir. Tiroidektomiden sonra görülen komplikasyonlar :



Hipoparatiroidi.



Bu komplikasyon iki şekilde görülür: Geçici ve kalıcı



Geçici hipoparatiroidi



Tiroit glandı alt ve üst kısımlarında buluna paratiroit glandlarının operasyon sırasında zedelenmesi sonucu oluşur. Paratiroit glandları salgıladıkları parathormon ile kandaki kalsiyumu kontrol eder. Zedelenme sırasında kan kalsiyumu düşer . Buna hipokalsemi denir. Bu sırada hastahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kol ve bacaklarında karıncalanma hisseder. Şayet kalsiyum çok düşerse hayatı tehdit edici soluk borusu spazmı meydana gelebilir. Bu durum oluşmadan önce hastaya damar veya ağızdan kalsiyum verilir. Geçici hipokalsemi birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden geçer.



Kalıcı hipoparatiroidi



Bazen bütün paratiroit glandları operasyon sırasında çıkarılır veya çok zedelenebilir. Bu durumda kalıcı hipoparatiroidi oluşur. Tedavi edilmeyen hipoparatiroidi adale kasılmalarınahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif konvulsiyonlara ve katarakta neden olur. Bunun için hastaya hayat boyu kalsiyum ve D vitamini preparatları verilmesi gerekir.



Ses tellerinin zedelenmesi



Ses tellerini kontrol eden sinirler (rekurrent larengeal sinir) tiroit glandı yanından geçer. Bunlardan birinin zedelenmesi hastanın boğuk ve kısık ses çıkarmasına neden olur. Nadir olarak iki sinir de zedelenebilir . Bu durumda kısık ses ve soluk alma zorluğu görülür. Bunun için boyundan soluk borusuna delik açılarak hastanın nefes alması sağlanır.







Ameliyat yerinde iz kalması



Özellikle hanım hastalar boyun bölgesinde çok az iz kalması için doktordan operasyonun estetik olarak yapılmasını isterler. Gerçekten tecrübeli doktorlar tarafından yapılan tiroidektomi operasyonlarından sonra boyun bölgesinde birçok hastada çok az yara izi kalır. Ancak bazı hastalarda yapılan operasyonlarda doktor ne kadar tecrübeli olursa olsun yara izinin oldukça belirgin olduğu hatta bazı hastalarda neredeyse parmak kalınlığında yara izinin kaldığı görülür. Buna keloid denir. Bu durum cildi çok hassas hastalarda görülür. Çok defa hastalar bu bölgede hafif ağrı duyarlar ve yakalı elbise giymekte zorluk çekerler. Birçok hasta maalesef bunu bir doktor hatası olarak algılamaktadır. Tedavi için yumuşatıcı ve kortizonlu kremler verilir. Gerekirse lokal kortizon enjeksiyonları yapılır.







Operasyon sonrası hastalar nasıl takip edilir?



Birçok hasta tiroidektomiden sonra hastalığının tamamen geçtiğine inanmakta ve doktorun takibine ihtiyaç duymamaktadır. Halbuki bu hastaların ömür boyu periyodik olarak takip edilmesi gerekir. Özellikle operasyon sonrası geri kalan dokunun yeterli olup olmadığı yani hastanın ilaca ihtiyacının olup olmadığı araştırılmalıdır. Daha sonra nüks olup olmayacağının anlaşılması için hasta takip edilmelidir