Bir medeniyet hastalığı: Peptik ülser

Günlük hayatımızda pek çok insanın mideleri ile ilgili bir rahatsızlığını çevresindekilere aktarmaya çalıştığını görürüz. Bu hastaların çoğu kendilerini rahatsız eden yaranın (ülserin) midelerinde olduğunu sanırlar. Ülserle ilgili merak edilen soruları Hisar Intercontinental Hospital’dan Prof. Dr Yılmaz Büyükuncu’ya sorduk:







Hisar Intercontinental Hospital’dan Prof. Dr Yılmaz Büyükuncuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ancak bu üç hastalığın ortak yönleri ağır bastığı için tıp dilinde tek başlık adı altında “peptik ülser” adıyla incelendiğini söylüyor. Prof. Dr Yılmaz Büyükuncu “peptik ülser” ile ilgili sorularımızı yanıtladı.







Peptik ülser nedir?







Peptik ülser; mide veya 12 parmak barsağında (duodenum)http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bazen de yemek borusunda oluşan bir yaradır. En sık 12 parmak barsağının başlangıç kısmında ve midede görülür.







Peptik ülser’in belirtileri nelerdir?







Açlık ağrıları şeklinde veya özellikle gece uyandıran ve sırta yayılan karın ağrılarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif öğün aralarında veya yemekten sonra belirginleşir. Birkaç dakika ya da birkaç saat devam edebilir.







Hastalığın görülme sıklığı cinsiyete veya yaşa göre değişiyor mu?







Peptik ülser toplumun büyük kesimini ilgilendirenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 12 parmak barsağı (duodenum) ülserlerinin midedekilere oranı 10/1 şeklindedir.







Peptik ülser yeni bir hastalık mıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ilk ne zaman görülmeye başlanmış?







Peptik ülserhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ülseri kanayan veya delinen pilotlarla dolup taştığı yazılmaktadır. Savaştan sonra bütün batı ülkelerinde ülserli sayısı azalırken A.B.D.’de yükselme sürmüş ve olay Amerika’ya gelen göçmenlerin sosyo-ekonomik sorunlarına bağlanmıştır. 1970’lerden sonra ülser sıklığı bu ülkede de süratle düşmüştür.







Ülser ile çevremizde olanlar arasında bir bağlantı olabilir mi?







Yukarıdaki gözlemler ülser hastalığı ile sosyo-ekonomik sorunlar arasında reddedilemez bir ilişkinin varlığının kanıtlarıdır. Hastalığınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sade bir yaşam hastalığın görülüş sıklığını azaltır.







Hastalığın alkol ile ilişkisi nedir?







Alkol ile peptik ülser hastalığı oluşumu arasında güçlü bir bağlantı kurulamamıştır. Alkolün ülser yaptığını söylemek mümkün değildir. Ağrılı dönemlerde ve hücum tedavisi sırasında alınmaması doğru olurhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ülserlilerin tütün içmeleri yasaklanır.







Aldığımız ilaçlar ya da yediklerimiz hastalığı nasıl etkiler?







Aspirinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ya da bir sorun çıkarsa tedavi durdurulur.







Beslenme şekliyle bağlantısı nedir?







Açlıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ramazan aylarında ülserin delinmesi veya ülser kanaması nedeniyle yatan hastaların sayısında belirgin bir artış gözlenir. Ülserli hastaların oruç tutmamaları doğru olur ya da özel veya ciddi önlemlerin alınması gerekir.







Peptik ülser oluşumu ile toplumun beslenme biçiminin de ilişkisi bulunur. Bol ethttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bol meyve ve sebze tüketen toplumlarda daha az ülser görülmektedir. Diyetin ağırlığı un ve unlu gıda olan kesimlerde ise nispeten yüksek oranda ülsere rastlanmaktadır. Uzun çiğnemenin olumlu bir etkiye sahip olduğu düşünülmektedir.







Ülserli hastaların ortak şikayetleri ağrıdır. 12 parmak barsağı ülserlerinde ağrı çoğu kez aç karına ortaya çıkar ve biraz bir şey yemekle ağrı kaybolur. Süt ya da antiasit grubu ilaçlar da aynı etkiyi gösterir. Mide ülserlerinde ise ağrıyı çoğu kez yemek başlatır. Mide boşalınca ağrı geçer. Bunu fark eden hastahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif stres ağrıyı şiddetlendirir.







Ülser hastalığı çoğunlukla sinsi başlar ve dönem dönem alevlenerek kronik biçimde sürüp gider. Sakin dönemlerde hastalar şikayetsizdir ve hiçbir gıda veya davranış kendilerini rahatsız etmez. Seyrek de olsa doğrudan kanama veya delinme gibi bir komplikasyon ile hastalık başlayabilir. Hastalığın nasıl seyredeceğinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sonbahar ve oruç tutanlarda ramazan aylarında sıklıkla alevlenmeler beklenir.







Hastalığın teşhis ve tedavisi ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?







Peptik ülser teşhisi endoskopi (gastroskopi) veya röntgen tetkiki ile konulur. Bu muayeneler yapılmadan verilen bir tanı ciddi hata oranı taşır.







Hastalığın tedavisi ilaç ve diyetle yapılır. Zamanında başlatılan ve bilinçli bir şekilde sürdürülen bir tıbbi tedavi ülserlerin %85 kadarının iyileşmesini sağlar. Genellikle sanılanın aksine şikayetlerin kaybolması hele ağrının süt içmek veya el altındaki bir ilacı almak gibi basit tedbirlerle geçivermesi iyileşme anlamını taşımaz. İyileşme uzun süre sabırlı ve bilinçli yürütülen bir tedavi ile elde edilebilir. Yıllarca süren bir şikayetsiz dönem geçmedikçe kesin iyileşmeden söz edilemez.







Uygun süre ve biçimde tedavi gördüğü halde iyileşmeyen ülserliler ile tekrarlayan veya durdurulamayan kanamalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ülser sonucu darlık gelişmesi ile ortaya çıkan kusmalar veya ülserin delinmesi gibi bir komplikasyon gösteren hastalar cerrahi yöntemler ile tedavi edilirler.







Bunları biliyor musunuz?







Mide rahatsızlıklarının %90’ı H.Pylori’ye bağlıdır.







Türkiye’de her 100 kişiden 84’ü bu bakteriyi taşımaktadır.







Hastane ve kliniklere başvuran 100 kişiden 21’i midesinden şikayetçidir.







H.Pylori mikrobunu taşıyanların mide kanserine yakalanma oranı taşamayanlara göre 6 kat fazladır.







Bakteri ortadan kaldırıldıktan sonra kronik mide şikayetleri ortadan kalkmaktadır.







Bakteriyihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 14 günlük kısa ve kolay bir tedavi ile ortadan kaldırmak mümkündür.