Şizofreni

Şizofreni



Merak ettiğiniz sorular ve yanıtları



Şizofreni çoğumuzun adını duyduğu bir hastalıktır. Bu sözcük insanları ürpertir. Şizofreni hastaları televizyondahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şizofreni hastalığı ile ilgili en sık karşılaşılan soruları yanıtlayarak ve kimi yargıları tartışarak sizleri aydınlatmaya çalıştık.







Burada aktarılan bilgiler şizofreni hastalığına genel bir bakışla sınırlı olup hastalığın tanısı ve tedavisi ile ilgili asıl değerlendirmenin uzman hekim tarafından yapılması gereklidir.







Şizofreni nedir?



Şizofreni nasıl bir hastalıktır?



Şizofreni hastalığı yaygın mıdır?



Şizofreni hastalığına yatkınlıktan bahsedilebilir mi?



Yoğun stres ya da üzüntü şizofreniye neden olur mu?



Şizofreni hastalığı nasıl başlar?



Şizofreni hastalığı ve zeka



Şizofreni hastalığı nasıl seyreder?



Şizofrenler saldırgan mıdır?



Şizofreni hastalığının gidişi nasıldır?



Şizofreni hastalığının tedavisi nasıldır?



Önemli Noktalar







Şizofreni nedir?



Şizofreni kısaca insanın yaşadığı gerçeklikten uzaklaşarak kendine özgü bir dünya yarattığı bir durumdur. Çevresinde olup bitenleri değerlendirme biçimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif diğer insanlarla ilişkisi hastalığın etkisi ile tekrar şekillenir.







Hepimiz uykuda çeşit çeşit rüyalar görürüz. Rüyalarımızdaki dünya başka bir dünyadır. Kimi zaman üstün yeteneklerle donanmışızdır. Çocukluk yıllarımıza ya da geleceğe ait zamanın içinde buluruz kendimizi. Kimi zaman birileri ya da gerçek dışı yaratıklar peşimizdedir. Rüya dünyası hem hoş hem de kötü sürprizlerle doludur. Ama biliriz kihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif düşünceler ön plana çıkar.







Şizofreni nasıl bir hastalıktır?



Şizofreni hastaları yüzyıllardır farklı isimlerlehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kimi zaman ise cezalandırılması gereken ve kötü ruhların etkisindeki insanlar olarak tanımlanmıştır.



Şizofreni hastalarında görülen belirtilerin farklı şiddette olması bu hastalığın tanımlanmasını güçleştirmiştir. Hastalığın şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterir. Kimi zaman ise aynı kişide krizler arasında dönemsel artışlar da olabilir. Son yıllarda yapılan araştırmalarla şizofreniye ait genel bir tanımlama oluşturulmuş ve belirtilere göre farklı alt gruplara ayrılmıştır.



Şizofreni genellikle 45 yaşın altında ortaya çıkar. Kadınlarda ve erkeklerde aynı oranda görülür. Genellikle maddi güçlükleri olan ailelerde daha sık olduğu ileri sürülmektedirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kronik bir hastalıktır.







Şizofreni hastalığı yaygın mıdır?



Şizofreni sanıldığının aksine yaygın bir hastalıktır. Ülkemizde yaygınlığını araştıran net bir çalışma yapılmamış ancak yurt dışında yapılan çalışmalardaki oranlarla benzer olduğu düşünülmektedir. Araştırmalara göre yaşam boyu her yüz kişiden biri bu hastalığa yakalanmaktadır.







Şizofreni hastalığına yatkınlıktan bahsedilebilir mi?



Kalıtsal yatkınlığın şizofrenide önemli bir rolü vardırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif annenin gebelik döneminde ve doğum sırasında yaşadığı sağlık sorunlarının farklı oranlarda etkili olduğudur.







Yoğun stres veya üzüntü şizofreniye neden olur mu?



Yaygın yanlış inanışlardan biri de hastalığın yaşanan kötü bir olay nedeniyle ortaya çıktığı düşüncesidir. Bu düşünce ailenin gereksiz yere kendisini ya da çevreyi eleştirmesine ve suçlamasına yol açar. Stres ve üzüntü sağlıklı kişilerde şizofreniye yol açmazhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ancak bardağı taşıran son damla etkisi yaparak yatkınlığı olan kişilerde hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir.







Şizofreni hastalığı nasıl başlar?



Bu hastalığın başlangıcı ani ve şiddetli olabileceği gibi sinsi de olabilir. Bu dönem özellikle aile ve yakın çevre tarafından farkedilir. Kişi çevreye karşı isteksizdirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif uyumsuz giyinme gibi davranışlar olabilir. Bu bulgular günler içerisinde olabileceği gibi haftalar hatta yıllar içerisinde yavaş yavaş da gelişebilir.







Şizofreni hastalığı ve zeka



Halk arasında zeki insanlarda ruhsal rahatsızlık olmayacağı yönünde bir yargı vardır. Şizofreni hastalığı ile zeka geriliği arasında bir ilişki yoktur. Ancak kişide hastalığın etkisi ile olayalara bakış ve yorum değişmiştir. Zekalarında bir kayıp ise sözkonusu değildir.







Şizofreni hastalığı nasıl seyreder?



Şizofrenide hastalık dalgalanmalar gösterebilir. Genel içe kapanmanın olduğu dönemler ve kriz dönemleri nöbetler halinde ortaya çıkabilir.



Genel içe kapanma döneminde kişi dikkatsizdir. Çevresi ile ilişkilerinde arkadaşlarına ve ailesine karşı sorumsuz ve ilgisiz olabilir. Eğlencelere karşı ilgisi azdır. İşine ya da okuluna devam etmez. Temizliğine ve kıyafetine özensizdir. Kıyafet değiştirmeyebilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sesindeki duygusal tonlamalar silinir. Basit cümleler kurmaya başlar.



Kriz döneminde ise kişinin gerçekle ilgili algısı büyük oranda bozulmuştur. Çevresindeki olayları ve kişileri olduğundan farklı görür ve yorumlar. Bu dönemde çevresinden kendisine yönelik düşmanlık yapıldığını ve bundan zarar görebileceğinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif garip konuşmalar olabilir. Tuhaf davranışlarda bulunabilir.







Şizofrenler saldırgan olur mu?



Şizofreni hastalarında kendisine ve çevresine zarar verici davranışlar kimi zaman ortaya çıkabilir. Bu davranışlar hastalığın kriz döneminde sıktır. Gerçekten kopma nedeniyle hasta şaşkın ve sinirli olabilir. Çevresinde olan olayları yanlış yorumladığından ya da gerçek dışı seslerin etkisiyle ve sıklıkla kendisine gelecek bir zarardan kurtulmak için savunmaya geçer. Kriz döneminde hastaya yönelik eleştirihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kriz döneminde saldırgan davranış riskini azaltmaktadır.







Yapılan araştırmalar şizofreni hastaları ile ruhsal rahatsızlığı olmayan insanlar arasında suç işleme oranı açısından farklılık olmadığını ortaya çıkartmıştır. Yani şizofreni hastaları daha çok ve sık suç işlerler yargısı çoğu araştırmacı tarafından çürütülmüştür.







Şizofreni hastalığının gidişi nasıl olur?



Şizofreni kronik bir hastalık olmasına rağmenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif içe kapanma derinleşebilir. Düzenli tedavi görmeyen hastalarda kriz dönemleri sıkça ortaya çıkabilir.







Şizofreni hastalığının tedavisi



Tedavide hekimhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hasta ve hasta yakınlarının işbirliği esastır. Tedavide kullanılan ilaçlar her geçen gün yenilenmekte ve bu alanda başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlaç tedavileri kriz döneminde daha yoğun olmak üzere diğer zamanlarda da uygulanır. İlaç düzenlemesinin uygun bir biçimde yapılabilmesi için hasta-hekim ve hasta ailesi işbirliğinin sürekli olması gerekir. Kimi zaman ise hastanede yatarak tedavi gerekebilir.



İlaç tedavisi dışında terapi ve eğitim amaçlı görüşmeler hasta ve ailesi için önemlidir. Ailenin içtenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kriz dönemlerinin sıklığını azaltır.



Şizofreni tedavisi uzun süreli ve fedakarlık gerektiren bir süreçtir. Umudun canlı tutulmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastanın dünyasını anlama çabası önemlidir.







Önemli Noktalar







*Şizofreni insanın yaşadığı gerçeklikten uzaklaşarak kendine özgü bir dünya yarattığı bir durumdur.







*Şizofreni sıklıkla güç farkedilenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kronik bir hastalıktır.







*Araştırmalara göre yaşam boyu her yüz kişiden biri bu hastalığa yakalanmaktadır.







*Hastalığın başlangıcı günler içerisinde olabileceği gibi haftalar hatta yıllar içerisinde yavaş yavaş da gelişebilir. Şizofrenide hastalık dalgalanmalar gösterebilir. Genel içe kapanmanın olduğu dönemler ve kriz dönemleri nöbetler halinde ortaya çıkabilir.







*Şizofreni kronik bir hastalık olmasına rağmenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastaların önemli bir kısmının belirgin düzeyde ya da tam olarak iyileştiği ortaya koyulmuştur.







*Şizofreni tedavisinde hastahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hekim ve aile işbirliği çok önemlidir.







*Şizofreni tedavisi uzun süreli ve fedakarlık gerektiren bir süreçtir. Hastanın ve ailesinin umudu canlı tutulmalıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastanın dünyasını anlamak için çaba gösterilmelidir.