İmam-ı Şafiî Hazretleri [ö.204/820] diyor ki:
Bir arkadaşından sana hoş olmayan şeyler eriştiğinde hemen kin ve nefrete sarılarak dostluğu kesme! Sen git de şüpheni kesin olan gerçekle gider. Kulağına gelen söylentiyi bir tarafa bırak da arkadaşına de ki: “Senin hakkında kulağıma gelen haberler böyle böyledir; ne dersin?”
Eğer bu söylentileri inkâr ediyorsa de ki: “Tamam kardeşim, sen doğru sözlü ve iyi bir insansın.” Böyle de ve arkadaşının üstüne daha fazla gitme! Eğer sana karşı suçunu ve gerçeği itiraf eder de hakikaten geçerli bir mazeret beyan ederse, bu mazeretini kabul et. Şayet hakikati itiraf ettiği halde geçerli bir mazeret ve bir sebep gösteremiyorsa: “Bana ulaşan sözlerinle neyi kasdetmiştin?” diye soruver. Buna karşılık kendi görüşünü münasip bir şekilde anlatıyor ve sebebini açıklıyorsa, onu dinle ve kabul et. Eğer uygun bir açıklamada bulunmuyor ve sana da bir çıkış yolu kalmıyorsa, arkadaşında gerçekten bir hata var demektir.
Artık sen bu durumda bir tercihle karşı karşıyasın. İstersen ona benzeriyle gerekli karşılığı verirsin, istersen onu affedersin. Fakat bilesin ki affetmek takva yönünden daha mükemmel olur. Affetmek ağırbaşlılığın ve iyi insan olmanın en ileri seviyesidir. Allah Tealâ buyurur ki: “Bir kötülüğün cezası ona denk bir kötülüktür (cezadır). Fakat kim affeder ve barışma yolunu seçerse, onun mükâfatını Allah verir.” (Şura, 40). Onunla geçirdiğin önceki zamanları hatırla, güzel ve dostça geçen vakitleri düşün! Hatasından dolayı dostunun geçmiş iyiliklerini yok sayarak ona haksızlık etme!
Eğer hakiki bir dosta sahipsen ona sıkı sarıl; çünkü gerçek dostu bulmak pek zor, ayrılmak ise pek kolaydır. Salih insan, dosttan ayrılmanın kolaylığını bir çocuğun kuyuya büyük bir taş yuvarlamasına benzetir. Çocuk için taşı bırakmak kolay bir iştir, ama o taşı oradan çıkarmak koca koca adamlara bile zor gelir. İşte bunlar, sana benden bir öğüttür, vesselam..
alıntı
