Son Olarak Îndirilen Âyetin Kelale Âyeti Olduğu Babı

10- (1618) Bize Aliy b. Haşrem rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Vekt, İbni Ebî Hâlid'den, o da Ebû İshâk'dan, o da Berâ'dan naklen haber ver*di. Berâ':
«Kur'ân'dan indirilen son âyet: Senden fetva istiyorlar. De ki : Kelâle hakkında sîze Allah fetva verecektir.» kavli
kerîmidir, demiş.

11- (...) Bize Muhammed b. EI-Müsennâ ile İbni Beşşâr rivayet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dedi ki) ; Bize Şuthe, Ebû İshâk'dan rivayet etti. Şöyle demiş: Ben Berâ' b. Âzib'i;
•İndirilen son âyet Kelâle ayeti, son sûre de Berâe süresidir.» der*ken işittim.

12- (...) Bize İshâk b. İbrahim El-Hanzalî rivayet etti. (Dedi ki) : Bize îsâ —ki İbni Yûnus'tur— haber verdi. (Dedi ki) : Bize Zekeriyyâ, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan naklen rivayette bulundu ki, tam olarak indirilen son sûre Tevbe sûresi, son olarak indirilen âyet de Kelâle âyeti imi;.

(...) Bize Ebû Küreyb rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Yahya yânı İbni Adem rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Aırnnâr —ki İbni Züreyk'tir—, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan bu hadîsin mislini rivayet etti. Şu kadar var ki o: «Kâmil olarak indirilen son sûre...» dedi.

13- (...) Bize Amru'n-Nâkıd rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Ebû Ah-med Ez-Zübeyrî rivayet etti. (Dedi ki): Bize Mâlik b. Miğvel* EbuV Sefer'den, o da Berâ'dan naklen rivayet etti. Berâ':
«İndirilen son âyet: Senden fetva istiyorlar... âyetidir.» demiş.
Bu hadîsi Buhâri «Tefsir» bahsinde; Ebû Dâvûd «Fe-râk»âe; Nesâî «Tefsir» ve «Ferâiz»de muhtelif râvilerden tahrîc et*mişlerdir.
Hadîs-i şerif Kur'ân.ı Kerîm'in son âyetini ve tam olarak indirilen son sûresini bildirmektedir. Bu hadîse göre son âyet Nisa sûresinin sonundaki Kelâle âyetidir. Gerçi bir rivayette son âyetin Ba*kara süresindeki (Ribâ) âyeti olduğu bildirilmişse de buna cevap ve*rilmiş ve: «Burada râvi Berâ' b. Âzib 'dir; oradaki hadîs ise îbni Abbâs'm kendi sözüdür.» denilmiştir. Fakat Aynî bu ce*vâbı mukni' bulmamıştır. Ona göre cevapta: O rivayette bahis mevzuu olan son âyet ribânın hükümleri hakkındadır.» denilirse güzel bir tevcih yapılmış olur.