Suret (Resim) Yapmakla İlgili İlave Hadisler
Suretle ilgili bu hadisler hem suret yapma konusunu hem deüzerinde suret bulunan eşyayı kullanma konusunu kapsamak*tadır. Burada vereceğimiz hadisler her ne kadar Kudsî Hadisler*den değilse de, konunun etraflıca anlaşılabilmesi için vermekteyiz.
Buradaki hadisler Sahih-i Buharı ve Sahih-i Müslim'den alın*mış olduğu için, bu kitaplardaki senedlerin sahih senedler olduğu*na itimadla, senedde sadece sahabi ismi verilmeklemistir.
Sahihul-Buhari, Kitabu'I-Libas'tan konuyla ilgili hadisler
Suretler Babı: Ibnu Abbas Radiyallahü Anh'ın Ebu Talha Radi-yallahü Anh'den rivayetine göre; Resulullah Aleyhisselâm şöyle buyurmuştur: "Melekler, içinde köpek veya tasvirler (resimler) bu*lunan eve girmezler"
Resim Yapanların Azabı» Babı: Müslim el-Hemedanî'nin şöyle dediği rivayet edilir. "Mesruk ile beraber Yesar ibnu Numeyr'in evinde idik. Mesruk evde birtakım resimlerin (veya heykellerin) bu-luduğunu görünce şöyle dedi: Abdullah'tan duyduğuma göre Re*sulullah Aleyhisselâm şöyle buyurmuştur: Kıyamet günü Allah tarafından en acıklı azaba çarptırılacak olanlar resim yapan*lardır."
Nafı'm Abdullah ibnu Ömer Radiyallahü Anh'den rivayetine göre de Resulullah Aleyhisselatü ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Şu resimleri yapanlara kıyamet gününde azab edilir Kendilerine " yaptıklarınıza can verin bakalım" denilir."
Resimlerin Silinmesi Babı:
İmranu'bnu Hattan'm Hazreti Aişe Radiyallahü Anha'den ri*vayetine göre "Resulullah Aleyhisselâm, içinde resimler bulunan evlerde, bu resimlerden hiçbir eser bırakmayacak şekilde onları si*lerdi."
Yine Ebu Zer'den rivayet edildiğine göre Resulullah Aleyhis*selâm, evde resimler görürse onları silerdi. Ebu Zur'a anlatıyor. "Ebu Hureyre Radiyallahü Anh'le birlikte Medine'de bir eve girdik. Ebu Hureyre Radiyallahü Anh bir ressamın evinde tavanına re*simler yaptığını görünce şöyle dedi: Resulullah Aleyhisselâm'm şöyle buyurduğunu işittim: Allah buyurur ki, benim yarattığım gibisini yaratmaya kalkışandan daha zalim kim olabilir. Bir tane yahut bir karınca yaratsınlar bakalım."
Ayak Altına Gelen Tasvirler, Babı:
Süfyan der ki; zamanında Medine'de kendinden daha üstün bi*rinin bulunmadığı Abdurrahman ibnu'l-Kasım'dan duydum, o ba*bası Kasım ibni Muhammed ibni Ebi Bekr'den Hazreti Aişe Radi*yallahü Anha'nm şöyle söylediğini rivayet etti: "Resulullah Aleyhisselâm, bir yorculuktan geldi. Ben de kendimi gizlemek için kapının Önüne üzerinde canlı resimleri bulunan bir örtü asmıştım. Resulullah Aleyhisselâm, onu görünce yırttı ve: "Kıyamet gününde en şiddetli azaba çarptırılacak olanlar Allah'ın yarattığı gibi bir şey yaratmaya kalkanlardır." diye buyurdu. Biz de onu bir veya iki yastığa örtü yaptık."
Aişe Radiyallahü Anha'nm şöyle söylediği rivayet edilmiştir: "Resulullah Aleyhisselâm bir yolculuktan döndü, ben de üzerinde canlı resimleri bulunan eski bir örtüyü asmıştım. Resulullah Aleyhisselâm kaldırmamı emretti ben de kaldırdım. Ben ve Resu*lullah Aleyhisselâm aynı kaptan guslederdik."
Resimlerin Üzerine Oturmaktan Menolunma, Babı:
Rivayet edildiğine göre Aişe Radiyallahü Anha, üzerinde canlı resimleri bulunan bir minder satın almıştı. Resulullah Aleyhis*selâm kapının önünde durarak içeri girmedi. Aişe Radiyallahü Anha der ki: "İşlediğim hata için Allah'a tevbe ediyorum, otur*man ve arkana dayaman için satın aldım" dedim. Resulullah Aleyhisselâm'da şöyle buyurdu: "Bu suretleri yapanlar kıyamet gününde azab edilirler. Kendilerine: Yarattıklarınıza can verin bakalım, denir. Melekler de içinde suret bulunan eve girmezler."
Zeyd ibnu Halid el-Cühenî Radiyallahü Anh'de, Resulullah Aleyhisselâm'm ashabından Ebu Talha el-Ensarî Radiyallahü Anh'den Resulullah Aleyhisselâm'm "Melekler, içinde suret bulu*nan eve girmezler" diye buyurduğunu rivayet etmiştir. Busr der ki: Zeyd (yani İbnu Halid) bundan sonra rahatsızlandı, biz de kendisi*ni ziyarete gittik. Bir de baktık ki, kapısının üzerinde resim bulu*nan bir örtü var. Ben, Resulullah Aleyhisselâm'm zevcesi Meymune'nin üvey çocuğu olan Ubeydullah ibnu'l-Esved el-Hulanî'ye: Zeyd bize geçen gün resimlerle ilgili bir hadis bildirmemiş miydi'? diye sordum. Ubeydullah: "Elbise üzerindeki süsleme (rakam) hariç diye söylediğini duymadın mı" diye cevap verdi.
Buharî'den 3. bab: Resimli Şeylerin Üzerinde Namaz Kıl*manın Keralıiyeti
Enes Radiyallahü Anh'ın şöyle söylediği rivayet-edilmiştir: "Aişe Radiyallahü Anha'nın kışlık bir örtüsü vardı, onunla evinin bir yanını örterdi. Resulullah Aleyhisselâm "Onu benim karşımdan al, çünkü üzerindeki resimler namazda karşıma gelip duruyor', diye buyurdu"
Yine Buharî'den, "Melekler içinde Suret Bulunan Eve Gir*mezler" başlıklı bab
Abdullah ibnu Ömer Radiyallahü Anhın şöyle söylediği rivayet edilmiştir:
"Cibril Resulullah Aleyhisselâm'a vaadde bulundu, ama gecik*ti. Bu durum Resulullah Aleyhisselâm'in canını sıkar oldu. Resu*lullah Aleyhisselâm dışarı çıktı, Cebrail'le karşılaştı ve gecikme*sinden dolayı olan sıkıntısını ona bildirdi. Cibril Aleyhisselâm 'Biz, içinde suret ve köpek bulunan eve girmeyiz1 diye cevap verdi."
"İçinde Suret Bulunan Eve Meleklerin Girmemesi, bab'ı:
Kasım ibnu Muhammed, Resulullah Aleyhisselâm'm zevcesi Aişe Radiyallahü Anha'nm kendisine bildirdiğine göre, o (Aişe)'nun, üzerinde resimler bulunan bir yastık satın aldığını, Resulullah Aleyhisselâm'm bunu görünce kapıda dikilip içeri gir*mediğini, Aişe Radıyyallahü Anha'nın Onun yüzünden herhangi bir şeyden rahatsız olduğunu farkettiğini ve 'Ey Allah'ın Resulü, Allah'a tevbe ediyor ve senden de özür diliyorum, ne hata işledim?' diye sorduğunu, Resulullah Aleyhisselâm'in: 'Şu yastık neyin nesi?1 diye söylediğini, Hazreti Aişe'nin 'Onu üzerine oturasm ve arkana yastık yapasın, diye satın aldım' şeklinde cevap verdiğini, Resulullah Aleyhisselâm'm da: 'Şu suretleri yapanlar kıyamet gününde azap edilirler, kendilerine: "Yarattığınıza can verin baka*lım, denir' diye söylediğim ve yine: "İçinde suret bulunan eve me*lekler girmez, diye buyurduğunu rivayet etmiştir.
Yine Buharî'den, "Kim Bir Suret Yaparsa Ona Ruh Üflemesi İstenir, O ise Böyle Bir Şeye Muktedir Değildir" başlıklı bab
Enes ibnu Malik'in oğlu Nadr'dan rivayet edildiğine göre, Nadr şöyle söylemiştir: 'İbnu Abbas Radiyallahü Anh'ın yanında idim, etrafındakiler ona sorular soruyorlardı, o da sorulmadan Resulul*lah Aleyhisselâm hakkında birşey söylemiyordu. "Resulullah Aleyhisselâm şöyle söyledi" diye de konuşmuyordu. Sonunda bir adam: 'Ben şu resimleri yapan bir adamım!' diye söyledi. İbnu Ab*bas bunun- üzerine: 'Bana yaklaş' dedi. Adam ona yaklaştı. îbnu Abbas Radiyallahü Anh: Ben Muhammed Aleyhisselâm'ı şöyle konuşurken işittim: 'Kim dünyada bir suret (resim) yaparsa ahi-rette ona ruh üflemesi istenir, o ise böyle bir şeye muktedir değildir diye' söyledi".
Müslim'de Yeralan Hadisler:
Bu sonuncu hadisin Müslim'deki rivayletlerinde Buharî'de geçen metne ilaveler yardır. Meselenin tam olarak anlaşılabilmesi için bunu da zikrediyoruz. Orada senedden sonra söyle deniliyor:
Bir adam îbnu Abbas Radıyallahüı Anh'a geldi. "Ben şu resim*leri yapan bir adamım,- bana bunun hakkında fetva ver"dedi. İbnu Abbas adama: 'Bana yaklaş' dedi. Adam ona yaklaştı. Sonra yine yaklaşmasını istedi, adam iyice yaklaştı, ibnu Abbas Radiyallahü Anh, elini adamın başına koyarak: 'Sana Resulullah Aleyhisse-lâm'dan ne işittiğimi söyleyeyim mi? Ben Resulullah Aleyhisse*lâm'm şöyle söylediğini duydum: "Resim yapan herkes cehennem azabı görecektir. Yaptığı her resim için bir nefs ortaya çıkarılır ve onlar cehennemde ona azab ederler." diye söyledi' sonra şöyle de*vam etti: 'Eğer mutlaka resim yapacaksan, ağaç resmi yap, onun canı yok''
Müslim bu hadisi muhtelif rivayetlerle vermiştir ki, bu rivayet*lerin yukarıda zikredilenden pek fazla farkları yoktur. Müslim, bu bölümde verdiğimiz Buharı hadislerinin hepsini rivayet etmiş*tir. Onun rivayetleri Buharî'nin rivayetlerinden pek farklı değildir. Sadece Zeyd ibnu Hâlid el-Cuhenf nin Ebu Talha el-Ensarî'den ri*vayet ettiğinde bazı ilaveler mevcuttur. Orada Ebu Talha el-Ensarî Resulullah Aleyhisselâm'm şöyle söylediğini duyduğunu bildiri*yor:
"Melekler, içinde köpek ve resim bulunan eve girmezler" Ravi Zeyd der ki: 'Ben bunu duyunca Aişe Radıyallahü Anha'ya gittim ve: 'Bu adam, meleklerin içinde köpek ve resimler bulunan eve gir*meyeceğini söylüyor, sen Resulullah Aleyhisselâm'm böyle söylediğini duydun mu?' diye sordum. O: 'Ben sana' Ondan gördüğüm bir fiili haber vereceğim; O bir gazveye çıkmıştı, ben de, bir yaygı satın alıp kapının üzerine örttüm. Geri döndüğünde yaygıyı gördü. Yüzünde bir hoşnutsuzluk hissi gördüm. Onu çekip yırttı, ve: 'Allah bize taşları ve toprakları örtmemizi emretmedi' diye buyurdu. Ben sonra ondan iki yastık örtüsü yapıp içine lif dol*durdum. Resulullah böyle yaptığım için bana bir şey demedi' şeklinde cevap verdi".