Aynı Kabın Îçine Solumanın Keraheti ve Kabın Dışına Üç Defa Teneffüs Etmenin Müstehab

121- (267) Bize İbn-i EM Ömer rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Sekafî Eyyûb'dan, o da Yahya b. Ebî Kesir'den, o da Abdullah b. Ebî Katâde'den, o da babasından naklen rivayet etti ki, Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Seliem) icabın içine solumaktan nehiy buyurmuş.

122- (2028) Bize Kuteybe b. Saıd ile Ebû Bekr b. Ebî Şeybe riva*yet ettiler. (Dediler ki) : Bize Veki' Azra b. Sabit El-Ensârî'den, o da Sümâme b. Abdillah ta. Enes'den, o da Enes'den naklen rivayet etti ki, Besûlüllah (SaUaîlahü Aleyhive Seîlem) kabın İçine üç defa şolurmuş.

123- (...) Bize Yahya b. Yahya rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Abdül-Vâris b. Saîd haber verdi. H.
Bize Şeyban b. Ferrûh da rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Abdü'l-Vâris Ebû Isâm'dan, o da Enes'den naklen rivayet etti. Enes şöyle demiş: Re-sûlilllah (Saüallahü Aleyhi ve Sellem) içtiği şeyin içine Üç defa solur ve:
«Bu daha kandırıcı, daha salim ve afiyetüdir.» buyururdu.
Enes : «İşte ben de içilen şeyin içine üç defa soluyorum,» demiş.

(...) Bize bu hadîsi Kuteybe b. Saîd ile Ebû Bekr b. EM Şeybe de rivâyeî ettiler. (Dediler ki) : Bize Vekİ', Hişâmı Destevâî'den, o da Ebû Isâm'dan [7], o da Enes'den, o da Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Seîlem) den naklen bu hadîsin mislini rivayet etmiştir. O «Kabın içine» demiştir.
Babımızın Ebû Katâde rivayetini Buhâri «Kitâbu'l-Vudu» ve «Kltabu'l-Eşribe»'de; Ebû Dâvud, Tirmizî, Nesâî ve îbn-i Mâce «Taharet» bahsinde; Enes hadîsini Buhâri, Tirmizî ve îbn.i Mâce «Kitâbu'l-Eşribe»'de; Nesâî «Velîme» bahsinde muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Nevevî: «Bu iki hadîs bizim yaptığımız başlığa hamledilmiştir. Bunların biri başlığın evveline, diğeri sonuna aiddir,» diyor. Nevevî bu sö*züyle birinci hadîsinde kab içine solumanın mekruh, ikinci hadîsinde ka*bın içinde soluk almanın müstehab olduğuna delil teşkil ettiğini anlatmak istemiştir.
Teneffüsün iki mânâsı vardır. Birisi suyu içip, bardağı ağzından ayır*madan onun içine solumaktır. Bu mekruhtur. Diğeri suyu ve benzeri bir şeyi üç nefeste içmek ve her nefeste kabı ağzından ayırarak dışarıya so*lumaktır. Terkibin aslı havanın veya başka bir şeyin ciğerden çıkmasına delâlet eder. Kabın içine solumaktan nehiy buyurulması bir terbiye ve nezâket yasağıdır. Çünkü soluyan kimsenin ağzından veya burnundan ka*bın içine başkalarını iğrendirecek salya, pis koku ve yemek kırıntısı gibi şeyler karışabilir. Bir de bu şekilde su içmek hayvanların âdetidir. İnsan*lar için bu işin âdabı üç nefeste içmek ve her nefeste kabı ağzından ayır*maktır. Kabın dışına solumak makbul bir nezâkettir. Hz. Enes'in: «Peygamber (Saîlallahü Aleyhi ve Seliem) kabın İçine üç defa solurdu» de*mesi içerken her defa kabı ağzından ayırmak şartıyle üç defa nefes alır*dı manasınadır. Hele de hadîsin sonunda: «Bu daha kandırıcı, daha sa*lim ve daha afiyeflidîr» buyurduğuna göre, kabın içine solumuş olması bahis mevzuu değildir. İçine soluduğunu kabul etsek bile, bunu caiz ol*duğunu bildirmek için yapmıştır. Yahut buradaki yasak Peygamber 'den başkalarına mahsustur, deriz.
Bu babda kablardan içilen ve yenilen her şeyin hükmü müsavidir.
tbn-i Âbbâs (Radiyallahu anh) 'm su içtiği zaman iki defa nefes alirdığı rivayet olunmuştur. Maamafih bu iki ile iktifa edileceğine nassan delil teşkil etmez. Esasen su içerken müstehab olan, üç defa kabın dışına nefes almaktır. Bu rivayetlere bakarak ulemâ bir nefeste su içmenin caiz olup olmadığında ihtilâf etmişlerdir. Said b. Müseyyeb ile Ata' b. Ebî Rebah'm bir nefeste su içmeye cevaz verdikleri rivayet olunur. îbn-i Abbâs (Radiyallahu anh) ile Tavus ve îkrime bir nefeste su içmenin mekruh olduğuna kaildirler. îbn-i Abbâs: «Bu şeytan içişidir.» demiştir.
Esrem bu babda şunları söylemiştir: «Bu hadîsler zahirlerine göre muhteliftirler. Bizce bu hususta çözüm yolu bir, iki, üç ve daha fazla nefes alarak içmenin caiz olmasıdır. Zira bu hususta rivayetlerin muh*telif olması kolaylığa delâlet etmektedir. Ama üç nefesi ihtiyar ederse iyi olur.»