Burun travmaları ve kırığı

Burun travmaları ve kırığı



Burun,konumu gereği travmalara çok açık bir organdır. KBB pratiğinde,düşme, trafik kazası veya saldırı nedeniyle burun kırığı çok görülen bir durumdur.

Burun Kemiği Nasıl Bir Kemiktir: Burun sırtında elle yokladığımızda ele gelen burun kemiği sağ ve solda iki tane olmak üzere üstte alın kemiğine, yanlarda da üst çene kemiğine tutunan yassı ve düz kemiklerdir. Burun travmalarında kıkırdak kısımlar daha esnek olduğu için genellikle kemikte kırılma görülür.

Burun Kırığı Nasıl Oluşur: Yüze gelen travmalarda en çok hasar gören kemik burun kemiğidir. Burun kemiğine önden veya yandan darbe gelebilir. Kırılma daha çok yandan gelen darbeler sonucu olur. Burun kırığı bazen kemiğin yer değiştirmesine neden olmadan hafif bir çatlakla kendini göstermesine rağmen, şiddetli travmalarda kemikte çok parçalı ve çökmelerin olduğu kırıklar gelişebilir. Burun kırığı ile beraber diğer yüz kemiklerinde de kırıklar oluşabilir.

Ne Gibi Belirtiler Olur: Burun kırığında belirtiler travmaya bağlıdır. Burun üzerinde ve yüzün diğer bölgelerinde kanama, kesikler, morarma ve ödem gibi bulgulara rastlanır. Burun içinde de yine kanama, ödem ve burun tıkanıklığı görülebilir.

Muayenede Ne Görülür: Burun kırığı olan hastaların muayenesinde yine ön planda yüz bölgesindeki morarma, kesikler, kanamalar, ciltteki ezikler görülür. Burnun bir tarafa doğru kaydığı görülebilir. Burnun elle muayenesinde hassasiyet artışı, kemiklerde oynama saptanır. Burun içi muayenesinde bir ya da iki tarafta burnun kırık kemik veya kıkırdak tarafından kapanması, mukoza da yırtıklar ve kanama görülür.

Nasıl Teşhis Konur: Hastanın muayenesinde kemiklerde oynamanın saptanması teşhis için yeterlidir. Bu durumda adli vakalar haricinde röntgen çekmeye gerek yoktur. Ancak kırığın şüpheli olduğu durumlarda röntgen çekmek gerekir. Ancak burun kemiği röntgenleri her zaman kırığı göstermeyebilir. Bu durumda muayene daha önemlidir.

Nasıl Tedavi Edilir: Burun Kırığı olan hastalarda eğer yer değiştirme yoksa sadece burun içine tampon konup destek sağlanması yeterli olabilir. Ancak yer değiştirme ve şekil bozukluğu olan hastalarda bunun düzeltilmesi gereklidir. Burun kemiklerinin düzeltilmesi için en ideal zaman ilk birkaç saattir. Bu süre içinde henüz ödem gelişmediğinden işlem daha kolaydır. Eğer ödem çok olursa burnun şekli iyi değerlendirilemeyeceğinden müdahele 3-5 gün ertelenir. Ancak 2 haftadan fazla zaman geçen hastalarda kemiklerde kaynama başlayacağından müdahele 6 ay sonra rinoplasti teknikleriyle yapılır. İlk müdahele genellikle lokal anestezi altında yapılır. Ancak bazen özellikle çocuklarda genel anestezi verilmesi gerekebilir. Burun lokal anestezi ile uyuşturulduktan sonra, bir yandan burun içine sokulan elevatör ile, diğer yandan da dışarıdan elle burun kemikleri eski şekline getirilmeye çalışılır. Bu bazen zor olabilir. Burun kemikleri yerine oturtulduktan sonra burun içinden tamponlarla desteklenmesi gereklidir. Tampon olarak genellikle antibiyotik emdirilmiş gazlı bez konur. Burun kemiklerinin dışarıdan da desteklenmesi gereklidir. Bunun için dışarıdan alçı ya da flasterler kullanılabilir. Müdahele sonunda hastaya antibiyotik, antihistaminik ve ağrı kesici vermek gerekir.

Nelere Dikkat Etmeliyim: Burun kırığı düzeltildikten sonra dikkat edilecek en önemli konu buruna yeni bir darbe almamaktır. Bunun dışında genellikle 3 gün sonra burun içi tamponları çıkarılır. Burnun dışındaki alçı veya flasterlerde 1 hafta sonra çıkarılır.