Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) = 1
Dikkat Eksikliğihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) toplumda oldukça sık görülen ve klinik tedaviyle özellikle erken dönemde tespit edilebilmesi halindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif oldukça başarılı sonuçlar alınabilen bir bozukluktur.
DEHB üç temel belirtiden oluşur:
• Dikkat Eksikliği
• Aşırı Hareketlilik (Hiperaktivite)
• Dürtüsellik (Aşırı tepki vermekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif dürtülerini kontrol edememek)
Bu belirtilerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif öğrenme bozukluklarına yol açabilir.
Dikkat Eksikliği Belirtileri :
• Ayrıntılara dikkat etmekte zorluk ya da okulhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Dikkat gerektiren görevler ya da işlerde dikkati sürdürme güçlüğühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Birisiyle yüz yüze konuşurken dinlemede güçlük çekmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Okul aaaalerini ya da işyerinde verilen görevleri bitirmekte zorlanmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif verilen yönergeleri izlemekte zorluk çekme
• Görevleri ve etkinlikleri düzenlemehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Uzun zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Görev ve etkinlikler için gereken eşyaları kaybetmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Dikkatin kolayca dağılmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Günlük etkinliklerde unutkanlıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
Bu dokuz belirtiden altısı varsa böyle bir kişide DEHB’den söz edilebilir.
Aşırı Hareketlilik Belirtileri :
• El ve ayakların kıpır kıpır olmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Oturulması gereken durumlarda yerinden kalkmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Koşuşturup durma ya da huzursuzluk hissihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Boş zaman faaliyetlerini sessizce yapmakta güçlükhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Sürekli hareket halinde olma ya da sanki motor takılıymış gibi hareket etmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Çok konuşmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
Dürtüsellik :
• Sorulan soru tamamlanmadan yanıt vermehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Sıra beklemede zorluk çekmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Başkalarının işine karışma ya da konuşmalarını bölme
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Sık Görülen Diğer Belirtiler
• Hedeflerine ulaşamama ve başarısızlık hissi
• Başlanan işi bitirememe ya da işe başlama güçlüğü
• Aynı anda pek çok işle uğraşma ancak bu işleri takip ve tamamlamakta güçlük çekmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Aklına geleni o anda söyleme eğilimi
• Sık sık büyük heyecenlar peşinde koşma
• Kolay sıkılmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Herkes tarafından izlenen yolları ve kuralları uygulamamak
• Sabırsızlık
• Düşünmeden hareket etme
• Aniden parlama tepki gösterme
• Ayak sallamahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ayak vurma
• Strese karşı aşırı duyarlılıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif
• Zamanı ayarlamakta güçlük
• Unutkanlık
• Sözel veya fiziksel saldırganlık
• Alkol ve madde kullanımı
Birçok çocukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sadece belirli durumlarda değil bir çok durumda olması beklenir.
ALT TİPLER :
DEHB farklı bulguların ön planda oluşuna göre çeşitli alt tiplere ayrılır.
• Dikkat eksikliğinin baskın olduğu tip
• Hiperaktif-tepkisel alt tip
• Bileşik tip
Aşırı hareketlilik ve tepkiselliğin baskın olduğu tipte aşırı hareketlilikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif dolaşır ve sınıftan çıkıp gidebilirler. Sık sık tuvalete gitmek isterler. Fazla ses çıkarıp çok ve yersiz konuşabilirler. Konuşunca çok yüksek sesle ve hızlı konuştukları için dikkat çekebilirler. Başkalarının konuşmasını kesebilirler. Hem dikkat eksikliğinin hem de aşırı hareketliliğin birlikte olduğu (bileşik tip) durumlarda ebeveynler ve kardeşler bu çocukların davranışlarından şikayet ederler. Kardeş geçimsizliği ön plandadır.
KLİNİK BULGULAR
Dikkat Azlığı : Ailelerin ve öğretmenlerin en çok yakındığı bulgudur. Genellikle “sesleniyorumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif öğrendiklerini unutmasına ve başarısızlığa neden olur.
Aşırı Hareketlilik : Daha anne karnında “kıpır kıpır” olarak tanımlanırlar. Yerinde duramamahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hatta tv izlerken bile ortaya çıkar.
Tepkisellik : Davranışları kontrol edememekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif başkalarının sözlerini kesmek tepkiselliği en sık rastlanan sonuçlarındandır. Çoğu kez bu çocuklar çevreleri tarafından “ gözü kara” olarak nitelenirler.
Dil Gelişimi : Dilin kontrolünde sorun vardır. Hızlı konuşmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif telafuz hataları sık görülür.
Bellek : Söylenen dikkat etmeme ve algılamadaki bozukluk öğrendiklerini unuttuğu kanısı uyandırır. Sorun dikkatini topladığında bilgiyi öğrenmek ve depolamakta değilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif aaaa unutması daha çok dikkat eksikliğine bağlıdır.
Zamanlama ve planlama : Dersi ve görevi zamanında yetiştirmesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çantalar sık sık tartışma konusu olur.
Uyku Sorunları : Uyku sorunları sık görülür. Uykuya dalmada güçlük en sık rastlanan uyku sorunudur. Uyku sorunu erken bebeklik döneminde de belirgindir.
ÖNEMLİ NOT : BU KRİTERLERDEN PEK ÇOĞU ÇOCUĞUNUZA UYGUNLUK GÖSTERSE DEhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif GERÇEK TANI ANCAK UZMAN BİR HEKİM TARAFINDAN KONULABİLİR. BU YAZI SİZ ANNELERİ BİLGİLENDİRMEK AMACIYLA AKTARILMIŞTIR.