Cushİng Sendromu: HastaliĞi

Cushing sendromuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif böbrek üstü bezi tarafından aşırı kortizol üretimi veya dışardan ilaç olarak yüksek dozda glukokortikoid hormonlarının verilmesinden kaynaklanan belirti ve bulguların tablosudur.Bu hastalık adını 20.ci yüzyılın başlarında ortaya çıkan Amerikalı bir cerrah olan Harvey Cushing den alır.

Neden kaynaklanıyor?

Böbrek üstü bezi tarafından fazla miktarda kortizol üretiminin başlıca nedeni; hipofizden salgılanan ve böbrek üstü bezini uyaran hormonun (ACTH) aşırı salgılanması. Bu durum Cushing hastalığı olarak adlandırılır ve ayrıca sendromun en sık nedenidir (yüzde 80 oranında). İkinci sıradahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tedavi amaçlı dışardan verilen kortizon türevi ilaçların bilinçsiz kullanımıdır.

Belirtileri neler?

- Aydede yüzü: Yuvarlakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif dolgun ve pembe yüz yapısı

- Omuzlar arasında aşırı yağ dokusu birikimi

- Merkezi şişmanlık: Göbek bölgesinde aşırı yağ birikimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kol ve bacakların incelmesi

- Halsizlik bitkinlik ve kaslarda zayıflık

- Yorgunluk

- Baş ağrısı

- Sırt ağrısı

- Akne

- Tüylenme

- Karınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif meme ve kollarda deri çatlaması

- Kadınlarda adet düzensizliği

- Erkeklerde cinsel güçsüzlük

- Yüksek tansiyon

- Psikolojik bozukluklar

- Su toplanması (ödem)

- Özellikle omurga ve leğen kemiklerinde osteoporoz

- Şeker hastalığının başlaması

- Çürüklerin çok kolay bir şekilde ortaya çıkması

Tanı nasıl konur?

Doktorunuz fizik muayenede omuzları ve başınızıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif steroid hormonların düzeyinin artıp artmadığı anlaşılabilir. Hipofiz ve böbreküstü bezlerinin bilgisayarlı tomografisi de alınabilir.

Başlangıçta yapılması gereken testler arasındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hasta endokrinoloji kliniğine sevk edilmelidir.

Tedavi için ne yapılır?

Hipofiz adenomlarının tedavisi transsfenoidal adenomektomidir. Cerrahi girişimin başarısız olduğu hastalarda hipofiz ışınlaması yapılabilir. Böbrek üstü bezi hastalıklarına bağlı Cushing sendromundahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastalığın tipine göre cerrahi girişim veya ilaç tedavisi yapılır.

İlaç Tedavisi

Eğer belirtiler bir ilaç tedavisi olarak steroid hormonların alınması nedeniyle ortaya çıkıyorsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif enfeksiyon veya ameliyat gibi fiziki bir stres adrenal hormonun üretilmesinde tehlikeli bir yetersizliği ortaya çıkarabilir ve bu da acil tedaviyi gerektirebilir (Addison hastalığına bakın).

Cerrahi Müdahale

Cushing sendromu adrenal bezlerdehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hipofiz bezlerinde veya karaciğerde bir tümörün sonucu olarak ortaya çıkıyorsa tümörün alınması veya hatta eğer adrenal bezlerde ise bezlerin hepsinin alınması en iyi tedavi şekli olabilir. Hipofiz bezlerindeki bir tümör için radyasyon tedavisi bir çözüm olabilir.

Eğer tedavi sonucunda adrenal bezler vücudun gerektirdiği hormonları temin edemez hale geliyorsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doktorunuz eksik hormonları karşılaması için ağızdan bazı ilaçların alınmasını önerecektir.

Doç.Dr.Adil.AZEZLİ

İstanbul Tıp Fakültesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif İç Hastalıkları Anabilim Dalı

Endokrinolojihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif :-):-):-):-)bolizma ve Beslenme Bilim Dalı Öğretim Üyesi