-
çocuk felci poliomyelit
Çocuk Felci Nedir?
Çocuk felci hastalığının nedenihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif polio virüsü denilen bir mikroptur.
Tarihçe:
2000:
Yabani poliovirus bulaşmasının 20’den fazla ülkede olmaması.
2001:
Yabani poliovirus bulaşmasının 10’dan fazla ülkede olmaması. Dünya çapında sertifikasyon-standardının denetlenmesi.
2002:
Yabani poliovirus bulaşmasının sonlandırılması.
2003:
Kalan son global rezervuarların saptanması.
2005:
Polio eradikasyonun sertifikalandırılması.
(kaynak: Global Polo Eradikasyon Girişimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Stratejik Plan 2001-2005)
2000
29 Ekim: DSÖ Batı Pasifik Bölgesi poliodan arınmıştır. 27 Eylül: New Yorkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Global Polio Ortakları Zirvesi 2001-2005 Polio Eradikasyonu için Stratejik Planı kabul etmiştir.
1999
11 Ekim: Aventis Pasteur Afrika’da savaştan kırılmış beş bölge ve ülke için 50 milyon doz aşı bağışlamıştır. İlkbahar: Angola’daki polio salgını sırasındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 800’den fazla çocuk hastalanmış ve 50’si ölmüştür.
1998
Melik Minas (Türkiye) DSÖ Avrupa Bölgesi’ndeki son polio kurbanıdır.
1997
Mart: Mum Chanty (Kamboçya’da 15 aylık bir kız) DSÖ Batı Pasifik Bölgesi’ndeki son polio kurbanıdır.
1996
Yaz-Sonbahar: Arnavutluk’taki bir salgın çocuk ve genç erişkinler arasında 139 polio olgusuna neden olurkenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif komşu Yugoslavya (24 olgu) ve Yunanistan’a (5 olgu) yayılmıştır.
Ağustos: Nelson Mandela Polio’yu Afrika’dan Kovalım kampanyasını resmi olarak başlatmıştır.
1995
Çin’deki son polio olgusu.
Hindistan’da ilk Ulusal Aşı Günleri organize edilmişhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 87 milyon çocuk aşılanmıştır.
1994
29 Eylül: DSÖ’nün Amerika Bölgesi poliodan arınmıştır.
1993
Aralık: Çin’de ilk Ulusal Aşı Günleri başlatılmıştır (80 milyon çocuk aşılanmıştır).
Mayıs: Sudan’daki bir salgın sırasında 252 çocuk polio’ya yakalanmıştır.
1992-1993
Hollanda’dahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bunların 70’i dini gerekçelerle aşılanmayı reddeden kişilerden oluşmaktadır; bu da aşılamanın tam olarak yapılamadığı durumlarda poliovirüs ithalinin hala bir tehdit oluşturduğunu kanıtlamaktadır.
1991
Eylül: Luis Fermin Tenorio (Peru) isimli üç yaşındaki erkek çocuk Amerika kıtasındaki son polio olgusudur.
1990
Dünya genelinde çocukların %80’inin aşılanması hedefine ulaşılmıştır.
1989-1990
Çin’de polio salgınıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif000 çocuğun etkilendiği bildirilmiştir.
1988
Mayıs: Dünya Sağlık Birliği Toplantısı sırasındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 120 milyon$ toplamak için başlatılan polio kampanyasında 247 milyon$ toplandığını bildirmişir.
1985
Mayıs: Pan Amerikan Sağlık Organizasyonu (PAHO) Amerika kıtasında polioyu eradike etmek için bir girişim başlatmıştır.
1980
Çiçek eradikasyonu DSÖ tarafından belgelenmiştir.
1979
Somali’de dünyadaki son çiçek olgusu bildirilmiştir.
1974
Dünya Sağlık Birliği temel aşıların tüm dünya çocuklarına ulaştırılması için Genişletilmiş Aşılama Programı (EPI) önergesini kabul etmiştir.
1967
DSÖhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir aşının geliştirildiği ilk hastalık olan çiçek hastalığının eradikasyonu için bir kampanya başlatmıştır.
1962
Mérieux Enstitüsü (günümüzde Aventis Pasteur) Albert Sabin’in Oral Polio Aşısının (OPV) üretimine başlamıştır
1961
Connaught Laboratuarları (Torontohttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif günümüzde Aventis Pasteur) OPV’nin en önemli uluslar arası üreticisidir.
1959
Sovyetler Birliği’nde geniş kitlelerde OPV çalışmaları.
Albert Sabin attenüe polio suşlarından Connaught Laboratuarları için bir “tohum havuzu” oluşturmuş vehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif böylece burada OPV üretimi başlamıştır.
1957
Lyons’daki Mérieux Enstitüsü Pierre Lépine’in enjectabl polio aşısının üretimine başlamıştır.
1954
Jonas Salk tarafından geliştirilen enjektabl polio aşısının (IPV) test edilmesi için yaklaşık 2 milyon çocuğun katıldığı Francis Saha Çalışması başlamıştır.
1953
Toronto’daki Connaught Laboratuarları’nda geliştirilen sentetik üreme besiyerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif “Medium 199″ metodu kullanılarak maymun böbrek dokusu kültürlerinde poliovirüsün büyük miktarlarda üretilebileceği gösterilmiştir. Connaught 1954’de Francis Saha Çalışması’nda kullanılmak üzere Salk aşısının geliştirildiği büyük miktardaki viral sıvının tek üreticisidir.
1951
Polio virüsünün suşlarını tanımlamakla itham edilen İnfantil Paralizinin Tipini Belirleme Ulusal Vakfı Komitesi (A.B.D.)http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif üç ve yalnızca üç suş bulunduğunu ilan etmiştir. Aşının her üçü için de koruma sağlaması gerekmektedir.
1949
John F. Endershttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Thomas Weller ve Frederick Robbins sinir dokusu içermeyen kültürlerde virüs üreterek aşı geliştirilmesinin yolunu açmışlardır.
1948
Nisan 7http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) kurulması.
1931
Burnet ve Macnamara birden fazla poliovirus suşu olduğunu kanıtlayarak bir suşa karşı bağışıklığın diğer suş(lar)a karşı koruyuculuk sağlamadığını göstermişlerdir.
1916
Amerika Birleşik Devletleri’nin kuzeydoğusunda ortaya çıkan salgın 9http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif000’den fazla polio olgusuna yol açmıştır.
1909
Karl Landsteinerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Erwin Popper ve Constantin Levaditi polionun bir virüs tarafından oluşturulduğunu ve ilk enfeksiyonun bağışıklık sağladığını göstermişlerdir. Bu nedenle aşısı mümkündür.
1905
İsveç’teki bir polio salgınında yüzlerce çocuk ölmüş ve binlercesi felçli kalmıştır. Dr. Ivar Wickman polionun bulaşıcı olduğunu ileri sürmüştür.
1894
İlk polio salgını Amerika Birleşik Devletleri’nin Vermont eyaletinde belgelenmiş ve 119 çocuğu etkilemiştir.
1840
Jacob von Heine hastalığın klinik tarifini yazarak buna “enfantil paralizi” adını vermiştir.
1580-1350 B.C.
Mısır’daki bir taş tablette bir bacağında gevşek bir felç olan bir rahip görülmektedir; bu da hastalığın bilinen en eski ipucudur.
Bulaşma:
Çevre koşularının kötü olduğu yerlerde sularınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif besinlerin mikroplu dışkı ile kirlenmesi ve kalabalık ortamlarda havaya yayılan mikropların solunmasıyla bulaşır.
Vücuda girdikten sonrahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif omurilik). Polio virüsünün omurilik içine yerleşmesi en çok rastlanan durumdur. Kuluçka süresi 10-14 gündür. Bu süre sonunda ve ateşli hastalıktan sonra omurilik içinde hangi sinir hücreleri ve bağları tahrip olmuş ise o organda “felç” olarak adlandırılan durum başlar.
Hastalık genellikle belirtisiz ve sinsi gidişlidir. Hafif ateşhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yumuşaktır ve duyu kaybı yoktur. Bazı vakalarda solunum kasları ve diafragma da felce uğrayıp solunum güçlüklerine neden olabilmektedir. Ölüm oranı % 2-20 arasındadır. Beyindeki solunum merkezinin de etkilenmesiyle bu oranlar % 40′lara kadar çıkabilmektedir.
Hastalığa yakalanan çocuklarda hafif ateşhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çocuğun kendini ayağa kaldırmasında ve yürümesinde güçlük şeklinde ilk bulgularını verir. Çoğu hastada felç olan bacak ya da kolda duyu kaybı yoktur. İğne batırıldığında bunu hissederler. Bir yaşından büyük yaş grubundaki hassas çocuklar ve yetişkinler mikrobu kaptıklarında felç gelişmesi açısından daha büyük risk altındadırlar. Felç gelişen hastalarda ölüm oranı %2 ile % 20 arasında değişmekte ancak beyindeki solunum merkezinin etkilenmesiyle bu oran % 40′a kadar çıkabilmektedir.
Çocuk Felcinden Korunma Yolu Nedir?
Çocuk felci hastalığının çiçek hastalığında olduğu gibi ülkemizde ve tüm dünyada kökünün kazınması için yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Tedavisi bulunmayan http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ancak aşılanma ile mümkündür. Hem bu açıdan hem de virüsün çevremizde yaygın olarak bulunması nedeniyle çocuk felci aşılamasının önemi oldukça artmaktadır.