Cildin yağlanması

Cildimizdeki yağ nelerden oluşur?

Cilt üzerindeki yağ sebumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif(yüzeydeki hücrelerden kaynaklanır) ter ve çevresel materyallerden oluşur.



Ciltteki yağ (sebum) nerede üretilir?

Sebum yağ bezlerinden üretilir. Tüm vücut yüzeyinde bulunan sebumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alında ve çenede daha büyüktür ve diğer deri bölgelerinden daha fazladır. Aynı zamanda kulak kanalında ve cinsel organların bulunduğu alanda da yoğundur.



Yağ bezlerinin yapısı nasıldır?

Yağ bezleri kanallarla birbirine bağlı loblardan oluşur ve bu kanalların içi deri yüzeyine benzer hücrelerle örtülüdür. Bir çok yağ bezi kıllar ile birlikte deri yüzeyine açılır. Bazı serbest yağ bezleri ise tek başlarına deri yüzeyine açılırlar. Bunlar gözkapaklarında meibomian bezlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif üst dudakta fordyce lekeleri adını alır.



Sebum nelerden oluşur?

Sebum kompleks bir yapıya sahiptir ve de aşağıdaki lipitleri içerir:



Glyceridler

Serbest yağ asitleri

Serbest yağ asitleri

Squalene

Kollesterol esterleri

Kollesterol

Trigliseritler de yağ bezlerinde üretilir ve yağ bezi kanalındaki lipaz denen bakteriyal enzimlerle serbest yağ asitlerine parçalanırlar.



Sebumun normalde görevi nedir?



Sebumun aşağıdaki fonksiyonları vardır:



Derinin yüzeyinden sıvı kaybını engellerler.

Deriyi bakteri ve mantarlardan korurlar.

Derinin kokusunı oluşturur.

Bağışıklık sisteminin regülasyonunda rol oynayan Proprionibacterium acnes denen bakterinin kolonizasyonunda rol oynar.

Yağ salgısı nasıl düzenlenir?



Serumun salgısı hormonal faktörlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bazı hastalıklar ve ilaçlardan etkilenir.



Sebum üretimi hormonlardan nasıl etkilenir?



Sebum üretimi androjen dediğimiz aaaa hormonlarının kontrolü altındadır. En aktif androjenler testosteronehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kadınlarda yumurtalıktan ve böbrtek üstü bezinden salgılanır. Bu organlar beyinde bulunan pituiter bez tarafından kontrol altında tutulur.



Androjenler deri ve cinsel organlarda bulunan hormonlar tarafından daha aktif hale getirilirler. Tip I 5-redüktaz denen enzim deridehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tip II 5-redüktaz cinsel organlarda etkili olur. Bu enzimler daha az aktif olan androjenleri aktif testesteron ve 5-hidroksi testesterona (DHT) dönüştürürler. Daha aktif androjenler yağ bezlerinden sebum salgısını uyarırlar.



Yaş ile yağ bezi aktivitesinin ilişkisi nasıldır?



Yağ bezleri doğumdan önce aktif durumdadırlar. Yağ salgısı annedeki hormonlarla düzenlenir.Yağın içeriği yaş ile değişir. Yenidoğan bebek vernix caseosa denen mumumsu bir tabaka ile kaplıdır. 3-6 ayda yeni doğan bebekler erişkin gibi yağ salgılamaya başlarlar. Erkeklerde yağ salgısı kadınlara göre daha fazladır. Yaş ile birlikte yağ salgısı azalır. Özellikle menapozdan sonra kadınlarda belirgin azalma olur.



Hangi hastalıklar yağ salgısını etkiler?



Pitiuter bezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yumurtalık ve testislerin hastalığında miktarı azalır.

Uzun süren açlık durumlarında miktarı azalır.

Parkinson hastalığında miktarı artar.

Hangi ilaçlar yağ salğısını azaltır?



Östrojen alımı (doğum kontrol haplarında mevcut)

Siproteron asetat ve spironalakton gibi antiandrojen ilaçların alınımı

İsotretinoin gibi A vitamini deriveleri (akne tedavisinde kullanılır)

Hangi ilaçlar yağ salgısını arttırır?



Medroxyprogesteronehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif levonorgestrel gibi androjenetik özelliği olan progesteronlar

Fenotiazinler

Hangi ilaçlar sebumun içindeki komponentlerin oranı değiştirilebilir?



Diane 35 (etinil östrodiol ve siproteron asetat içerir)

İsotretinoin Squalenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif wax esterleri ve yağ esterlerini azaltır.