Dermatoloji'de Lazer Kullanımı
Lazer ışığının özellikleri nelerdir?
Türkçeye Lazer olarak geçen ama aslında İngilizce'de LAZER olan terim “LightAmplification by the Stimulated Emission of Radiation.” kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir akronimdir.
Lazerler aşağıdaki özellikleri taşıyan yüksek yoğunluktaki ışınlardır:Monokromatik: tek dalga boyuna sahiptir.
Koherent: Işık dalgaları aynı fazdadır.
Collimated: Işık paralel olarak yayılır.
Lazer ışığı çok küçük nokta halinde yüksek enerji ile fokuslanabilir.
Lazer ışığı gaz (örneğin argonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu moleküller hareketsiz hale geldiklerinde ışık fotonu salarlar. Farklı lazer ortamlarında tek bir dalga boyunda lazer ışığı üretir ve bu ışık görünür ışık aralığından (400-700 nm) infrared ışık ( 700 nm üzeri) aralığına kadar uzanır.
Damarsal deri lezyonları oksijenlenmiş hemoglobin denen bir maddeyi bulundurur ki; oksijenlenmiş hemoglobin 418http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 542 ve 577 nm dalga boyundaki görünür ışın tarafından gayet iyi emilir.
Derideki kahve renkli oluşumlar melanin denen koyu renkli bir pigmenti içerdiklerinden görünür veya infrared ışığı emerler. Infrared lazerler oldukça hasar veren lazerlerdirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çünkü hücre içi ve hücreler arasında bulunan su tarafından absorbe edilirler.
Etraf dokuya hasar vermeden hedef hücreleri haraplamak lazer tedavisinin ana amacıdır. Lazer tipleri nelerdir?
Deriyi tedavi edebilen bir çok lazer tipi bulunmaktadır. Eski devamlı atım( continious wave=CW) veya yalancı devamlı (quasi-continious wave=QCW) atım üreten apan CO2 ve argon lazerler şimdi yerlerini aralıklı atım yapan lazerlere bırakmışlardır. Lazerlerin dalga boyuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif atım süresi ve hedef doku tarafından emilim özellikleri hangi klinik durumlarda hangi tedavinin yapılabileceğini belirler.
Hangi cilt hastalıkları lazer ile tedavi esilebilir?
Lazerler derideki yüzeyel damarsal anomalilerinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Pulse dye lazer ve Nd YAG lazerler bu durumları tedavi etmek amacıyla kullanılabilir. CW Argon lazerler yüksek bir spesifik olmayan ısı hasarı yaparak iz bırakabildiklerinden yerlerini sarı ışıklı quasi-CW ve pulse lazerlere bırakmıştır.
Pulse lazerler damarsal hastalıkların tedavisinde ilk seçenektirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif deride doku değişiklikleri ve yar izi nadiren oluşabilir.
Yeni geliştirilen V-beam ultralong pulsedır ve de yüksek bir enerjiyi uzun bir sürede hedef doku olan damarlara ulaştırır ve aynı seviyede bir damar hasarı oluşturur. Eski pulse dye lazerlerdeki purura (morarma) yan etkisi daha düşüktür. Dinamik soğutma sistemi sayesinde yüksek enerji kullanılmasına rağmen uygulama konforluhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif güvenli ve etkilidir.
Quasi_CW lazerler ile etkili sonuç verirkenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ödem ve geçici kabuklanmadır.
Lazer olmayan intense pulsed light cihazları da(IPL)damarsal hastalıkları tedavi etme için kullanılabilir.
http://www.cilthastaliklari.com/imag..._treatment.jpg
Ciltteki renk değişiklikleri ve döğmeler
(benleri) lazer ile tedavi edilebilir. Short pulse olan lazerler enerjilerini etkin bir şekilde melanin içeren melanozom denen organellere iletirler ki bunlar melanosit denen pigment hücreleri içinde bulunurlar ve de deriye rengini verirler. Lazer tedavisinin başarısı melaninin derinliğine ve lekenin tonuna göre değişir.
Yüzeyel yerleşen pigmentler kolay tedavi edilirkenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif derin pigmentli durumlarda long pulse lazerlerletedaviye ihtiyaç duyulur. özellikle koyu tenli kişileri tedavi ederken kalıcı beyaz lekelerin kalabileceği göz önünde tutulmalıdır.
Görünümü sıradışı olan her türlü ben ya da leaaae lazer tedavisi yapılmadan önce biyopsi alınmalı ve mikroskop altında patolojik inceleme yapılmalıdır. Doğuştan olan kahverenkli benlerin lazer ile tedavisi tartışmalıdır. Lazerlerin uzun süre kullanımının melanom denen cilt kanserini tetiklediğine dair bir bilinmsel veri olmamasına rağmen bu riskin oldukçadüşük olduğu düşünülmelidir.
QS lazer sistemleri seçici olarak dövme boyasını deriye zarar vermeden harap eder. Haraplanan melanin pigmenti daha sonra lökosit ve makrofaj dediğimiz hücreler tarafından deriden uzaklaştırılır. Lazerlerin seçimi boyanın rengihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alexandrite or Nd:YAG
Mavi yeşil: QS rubyhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alexandrite
Sarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kırmızı: QS Nd:YAG or PDL
Epilasyon
Lazer tedavisi aşırı kıllanma (hirsutizm)ı durumlarını tedavi etmek amacıyla kullanılabilir. Lazer tedavisi koyu renkli kılları kolaylıkla ortadan kaldırırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif fakat tedavi edilen alanlara yakın bölgelerde ince tüylerde artış ve uzama olduğu bilimsel yazılarda yayınlanmıştır.
Long pulse diodhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif skarlar ve güneş hasarları
yapmak için yüksek enerjihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şişlik ve derin yara izi kalabilir. hassasiyet ve kızarıklık birkaç ayda geçer.
Herpes gibi ikincil deri enfeksiyonları (yani uçuğun operasyon sonrası alevlenmesi yara iyileşene kadar söz konusu olabilir. Koyu renkli kişileri tedavi ederken uzun süren veya kalıcı olabilen renk değişikliklerinin olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Erbium:YAG lazerlerin Co2 lazerlere benzer etki ve yan etkileri vardır. Yan etkilerine ve uzun iyileşme zamanlarına rağmen bu lazerler iyi kullanılırlarsa mükemmel sonuçlar oluştururlar.
Son zamanlarda dermatolojide non-ablatif soyma yapmayan lazerler derinin orta tabakası olan dermiste bir yenilenmeye yol açmaktadır. Non ablatif lazerler dermisteki kollajeni yüzeyde herhangi bir hassasiyet oluşturmadan ısıtırlar. Deri üzerindeki hücrelere zarar vermesi soğutma sistemlerine bağlıdır. Derideki yenilenme için çok sayıda tedaviye ihtiyaç vardır.Keloid ve hipertrofik skarlar
Lazerlerin diğer kullanımları nelerdir?
tedavisinde kullanılabilirler. (özellikle Co2 ve pulse dye lazerler) Ama bu tedavilerin klasik lazer tedavilerine bir üstünlüğü yoktur.
Co2 lazerler seboreik keratoz ve deri kanserlerini de tedavi etmek için kullanılabilirler. Ama geleneksel cerrahi ve koterizasyon daha ucuz bir tedavi yöntemidir.
407-420 nm dalga boyundaki mavi-mor ışık sivilce tedavisinde kullanılırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çünkü bu ışık sivilceye neden olan Proprionibacterium acnes adlı bakteriye toksik etki gösterir.
308 nm dalga boyunda ışık üreten excimer lazerler ise sedef ve vitiligo hastalığının tedavisinde kullanılabilir. Bununla birlikte bazen su kabarcıklarına yol açması tedaviyi zorlayan bir durumdur. Lazer Güvenli midir?
İyi eğitilmiş eleman
Hasta ve çalışanların lazer gözlükleri ile korunmuş olması
Lazer odalarının kapısında uyarı yazısının bulunması
Odalarda yansıma yapan cihazların kullanılmaması
Odalarda yanıcı materyallerin bulunmaması
Lazerlerin Yan Etkileri Nelerdir?
Geçici ağrıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif su toplaması ve kabuklanma
virüsünün aktive olması
Kalıcı olabilen beyaz veya deriden koyu olabilen cilt lekeleri
Oldukça az olmak üzere kalıcı yara izi