Menopoz Nedir

Kadınlarımızın hayatındakı önemli dönemeçlerden biridir menopoz.

Adetlerin kesilmesi ve doğurganlığın bitmesi anlatılır bu kelime ile. Gerçek kelime anlamı -son adet kanamasıdır. Ortalama 40 yaşlarındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif beyinden gelen uyarılara daha az cevap vermeye başlarlar.

Bu donem klimakterium dönemi olarak bilinir. Bu dönemdeki kadınlarda adetler arasındaki zaman uzamaya başlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif gece terlemeleri ve sıcak basmalar başlar. Menopoz da Dediğimiz adetten kesilmede işte bu dönemde ortaya çıkar.

Menopoza girme yaşıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ortalama 51 yaş civarıdır.

Yüz yılımız başlarında 50 yaşı dahi bulmayan ortalama kadın ömrününhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif günümüzde 75 yaş civarında olması menopoz sonrası geçecek olan dönemin önemini arttırmaktadır.

Menopoz Hakkında Neler Bilmeliyiz?

Kadın hayatının ortalama olarak üçte biri menopoz döneminde geçer. Menopoza girme yaşı tüm dünyada ve antik çağlardan beri fazla değişme göstermemiştir ve ortalama 45-55 civarındadır. 40 yaştan önce menopoza girmekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kadın hayatının yumurtlama fonksiyonlarının sonlandıktan sonraki doğal bir aşamasıdır. Ancak menopozda oluşan bazı değişiklikler kadının hayatını derinden ve öylesine olumsuz etkiler ki bu durum pek çok hastalıkların ortaya çıkmasına ve kadının yaşam kalitesinin azalmasına neden olur. Bu gün menopoz olumsuz etkileri önlenmeye ve tedavi edilmeye çalışılan bir hastalık gibi kabul edilmektedir. Menopozun kadın hayatının doğal bir parçası olması nedeniyle hiç bir şey yapmadan izlenmesi artık eskilerde kalmıştır. Özellikle kadın yumurtalık hormonlarının laboratuar koşullarında üretilip kullanılmaya başlanmasıyla bu kavram daha da ön plana çıkmıştır. Menopozda azalan yumurtalık hormonlarının yerine konmasıyla menopoza ait tüm olumsuz değişiklikler ve hastalıklar kolaylıkla önlenebilmekte veya en aza indirgenebilmektedir.

Menopozda Ne Gibi Bulgular Görülür?

Menopozdaki temel değişiklik kadınlık hormonu olan östrojenin yumurtlamanın durması sonucu azalmasıdır.

Böylece kadındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif

Ateş basmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çarpıntı

Depresyon (ruhsal çöküntü) http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif halsizlik

Bazen cinsel ilişkiye karşı istekte (libido) azalma

Kemik erimesi (osteoporoz)

Damar sertliği (ateroskleroz) gelişme eğilimi

Cinsel organlarda çekilme (atrofi)http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ağrılı ilişki

İdrar kaçırmaya kadar varan idrar yollarında atrofi ortaya çıkmaktadır.

Ruhsal yönden ise de:

Ruhsal Gerginlik

Kolay Sinirlenmek

Uykusuzluk

Unutkanlık

Gerginlik

İçe Kapanmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Depresyon Hali

Cinsel İsteksizlik

Her 3 kadından biri hiç etkilenmez iken diğerlerinde de farklı şiddetlerde sıkıntılar kendisini gösterir. Sosyal hayathttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif cinsel ilişki ağrılı olmaya başlar. Kadında cinsel isteksizlik görülebilir.

Menopoz Ne Kadar Sürer?

Menopoz belirtilerinin ne kadar süreceğihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu neden ile mutlaka Kadın Doğum uzmanlarınca ciddi bir incelemeden sonra uygulanmalıdır. Yeterli bilgiye sahip olmak ve hekiminizin de yardımı ile menopoz sizler için bir sorun olmayacaktır.

Menopoz Birdenbire Mi Başlar?

Kadınlar bir sabah uyandıklarında kendilerini menopoza girmiş olarak bulmazlar. Menopoz 20 yıl süren değişikliklerin tam ortasındaki dönemdir. 40 yaşından sonra kadınlarda önce yumurtlamanın azalmasına bağlı olarak düzensiz adet kanamalarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif psikolojik değişiklikler ortaya çıkmaya başlar. Daha sonra yakınmalar giderek artar ve adet tamamen kesilir. Bu dönemde 1 yıl adet kanamalarının olmaması menopoz tanısı için yeterlidir. 6 aydan daha fazla adet gecikmeleri araştırılıp kandaki östrojen ve yumurtlamayı uyaran hormon (FSH) seviyeleri ölçülerek kesin tanı konulur. Ancak adet düzensizlikleri veya düzensiz kanamalar menopoza giriyorum düşüncesiyle normal karşılanmamalı; hasta doktoruna başvurarak bu değişikliklerin gebelik ve kadın cinsel organlarının kanserlerinde de görülebileceğini göz önünde tutularak bu hastalıkları dikkatle araştırılmalıdır.

Menopozda Kalp Ve Damar Sağlığı Etkilenir Mi?

Menopozda östrojen hormonunun azalması ile kadınlarda bu hormonun kalp damar hastalıklarından koruyucu etkisi ortadan kalktığından damar sertliği ve kalp krizi riski % 60 artar. Yapılan çalışmalar sonucunda dışarıdan verilen östrojen hormonunun riski %25-50 oranında azalttığı bulunmuştur. Östrojen hormonu kandaki zararlı yağları azaltırken yararlı yağları artırmaktadır. Östrojen direk olarak damarlar üzerinde de gevşeticihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif olumlu bir etkiye sahiptir. Kandaki pıhtılaşma faktörleri ve fibrinojenin de östrojen kullananlarda daha az olduğu bulunmuş ve kalp krizinden koruyucu etkinin damar yatağı içinde pıhtı oluşumu riskinin azalmasına da bağlı olduğu bildirilmiştir.

Menopozda İdrar Yolları Etkilenir Mi?

Östrojen hormonunun eksikliği kadınlık organlarına komşuluğu ve fizyolojik beraberliği nedeniyle idrar yolları ve mesane fonksiyonlarını da etkiler. Vajen ve idrar deliği (üretra) destek dokuları zayıflarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif atrofiye bağlı rahim (uterus) ve vajina sarkmaları da idrar kaçırmanın bir nedeni olabilir. Ancak menopozda görülen idrar kaçırmanın en sık nedeni mesanenin zamansız kasılmasına bağlı olan aşırı aktivitedir (detrusor instability). Bu hastalar genellikle sıkıştıklarında yetişemeyip tuvalet kapısında idrarlarını kaçırırlar. Menopoz öncesi dönemde kadınların %10′unda görülen bu durum menopozdan sonra %20-30′unda rastlanır. Vajinal veya ağızdan uygulanan östrojen hormonu yakınmaları azaltır veya düzeltir.

Menopozda Kadın Psikolojisi Nasıl Etkilenir?

Özellikle ilk yıllarda kadınlarda adetten kesilmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif aşırı sinirlilik ve saldırganlığa neden olabilir. Bu durumda bir psikiyatrisin öneri ve tedavisine gerek vardır. Alışmaya çalışmak sorunu derinleştirebilir.

Menopozda Cinsel Sorunlar Yaşanır Mı?

Cinsel istek menopozdan etkilenmez. Cinsellik kadında öğrenilebilen bir davranıştır. Genel olarak gebelik korkusunun ortadan kalkmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastalıklı olma duygularıyla cinsel istek azalmaları uzun sürebilir veya kalıcı olabilir. Cinsel istekte azalma menopozda vajen girişi ve vajinada çekilme (atrofi) ve kuruluk nedeniyle ağrılı ilişki ve buna bağlı bir isteksizlik ortaya çıkabilir. Bu tür durumlarda lokal hormon veya kayganlaştırıcı jel uygulamalarıyla sorun çözülür. Unutmayınız “Hayat kırkında başlar”.

Menopozda Aile İçi Sıkıntılar Ve Destek

Menopoz kadının tek başına üstesinden gelmesi zor bir problemdir. Eş ve çocuklar bu dönemde kadına yardımcı ve anlayışlı olmalıdır. Bir kadın menopozu en kolay yakınlarının destek ve telkinleriyle karşılar. Bu destek ve telkinler psikolojikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bilgilendirme veya tedaviye devamı sağlamak şeklinde olabilir.

MENOPOZ HAKKINDA EN xxx SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI

“ATEŞ BASMASI”

“Ateş basması şikâyetiyle doktora baş vurmam hayli güç oldu. Arkadaşlarım beni neredeyse doktora gitmekten vaz geçirecekti Her kadın bu şikâyetlere katlanmalı diyorlardı”

Ateş basması şikâyetiyle doktora baş vurmak çok isabetli bir davranıştır. Ateş basmalarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif vücudumuzun hormon (iç salgı) dengesinin değiştiğinin bir işaretidir. Doktorunuz bu durumu tanıyıp size gerekli tedaviyi uygulayacaktır.

Bu durumdahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doktorunuzun tavsiye edeceği östrojen tedavisiyle ateş basmalarından kurtulmak artık sizin elinizdedir.

“KAŞlNTILAR BENİ DELİ EDlYOR”

“Her zaman vücut temizliğine özen gösterir ve özellikle Adet zamanlarında dikkatli olurdum. Adetlerim iki yıldır kesildi. O zamanlar http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kaşıntı ve akıntım menopoza bağlı olabilirmiş. Acaba bu doğru mudur?

Sizi böylesine rahatsız eden probleminizhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif “yaş dönümü”nde bu hormonlar artık yapılmamakta ve sizin kaşıntı ve akıntı şikâyetleriniz ortaya çıkmaktadır. Doktorunuzun uygulayacağı tedaviyle bu yakınmalarınız kaybolacaktır.

“HER SEY CANIMI SIKIYOR. MORALIM DEVAMLI BOZUK”

Çocuklarım evdeykenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif “yaşdönümü”ne bağlı olabilir mi?”

Şimdi artık çocuklarınız büyümüş ve bir anlamda sizden kopmuş olduklarındanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif fakat yine de tam çözüm sağlayamaz.

Gerçektenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif “yaş dönümünün sık rastlanan belirtilerindendir ve bunlara katlanmak gereksizdir.

Doktorunuzhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif rahat ettirecektir.

“BAZEN KOCAM BENİ İSTEMİYORMUŞ GİBİ DAVRANIYOR”~

Benim artık görünüşüme aldırmadığımıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif evime eskisi gibi bakmadığımı söylüyor.”

Kocanızın dediğinde doğruluk payı olduğunu kabul etmelisiniz. Fakathttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eşlerini desteklemektedir.

“HAYATIMDA BU KADAR SIKILMAMISTIM”

“Öteden beri gezmekten hoşlanırdımhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sık sık idrara çıkmak ihtiyacını hissediyorum ve hatta bazen de idrarımı kaçırıyorum.”

Mesane kontrolünün kaybı menopozda rastlanan bir durumdur. Doktorunuz bunu defalarca tedavi etmiştir; şikayetinizi çekinmeden kendisine anlatmalısınız.

“BU DÖNEMDE DOĞUM KONTROLU UYGULAMAK GEREKLİ MİDİR ARTIK?

“Yaklaşık sekiz aydır adetlerim düzenini yitirdi ve son üç aydan beri de tamamen kesildi. Şimdihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif artık doğum kontrolü uygulamasam olmaz mı?”

Hayır. Doktorlar http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doğum kontrolü uygulamasını bırakmamanızı öğütler.

“TEDAVİhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif DOĞUM KONTROLU HAPI GİBİ BİR İLAÇLA MI OLMAKTADIR?”

“Bazı doktorlarınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doğum kontrolü hapı yutmaya benzer mi?”

Her iki ilaç da hormon ilacı olduğu haldehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kadının gebe kalmasını önler.

Menopozda kullanılan östrojen tedavisiyse http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ona eksilen östrojeni dışardan vermek demektir.

“ÖSTROJEN TEDAVİSİ CİLDİME İYİ GELİR Mİ?”

“Doktorumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif östrojenlerin cildi güzelleştirdiğini okudum. Bu doğru mudur?”

Kadının kendi vücudunun yaptığı östrojenlerinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bazı kadınlar ciltlerinin de giderek kuruyup esnekliğini yitirdiğine dikkat eder.

Böylecehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tedavinin esas amacı bu değildir.

“KOCAM ANLAMIYOR”

“Ortak yaşamımızdahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir kaç gün dargın duruyoruz. Bunun yaşıma bağlı olduğunu ve beni artık böyle kabul etmesini anlatmaya gayret ediyorum”

Hem haklıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tedavisi kabil bir tıbbi durumdur sizinki.

“NİCİN BAZI KADINLAR BU DÖNEMDE ÇOK SİNİRLİ OLURLAR?”.

“Benimle yaşıt arkadaşlarımdan birihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif onları azarlıyor. Ateş basmalarından hiç şikayet etmedi. Bu davranışı menopoza bağlı olabilir mi?”

Büyük ihtimallehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doktoruna görünüp tedavi edilmesini öğütleyebilirsiniz.

“BU ÖSTROJENLERhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif MÜSEKKİN HAPLAR GİBİ MİDİR?

“Ablamahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif östrojenlere benzer mi?”

Östrojenlerle müsekkinlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif daha etken tedaviyi tercih etmektedirler.

Zatenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif her zaman ortaya çıkabilecek endişe halinin ilâcıdır yaş dönümünün ana tedavisini oluşturamaz.

“LÜTFENhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif HAYAT KIRKINDAN SONRA BASLAR DEMEYİN ARTIK”

“Belki bu deyimhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bana olduğu gibi ters etki yapmaz ama ben bu lafa çok sinirleniyorum. Tabii ki hayat kırkında başlamaz ve bunu iddia etmek saçmadır”.

Evethttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif gereken tedaviyi görmüş ve uyumlarını sağlamış orta yaşlı kadınların sakin güzelliğini görün.

Bu kadınların bazılarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hayranlık uyandırmaktadır.

Menopozun Tanısı Nasıl Konur?

Menopozun olumsuz etkilerinin en aza indirgenmesinin en önemli ön koşulu tanısının en erken aşamada konulup erken tedaviye başlanmasıdır. Çünkü menopozdaki kayıplar ilk yıllarda en fazladır. Menopoz temel olarak yumurtlamanın durması (doğal) veya yumurtalıkların alınması (cerrahi) veya çalışamayacak kadar hasar görmesine bağlı olarak ortaya çıkar. 40 yaşından sonra 1 yıl süreyle adet görmeyen ve yakınmaları da olan bir kadın başka araştırma yapılmaksızın menopozda kabul edilebilir. Menopoza geçiş dönemindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ultrasonografi ve endometrial biopsi (küretaj) vb ile araştırılmalıdır.

Menopoz Tedavisinde Neler Uygulanır?

Menopozun olumsuz etkilerinin en aza indirgenmesinin en önemli ön koşulu tanısının en erken aşamada konulup erken tedaviye başlanmasıdır. Çünkü menopozdaki kayıplar ilk yıllarda en fazladır. Menopoz temel olarak yumurtlamanın durması (doğal) veya yumurtalıkların alınması (cerrahi) veya çalışamayacak kadar hasar görmesine bağlı olarak ortaya çıkar. 40 yaşından sonra 1 yıl süreyle adet görmeyen ve yakınmaları da olan bir kadın başka araştırma yapılmaksızın menopozda kabul edilebilir. Menopoza geçiş dönemindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ultrasonografi ve endometrial biopsi (küretaj) vb ile araştırılmalıdır.

HORMONLA TEDAVİ

Başlıca bozukluk veya eksiklik östrojen hormonun azalması olduğundanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif temel tedavi de östrojen hormonu vermektir. Tanı konur konmaz eğer hasta için sakıncaları yoksa;

Ağızdan

Cilte yapıştırılan bantlar veya sürülen jellerle

Vajinal yolla

östrojeni yerine koyma tedavisine başlamak esastır.

Hormon kullanımına engel oluşturan durumlar:

Yeni kalp krizi(miyokard enfarktüsü) geçirmiş olanlar

Geçici iskemik atak

Geçirilmiş inme (serebrovasküler olay)http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif beyin damar tıkanıklıkları

Karaciğer fonksiyonlarının bozuk olması

Östrojen ile ilerleyen tümör varlığı (Meme http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gifrahim)

Tromboemboli (damariçi pıhtılaşma ile damar tıkanıklığı)

Dikkatli ve kontrollü kullanılacak durumlar:

Kalpte iskemik hastalık (damar sertliğine bağlı beslenme bozukluğu)

Hipertansiyon(yüksek tansiyon)

Safra kesesi hastalıkları ve taş

Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı)

Hiperlipidemi (kanda yağhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif oranının yüksek olması)

Migren tipi başağrıları

Miyom (rahimde tümör)

Hormon tedavisine başlanmadan öncehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ön hazırlıklar yapılmalıdır.

Ön araştırmalar:

Genel vücut ve jinekolojik muayenehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gifağırlık ölçümü

Karaciğer fonksiyonları (kandaki karaciğer enzimlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gifkolesterol ölçülür)

Kan ve idrar tetkiki (genel kontrol)

Servikal smear (Rahim ağzı kanserini araştırmak için alınan sürüntü)

Mammografi (Meme kanseri taraması)

Endometrial biopsi ve/veya vajinal ultrason ile endometrial kalınlık ölçümü (rahim kanserini tarama)

Açlık Kan Şekeri (Şeker hastalığı araştırılması)

Elektrokardiografi (Kalpte kriz veya beslenme bozukluğu araştırılması)

Gerekirse kemik yoğunluğu ölçümleri (kırıkları önlemek ve diğer ilaçların gerekliliğinin araştırılması için)

Bu tetkikler hastanın durumuna göre en az 1 yıl aralıklarla tekrarlanır.

HORMONSUZ TEDAVİ

Genellikle direkt olarak menopoza karşı değilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif oluşturduğu hastalıklara (osteoporoz vb ) karşı kullanılan ilaç ve yöntemleri içerir.

Kalsiyum desteği

Bifosfonatlar

D Vitamini

Diyet

Kalsiyumdan zengin diyet esastır. Süthttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif peynir vb diyetle kemik kaybı önlenmeye çalışılır.

Egzersiz

Her gün 30 dakikalık yürüme ve basit ağırlık kaldırmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ilaçlar kadar önemlidir. Yaz aylarında güneş ışığından (ultra-viole) faydalanmak için düzenli güneşlenme yararlıdır.

OLUŞAN HASTALIKLARIN TEDAVİSİ

Amaç hastalıkların önlenmesi olmakla beraber önlenemediği zaman uygun tedaviler yapılır.

Kemik Erimesi

Kırık oluşmuşsa uygun tedavi yapılır ve fizik tedavi ile rehabilitasyon sağlanır. Kırıklara bağlı ortaya çıkan kamburluk nedeniyle oluşan ağrı ve solunum sıkıntısı için fizik tedavi ve uygun atellerle hastaya yardımcı olunmaya çalışılır. Kırıkların oluşumunun önlenmesi için evhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kilim vb.) sabit hale getirilebilir.

İdrar Kaçırma

Mesane boynunun sarkmasına veya mesane aktivitesinin artmış olmasına (detrusor instabilitesi) göre değişir. Mesane boynu harekeliliğinin arttığı durumlarda cerrahi; mesane kasının zamansız kasılmasına bağlı idrar kaçırmalarda ilaçhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif işeme ve kaçırma basınçlarını bilgisayarla kaydı) gibi çalışmalarla karar verilmelidir. İyi seçilmemiş hastalarda tedavi idrar kaçırmayı düzeltmeyeceği gibi artışına neden olabilir.

MENOPOZUN DA HAYATINIZIN DOĞAL BİR DÖNEMİ OLDUĞUNU UNUTMADANhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif GEREKLİ ÖNLEMLERİ ALARAK MUTLU YILLAR GEÇİREBİLECEĞİNİZİ BİLİNİZ�