Misir Matematigi
Misir matematigine iliskin bilgilerimizin çogu iki kaynaga dayanir .Bunlar 85 problemi içeren Rhind Papirüsü ve bundan belki de 200 yil öncesine ait olan ve 25 problemi kapsayan Moscow Papürüsü’dür .Bu elyazmalari düzenlenirken , içerdikleri problemler zaten eskiden beri biliniyordu ; ama yakin dönemden , hatta Roma döneminden kalma az sayidaki papirüsteki yöntemler de bundan farkli degildi .Kullandiklari matematik onlu sayi sistemine dayaniyordu ve 10’dan büyük her 10’lu birim için özel simgeler kullaniliyordu .Bu tür sistemleri Roma rakamlarindan biliyoruz : MDCCCLXXVII = 1878 .Bu sistemi kullanan Misirlilar , çarpmayi ardisik toplamalara indirgeyen , toplama agirlikli bir aritmetik gelistirdi .Örnegin , bir sayiyi 13 ile çarpmak için onu önce 4 ve 8’le çarpiyorlardi daha sonra çikan sonucu sayinin kendisine ekliyorlardi .Bu islemi yaparak inceleyelim :
Normal çarpma islemi :3´13=39
Misirlilarin kullandigi yöntem :
3´4 =12
3´8 =24
24+12 =36
36+3 =39
Görüldügü gibi sonuç ayni .Misir matematiginin en önemli yönü kesirlerle yapilan hesaplamalardir .Bütün kesirler , payi bir olan birim kesirlerin toplami olarak yazilirdi .
Bazi problemlerin teorik yanlari agir basiyordu .Örnegin 100 somun ekmegi 5 kisi arasinda , her birine düsen pay aritmetik olarak artarak ve en büyük 3 payin toplaminin yedide biri en küçük iki payin toplamina esit olacak biçimde bölüstürülmesi problemi böyleydi .7 evin her birinin 7 kedisi , her kedinin kovaladigi 7 farenin oldugu problem , geometrik olarak artan bir serinin toplaminin formülünü bildiklerini gösteriyordu .
Böyle problemler için yazilmis siirler , sarkilar bile vardir .Su siiri animsayalim :
"St. Ives’e giderken
7 karisi olan bir adamla karsilastim
Her karisinin yedi sepeti
Her sepetin yedi kedisi
Her kedinin yedi yavrusu vardi
Her yavrununda yedi çingiragi vardi
Yavrular , kediler , sepetler , kadinlar ve çingiraklar
Kaç tanesi St. Ives’e gidiyordu
?
