Kıyametin Romalılar İnsanların En Çoğu Olduğu Zaman Kopacağı Babı

35- (2898) Bize Abdû'l-Melik b. Şuayb b. Leys rivayet etti. (Dedi ki) Bana Abdullah b. Vehb rivayet etti, (Dedi ki) : Bana Leys b, Sa'd haber verdi. (Dedi ki) : Bana Musa b. Uley babasından rivayet etti. (De*miş ki) : Müstevrid EI-Kureşî Amr b. Âs'ın yanında şunu soyled. : Ben Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) 'i:
«K.yamet Romalrlar insanların en çoğu olduğu halde kopacakhr» buyururken işittim. Bunun üzerine Amr ona : Söylediğine dikkat et. dedi.
Müstevrid:
— Ben Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve S«.'tem/den işittiğimi söylüyo*rum, dedi. Amr:
— Sen böyle diyorsun ama onlarda dört haslet vardır :
1- Onlar fitne anında en halim insanlardır.
2- Bir musibetten sonra en çabuk kendine gelenlerdir.
3- Firardan sonra hücuma en yakın onlardır.
4- Yoksul, yetim ve zayıf için insanların en hayırlılarıdırlar. Beşinci olarak güzel bir cemileleri var, onlar kırallarm zulmüne en fazla karşı du*ran insanlardır, dedi.

36- (...) Bana Harmcle b. Yahya Et-Tücîbî rivayet etti. (Dedi ki) Bize Abdullah b. Vehb rivayet etti. (Dedi ki) : Bana Ebû Şüreyh rivayet etti. Ona da Abdul-Kerİm b. Haris rivayet etmiş ki, Müstevrid EI-Kuraşî şöyle demiş: Ben Resûlüllah (Sallallahü Aleyh'ı ve Sellem) 'i:
«Kıyamet Romalılar insanların en çoğu olduğu halde kopacaktır.» buyururken işittim. Râvî demiş ki: Bu, Amr tbni Âs'ın kulağına ulaştı da:
— Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'dendir diye söylediğin bildi*rilen bu hadîsler nedir? dedi. Müstevrid ona :
— Ben Kesûlültah (SallaUahü Aleyhi ve SeUem)'den işittiğimi söyledim, cevabını verdi. Bunun üzerine Amr:
— Sen böyle diyorsun ama, onlar fitne anında insanların en halîmi, mu^îbet anında insanların en muslini, fakirleriyle zayıfları için insanların en hayırlılarıdır, dedi.
Bu hadîs hakkında Darekutnî, Müslim Je itiraz etmiş ve : «Râvî Abdû'I.Kerim, Müstevrid'e yetişmemiştir. Binâen*aleyh hadîs mürseldir.» demişse de Nevevî bu itirazı yersiz bulmuş*tur. 'Çünkü îmam Müslim hadîsi birinci rivayette U1ey b. Rabahman, o da babasından, o da Müstevrid 'den muttasıl ola*rak rivayet etmiştir. îkinci rivayeti ancak mütâbaat için getirmiştir. Mü-tâbaatda ana hadîslerde aranan şartlar aranmaz. Hadîs ulemasının muhak-kıklarına göre mürsel bir hadîs başka bir yoldan muttasıl olarak rivayet edilirse, o hadîs hüccet olur. Ve muttasıl rivayetinden anlaşılır, ki mürsel rivayeti de şahindir. Bu suretle ayrı ayrı iki sahih hadîs hükmüne girerler.
Hz. Amr‘ın Romalılar hakkında sözleri muvacehesinde Taberî söyle demektedir : «Bu dört makbul haslet ihtimal onun yetiştiği Romalı*larda varmıştır. Bugün ise onlar insanların en uğursuzu ve tamamiyle bu sıfatların zıddmadırlar.» Übbî : «Hz. Amr Romalıları değil, bu sıfatlan methetmiştir. Bu sıfatları onların çoğalmasına sebep oldukları İçin anmış olması da ihtimaldir.» diyor.