Artvin Cami, Türbe ve Hamamları

Çarşı Camisi (Merkez)

Çarşı camisini 1860-1861 yılında Artvin halkı yaptırmıştır. Zamanla harap olan bu cami 1954 yılında temellerine kadar yıktırılmış ve 1957-1958 yıllarında yeniden yapılmıştır. Eski camiden minber ve vaaz kürsüsü (1865) orijinal olarak günümüze gelebilmiştir.


Zeytinlik Camisi (Merkez)
http://www.kenthaber.com/Resimler/20...3%BCcamisi.jpg

Zeytinli Camisi kitabesinden öğrenildiğine göre 1857 yılında Saliha Hanım tarafından yaptırılmıştır. İlk yapıldığı yıllarda kuzey yönündeki bir çınar ağacından minare olarak yararlanılmıştır. Sonraki yıllarda bu çınar yıkılmış ve yerine yakın tarihlerde bir minare eklenmiştir. Büyük bir onarım geçirmeyen yapı orijinalliğini koruyarak XIX.yüzyıl köy camilerinden bir örnektir.





İskender Paşa Camisi (Ardanuç)

http://www.kenthaber.com/Resimler/20...C5%9Facami.jpg
Tarihi belgelerden öğrenildiğine göre; Artvin’e yapılan Arap akınları sırasında ilk kez VII.yüzyılda Araplar tarafından yaptırılmıştır. Akkoyunlular döneminde harap olan bu yapı, 1551’de Ardanuç Kalesi’ni ele geçiren Erzurum Beylerbeyi Çerkez İskender Paşa tarafından 1553 yılında yeniden yaptırılmıştır. Günümüzde, işlevini sürdüren bu camiye vakıflarda bulunan hasan Efendi tarafından XVIII.yüzyılda yenilenmiştir. Caminin batısında yer alan üç adet türbe Osmanlı Dönemi’nde ; XVIII.yüzyılda inşa edilmişlerdir. Burada gömülü olanların Ahıska Çıldır Beylik ailesinden oldukları sanılmaktadır.




Muratlı Camisi (Borçka)

Muratlı camisinin giriş kapısı üzerindeki kitabeden 1846 yılında Ahmet Usta (Aslanoğlu) tarafından yaptırıldığı öğrenilmektedir. Caminin minberinin Uzunhasan Zade Hüseyin Alemdar tarafından 1847’de, Sağıroğlu Hüseyin Ağa tarafından da 1847’de kadınlar mahfili yaptırılmıştır.


Kemalpaşa Kilise Camisi (Şavşat)

Şavşat İlçesi Yeniköy Mahallesi’nde bulunan bu cami halk arasında Merkez Camisi olarak tanınmaktadır.Şavşat’ın Rys istilası sırasında 1900’de kilise olarak yaptırılmıştır. 1924 yılında bu kilise camiye çevrilmiş ve günümüzde cami olarak kullanılmaktadır.

Arhavi Merkez Camisi (Arhavi)

Arhavi merkez Camisi’nin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, XIX. yüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır. Birkaç kez onarım geçiren caminin minaresi 1945 yılında yenilenmiştir.


Ulukent Cami (Arhavi)

Arhavi Ulukent Camisi, XIX.yüzyıl başlarında köylü imecesi ile Hasan adında bir usta tarafından yapılmıştır.Cami içerisindeki ahşap bölümler, yine bir vakıf tarafından onarılmıştır.


Dikyamaç Cami (Arhavi)

Arhavi Dikyamaç Camisi mimari yönden Ulukent Camisine benzemektedir. Bu nedenle aynı usta tarafından 1894’te yapılmış, sonraki tarihlerde de vakıf tarafından onarılmıştır.

Artvin’de bu camiler dışında İl merkezinde 1793 tarihli Salih Bey Camisi, Borçka Muratlı Köyü’nde Muratlı Köyü Camisi ile Yusufeli İlçesi Demirkent Köyü’nde Demirkent Köyü camileri de bulunmaktadır.



Camandar Baba (Candarbaba) Türbesi (Ardanuç)

Ardanuç’a 12 km. uzaklıktaki Peynirli Köyü’nün yolu üzerindedir. Türbede Camandar Baba’nın mezarı olup, kimliği hakkında bilgi bulunmamaktadır. Ancak, halk bu türbeyi ziyaretgâh yapmıştır.


Sefer Paşa Türbesi (Ardanuç)

Ardanuç yakınında Adakale (Eski Ardanuç) Köyü’ndedir. Yapım tarihi bilinmemektedir. Kapısının üzerindeki yazıtta “vefatı Sefer Paşa ve Yusuf Paşa” yazılıdır. Moloz taş duvarlı türbenin içerisindeki mezarlarda herhangi bir yazıta rastlanmamaktadır. Bu türbenin yanındaki türbede de Ardanuç Sancağı Mutasarrıfı Ali Paşa’ya aittir.


Zor Mustafa Bey Türbesi (Şavşat)

Şavşat’ın Köprülü Köyü’ndeki türbe, XVI.yüzyılda yaşamış Zor Mustafa Bey’e aittir. Dört sütun üzerine, üzeri kubbe ile örtülü açık bir türbedir.


Artvin Şehir Hamamı (Merkez)

Artvin Çarşı Mahallesi’nde bulunmaktadır. Dört eyvanlı ve dört köşede soyunma hücreleri olan tipik bir Osmanlı hamamı olup, büyük olasılıkla XVIII. yüzyılda yaptırıldığı sanılmaktadır. Günümüzde işlevini sürdürmektedir.

Bu hamamın dışında Ardanuç ilçesi, Adakale Mahallesi’nde ve Yusufeli ilçesi Kılıçkaya Beldesi’nde geç Osmanlı dönemine ait terkedilmiş durumda iki küçük hamam daha bulunmaktadır.