Esbab-ı Vurudi'l-Hadis Hakkında

Birinci Bölüm: Sebeb-i Vurudi'l-Hadisin Manası, Faydası Ve Çeşitleri.


Hadisin vürud sebeplerinden ve ona vereceğimiz misallerden önce, manasının ve onunla ne kasdedildiğinin bilinmesi gerekir.
Allah'ın yardımıyla şöyle başlıyorum
Sebeb-i Vuru d i'l-Had i s'in manası yahut ondan ne anlaşıldığı:
Dilcilerin ıstılahında sebep, demektir. Lisanu'l-Arab'da, Hüzeyl Lügati olarak zikredilmiştir. Istılah manası ise, kendisiyle başka bir şeye ulaşılandır.
Sonra bütün iügat ehli, kendisiyle matluba ulaşılan her şeye sebep adını vermişlerdir.
Ahkam alimlerinin tanımı ise şöyledir: "Hükme tesir etmeden hükme ulaştırmaya yol olan şey demektir."


Vürudun Manası:


Dilciler, vürud ve mevarid, yahut su kaynağı göze, manasınadır demişlerdir.
Muhaddisler, vürud kelimesinin açık oluşuna yahut ahkam ulemasının zikrettiği tanıma yakın olduğuna dayanarak 'vürud'un sınırlayıcı bir tanımını yapmamışlardır.
Biz 'Vurud'u şöyle tanımlayabiliriz:
Vurud; hadisten kasdedilen şeyin umum-husus, mutlak-mukayyed, nesh ve benzeri konulardan birisinin anlaşılmasına vesile olan şeydir. Yahut, hadisin söylenmesine sebep olan günlük aktüel olaylardır.

Faidesi:


Yukarıdaki tariften konunun faydası zaten anlaşılmaktadır. Şöyleki: Bu, hadisten maksadın, bir şeye tahdid edilmesidir ki aşağıdaki şekilde ortaya çıkar