Trabzon Doğu Karadeniz Bölgesi’nde oldukça dağlık bir yörede yer almaktadır. İl topraklarında ağırlıklı yeri dağlar tutmakta olup, il alanının % 77’si dağlarla, arta kalanı da platolarla kaplıdır. Ordu’daki Melet Suyu yakınlarından başlayan Doğu Karadeniz Dağlarının bir bölümü Trabzon il toprakları içerisinde kalmaktadır. Bu dağlar vadilerle yarılmış, sırtlar halinde Karadeniz kıyılarına kadar ulaşmaktadır. İl topraklarındaki başlıca dağlar, Zigana Dağları, Trabzon Dağları ve Çakırgöl Dağı’dır.
Zigana Dağları
Doğu Karadeniz Dağları’nın Trabzon, Giresun ve Gümüşhane il sınırlarının birleştiği kesimde başlayarak doğuda Değirmendere’ye kadar uzanan bölümüne Zigana Dağları ismi verilmektedir. Trabzon’un iç kesiminde yer alan bu dağ sırası akarsuların açtığı derin vadilerle yarılmıştır. Zigana Dağlarının il toprakları içerisinde en yüksek noktası 2.356 m.ye ulaşmaktadır. Bu dağ sırası üzerindeki Zigana Geçidi 2.036 m. yüksekliğinde olup, Trabzon ile Doğu Anadolu arasındaki bağlantıyı sağlamaktadır.
Zigana Dağları çam ormanları ile kaplı olup, kıyıya doğru sırtlar biçimde alçalır. Akçaabat’ın yakınındaki Küçük Tepeköy’deki Karadağ’da kıyı uzantısındaki en önemli ve en son yükseltisidir (1.946 m.).
Trabzon Dağları
Bu dağlar iç kesimlerde batı-doğu doğrultusunda uzanır ve birbirlerinden vadilerle ayrılır. Yükseltileri sürekli azalarak il topraklarının kuzeyine doğru uzanır. Yükseklikleri 2.500–3.000 m. arasında değişen bu dağlar lav, tüf ve aglomeralardan meydana gelmiştir. Kranbey Tepesi (2.380 m.) ve Gümüşki Tepesi (2.375 m.), Koçalak Tepesi (1.487 m.) Trabzon Dağları’nın en yüksek noktalarıdır.
Çakırgöl Dağı
Çaykara’nın güneyinde, Soğanlı Dağları’nın kuzeyinde yer alan Çakır göl Dağı, Doğu Karadeniz Dağları’nın bir uzantısıdır. Bu dağın yüksekliği 3.063 m.ye kadar ulaşır ve ilin en yüksek noktasını oluşturur. Kuzeye bakan yamaçları çoğu yerde dik ve sarptır. Bu dağlardan beslenen akarsular birbirlerine paralel olarak Karadeniz’e kadar uzanmaktadır. Çakırgöl Dağı’nın kuzey eteklerinde oldukça derin ve geniş buzul çanakları bulunmaktadır.
Çakırgöl Dağı’nın güneyinde 3.020 m. yüksekliğinde bir tepe ile doğusunda Kemer Dağı (2.856 m.) bulunmaktadır. Kuzeye ve kıyıya doğru bu dağ sırasının yükseklikleri gittikçe azalır ve yaylalara dönüşür.
Plato ve Yaylalar
http://www.kenthaber.com/Resimler/20...3/00021836.jpg
Trabzon’un güneyinde doğu-batı doğrultusunda uzanan yüksek dağların eteklerinde plato ve yaylalar bulunmaktadır. İl topraklarının % 22,4’ünü kaplayan bu plato ve yaylalar 1.750–2.200 m. yüksekliğe kadar ulaşmaktadır. Bu yaylaların denize doğru alçalan kesimlerinde, vadi yamaçları ve ormanlık alanlar halindedir. Kuzey kesimleri ise daha alçak ve çıplaktır. Plato ve yaylaların bir kısmı fındık ağaçları ile kaplıdır. Bu yaylaların en önemlileri Sultan Murat, Sürmene, Aşot, Reşadiye, Kılıçlı, Çakırgöl’ün kuzeyinde Mecit, Maçka’nın batısında Fikonov, Solma Yaylası, Mavura Yaylası, Günağaç Yaylası, Lapazan Yaylası’dır.
Akarsuları
Doğu Karadeniz Havzası içerisindeki Trabzon’da bulunan başlıca akarsular, Fol Dere, Kale Deresi, Değirmendere, Yanbolu Deresi, Kara Dere, Koha Deresi, Sürmene Deresi, Solaklı Çayı, Baltacı Deresi ve İyidere’dir.
Bu akarsulardan Fol Dere Zigana Dağları’nın yüksek kesimlerinden doğarak kuzey-güney doğrultusunda akar ve Vakfıkebir’den sonra Karadeniz’e dökülür.
Kale Deresi, Zigana Dağları’ndan doğarak Akçaabat yakınlarında akar ve buradan doğuya dönerek Karadeniz’e dökülür. Bu akarsu üzerinde bir de hidroelektrik santrali kurulmuştur.
İlin en bol suyu olan akarsuyu Değirmendere’dir. Değirmendere Kılıçlı Yaylası’ndan kaynaklanır. Meryemana ve Zigana Dağları’nın eteklerinden geçerek sularına yeni sular ekler ve Trabzon il merkezinin doğusunda bir delta oluşturduktan sonra Karadeniz’e dökülür. Bu akarsuyun uzunluğu 55 km. dir.
Trabzon’un güneyindeki dağlık yöreden kaynaklanan Yanbolu Deresi Arsin ve Araklı’dan geçtikten sonra Karadeniz’e dökülür.
Karadeniz’in en uzun akarsuyu olan Kara Dere 56 km. uzunluğundadır. Güneydeki dağlık kesimden kaynaklanır, Araklı ilçe merkezinden geçerek Karadeniz’e dökülür.
Koha Deresi Yalıköy’ün yakınlarından kaynaklanır, Ağaçbaşı Yaylası’ndan gelen küçük dere ile birleştikten sonra kuzeye yönelir ve Karadeniz’e dökülür.
Kemer Dağları’nın kuzeyinden kaynaklanan Sürmene Deresi Aşot Yaylası’ndan gelen bir kolla birleştikten sonra Sürmene yakınlarında denize dökülür. Bu akarsuyun uzunluğu 40 km. dir.
Holdizen ve Soğanlı Dağlarının güney eteklerinden kaynaklanan, Holdizen ve Ögene derelerini içerisine alan Solaklı Çayı Of ilçe merkezinden Karadeniz’e dökülür.
Çivil Deresi ile Gökyaylası’ndan çıkan Çamlık Deresi’nin Rize’de İyidere ile birleşmesinden oluşan İyidere Akarsuyu Rize Trabzon il sınırını çizdikten sonra İyidere yakınlarında Karadeniz’e dökülür. Bu akarsu üzerinde Trabzon ve Rize’ye elektrik sağlayan İkizdere Hidroelektrik santrali bulunmaktadır.
Baltacı deresi ise, Kirazlı Dağları’nda 2.662 m. den doğar, Maki Suyu ile birleştikten sonra Of ilçe merkezinin doğusundan Karadeniz’e dökülür.
Göller
Trabzon il toprakları içerisinde küçük göller vardır. Bunların başında Çakırgöl, Uzun Göl ve Sera Gölü gelmektedir.
Çakırgöl
Çakırgöl Dağı’nın kuzey yamacında bir buzul yalağı gölü olan Çakır Göl’ün yüksekliği deniz seviyesinden 2.533 m. dir. Gölün boyu 250 m., genişliği 200 m. dir. Güney kıyıları oldukça dik olan bu gölün derinliği 15-20 m. arasında değişmektedir.
Küçük çağlayanlarla beslenen Çakır Göl’ün suyu tatlı olup, içerisinde alabalık yetiştirilir ve çevresinden de mesire yeri olarak yararlanılmaktadır.
Sera Gölü
Uzungöl
http://www.kenthaber.com/Resimler/20...3/00021838.jpg
Trabzon’un güneydoğusunda, Çaykara ilçesine bağlı Uzungöl Bucağı’nda bulunan bu göl, Holdizen Deresi boyunca yamaçlardan kopan kayaların vadiyi kapatmasından oluşmuş bir kayaç gölüdür. Deniz seviyesinden 1.250 m. yüksekliğindeki Uzungöl elips biçiminde bir göl olup, uzunluğu 1 km. eni 500 m. derinliği de 15 m. dir. Uzungöl’ün çevresi ladin ağaçlarının ağırlık kazandığı ormanlık olup, aynı zamanda mesire yeri olarak da kullanılmaktadır. Bu alanlarda Trabzon sivil mimarisinin kırsal kesimindeki örneklerinden ahşap evler bulunmaktadır.
Göl çevresinde turizm yönünden önemli olan dağ yürüyüşü alanları, Şekersu, Yaylaönü ve Demirkapı gibi düzlük alanlar bulunmaktadır. Ayrıca gölün 10–20 km. uzaklığında dağlık alanda sayıları 10’a ulaşan küçük gölcükler de bulunmaktadır.
İçme ve Kaplıcaları
Trabzon içme ve şifalı su kaynakları bakımından oldukça zengindir. İl topraklarında madensuyu kaynakları bulunmaktadır. Bunların en önemlileri il merkezindeki Kisarna Madensuyu, Akçaabat’ta Uçarsu Madensuyu, Araklı’da Ziyaret Suyu, Çaykara’da Hadi Madensuyu, Maçka’da Ziyaret Gölü Madensuyu, Sürmene’de Sürmene Madensuyu, Tonya’da Tonya Madensuyu, Vakfukebir’de Karadağ ve Simenler Madensuyu, Yomra’da da Ayazma ve Saraylar madensuyu’dur. Ayrıca Of’ta Büyük Mesaros Madensuyu bulunmaktadır.
Kisarna Madensuyu Trabzon’un 8 km. güneybatısında bir vadi içerisinden kaynamaktadır. Bizans döneminden beri bilinen bu madensuyunun ünü ülke çapını aşmıştır. Sıcaklığı 15 derece olup, saniyede 0.05 litre kaynamaktadır. Madensuyunun çevresinde mesire yerleri bulunmaktadır. Araklı ilçesindeki Ziyaret Suyu’nun sıcaklığı 14 derece olup, saniyede 0,2 litre kaynamaktadır. Çaykara ilçesindeki Hadi Madensuyunun sıcaklığı 18 derece, debisi de 0.5 litredir. Sürmene ilçesindeki Sürmene Madensuyu 17 derece sıcaklıkta olup, debisi 0.05 litredir. Tonya Madensuyu ise 12 derece sıcaklıkta olup, debisi de 0,5 litredir. Akçaabat Uçarsu Köyü’ndeki Uçarsu Madensuyu da 12 derece sıcaklıktadır. Vakfıkebir ilçesindeki Karadağ Madensuyu’nun sıcaklığı 12 derece olup, saniyede 0,6 litre kaynamaktadır. Bunun yanı sıra ilçedeki Simenler Madensuyu 12 derece sıcaklıkta olup, debisi 0,5 litredir. Yomra ilçesindeki Saraylar Madensuyu 15 derece sıcaklıkta olup, saniyede 0,2 litre kaynamaktadır. Yomra’daki diğer su kaynağı ise Ayazma Madensuyu’dur. Bu madensuyunun sıcaklığı 15 derece olup, saniyede 0,2 litre kaynamaktadır.
Mesire Yerleri
Altıdere Vadisi Milli Parkı
http://www.kenthaber.com/Resimler/20...3/00021847.jpg
Trabzon ili Maçka ilçesine 48 km. uzaklıktaki Altındere Vadisi Milli Parkı’nda Sümela Manastırı bulunmaktadır. Zengin bitki örtüsü ve jeomorfolojik yapısı ile tanınmış olan bu Milli Park Altındere Vadisi’nde bulunmaktadır.
Milli Parkın zengin florasında doğu ladini ağırlıklı olan bitki örtüsünü yapraklı ve iğneli ağaçlardan göknar, sarıçam, kestane, meşe, ıhlamur, gürgen, söğüt, karaçam, ormangülü oluşturmaktadır. Aynı zamanda bu doğal ortam içerisinde geyik, karaca, çengel boynuzlu yaban keçisi, yabani domuz, ayı, kurt, çakal, tilki, yaban kedisi gibi türler yaşamaktadır.
Solma Turizm Merkezi
Trabzon ili Maçka ilçesi’ne 22 km. uzaklıkta Magura Yaylası üzerinde bulunan bu turizm merkezi deniz seviyesinden 1.800 m. yüksekliktedir. Zengin bitki örtüsü ile kaplı olan bu yaylada çeşitli turistik tesisler bulunmaktadır.
Çalköy Mağarası
Mağara 1 km. uzunluğunda olup, mağara içerisindeki 550 m.lik bölüm yürüyüş parkuru olarak düzenlenmiş ve aydınlatılması yapılmıştır.
