Şanlıurfa Köprüleri

Eski (Samsat Köprüsü) Köprü (Merkez)

Şanlıurfa, eski şehrin bulunduğu yerden geçen Karakoyunlu Deresi üzerindeki Eski Köprü’nün kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber yapı üslubundan XV.yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Urfa Salnamesinde (1926) bu köprünün ismi Eski Köprü olarak geçmektedir. Bazı iddialara göre de VI.yüzyılın ilk yarısında Bizanslılar tarafından yapılmıştır. Sonraki dönemlerde de yenilenmiştir.

Şanlıurfa’daki tarihi kışlanın güneyinde bulunan köprü 24.50 m. uzunluğunda, 10.10 m. genişliğinde iki yuvarlak gözlüdür. Kesme taştan yapılmış olan köprünün memba tarafı örülerek kapatılmış ve daha sonra buraya sivri kemerli iki tahliye gözü eklenmiştir. Yapıldığı dönemden sonra iki ucundaki yollara uydurulmak için genişletilmiştir.


Hızmalı Köprüsü (Merkez)

http://www.kenthaber.com/Resimler/20...7/00007552.jpg
Şanlıurfa il merkezinde, eski şehrin kuzeyinden geçen Karakoyun Deresi üzerinde bulunan bu köprünün günümüze gelen onarım kitabesi 1843 tarihlidir. Bu onarım Muhammet Sait isimli bir kişi tarafından yaptırılmıştır. Yakın tarihlerde Şanlıurfa İl Özel İdaresi tarafından restore edilen bu köprünün Karakoyunlular döneminde, Karakoyunlu Mehmet Beyin eşi Sakine Sultan tarafından yaptırılmıştır. Yaygın bir söylentiye göre de Karakoyunlu hükümdarının kızı Sakine Sultan Hacca giderken Urfa’ya uğramış, bu köprüyü yaptırmış, yıkıldığı zaman yeniden yapılsın diye mücevherleri ile burnundaki altın hızmayı köprünün temellerine koydurmuştur. Bu yüzden de köprüye Hızmalı Köprü ismi verilmiştir. Sakine Sultan’ın mezarı da Karakoyunlu Deresi üzerindeki su kemerinin kenarında bulunmaktadır.

Köprü moloz taş ve kesme taştan yapılmıştır. Ortada büyük bir sivri kemerli göz, bunun içerisinde de daha küçük iki sivri kemerli göz bulunmaktadır. Bu kemerin iki yanında tahliye gözleri vardır. Ancak bu bölümler zamanla toprakla dolmuştur.

Köprü üzerinde gizli su kanallarının bulunmuş olması köprünün aynı zamanda su kemeri görevini üstlendiğini de göstermektedir.


Millet Köprüsü (Merkez)

http://www.kenthaber.com/Resimler/20...7/00007553.jpg
Şanlıurfa Karakoyunlu Deresi üzerinde bulunan bu köprünün yanında eski ismiyle Millet Hastanesi, bugünkü ismiyle de Devlet Hastanesi’nin bulunmasından ötürü köprüye Millet Köprüsü ismi verilmiştir. Köprü üzerindeki üçgen alınlıkta Ali Saip Köprüsü ve 1922 tarihi yazılıdır. Bu kitabenin köprünün yapımı ile ilgili olmadığı sanılmaktadır. Urfa’nın kurtuluşu sırasında Fransızlarla yapılan son antlaşmanın bu köprüde yapılmasından ötürü o zamanki Jandarma Yüzbaşısı Ali Saip Bey’in ismi bu kitabeye yazılmıştır.

Köprü kesme taştan altı yüksek ayak üzerine oturmuş yedi gözden meydana gelmiştir. Günümüzde bu gözler toprakla dolmuştur. Ayrıca köprü üzerindeki korkuluk taşlarının altında su kanalları bulunmaktadır. Bu nedenle de köprünün aynı zamanda Hızmalı Köprüsü’nde olduğu gibi su kemeri olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Millet Köprüsü'nün yıkılmış olan taş korkuluk¬ları, 2001 yılında İl Özel İdaresi tarafından yeniden yaptırılmıştır.


Hacı Kâmil Köprüsü (Merkez)

Şanlıurfa şehir surlarının Saray Kapısı çıkışında olan bu köprüyü Urfa Valisi Ethem Paşa zamanında Hacı Yusuf Kâmil Bey 1903 yılında yaptırmıştır.

Halk arasındaki söylentiye göre Urfa Valiliği sırasında Ethem Paşa Urfa Eşrafından Hacı Yusuf Kâmil Efendi’ye şehrin iki yakasını birbirine bağlayacak olan bu köprüyü yapmasını istemiştir. Bundan sonra da köprünün tapusunu kendisine vereceğini söylemiştir. Ancak Hacı Yusuf Kâmil Bey bu teklifi kabul etmemiştir. Bunun üzerine Ethem Paşa Urfa eşrafından Kürkçüzade Mahmut Nedim Efendi’ye köprüyü yaptıracağını söyleyince Yusuf Ziya Efendi de 12 bin altın lira ile köprüyü yaptırmıştır. Ayrıca köprünün üzerine de otel ve dükkânlar yaptırmıştır.

İki sıra halinde kalın beyaz taş payeler üzerindeki köprü şehrin içerisinden geçen Karakoyunlu Deresi üzerindeki köprülerin en büyüğü durumundadır. Üzerinde de iki otel ve dükkânlar bulunmaktadır. Yapıldığı yıllarda şehrin dışında olan bu köprü, günümüzde şehir merkezindedir. 1939 yılında da köprünün batısına betonarme bir köprü yapılmıştır.


Bey Kapısı (Kısas) Köprüsü (Merkez)

Şanlıurfa şehir surlarının Bey Kapısı çıkışında olan bu köprünün VI.yüzyılın ilk yarısında yapıldığı sanılmaktadır. Bunu belirten bir kitabesi olmayıp, Vakıf kayıtlarında da bir bilgiye rastlanmamıştır.

Kesme taştan yapılmış olan köprü iki yuvarlak gözlüdür.


Bahçeler (Demirkapı) Köprüsü (Merkez)

Şanlıurfa il merkezinde Halil’ür Rahman Suyu ile Karakoyun Deresi’nin birleştiği yerde bulunan bu köprü eski Akçakale yolunu Urfa’ya bağlamaktadır. XX.yüzyılın başlarında yapılan bu köprü iki gözlü ve kesme beyaz taştan yapılmıştır.

Akçakale-Urfa arasında yeni yolun yapılması ile bu köprünün batısına yeni bir köprü yapılmış ve Bahçeler Köprüsü de önemini yitirmiştir.


Cavsak Köprüsü (Merkez)

Şanlıurfa il merkezinin kuzeyinde, Cavsak Çayı üzerinde bulunan bu köprünün yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. 1980’li yıllarda yol genişletilmesi sırasında köprü de beton ilavelerle genişletilmiş ve özelliğini yitirmiştir.


Karaköprü (Merkez)

Şanlıurfa’nın 5 km. kuzeyinde Karaköprü Köyü Çayı üzerinde bulunan bu köprüyü Mehmet Kâmil Bin Yahya Bin Hüseyin 1863 yılında yaptırmıştır.

Köprü siyah bazalt taşından tek gözlü olarak yapılmıştır. Günümüzde iyi bir durumdadır.