Smyrna (İzmir)

http://www.kenthaber.com/Resimler/20...2/00051092.jpg

Smyrna-Samornia M.Ö 3000 yıllarında Lelegler tarafından, bugünkü Bayraklı yakınında bulunan Tepekule mevkiinde kurulmuştur. Smyrna sözcüğü daha ziyade bir Amazon Kraliçesine atfedilmektedir. M.Ö 2000-1200 yılları arasında yaşamış olan Hitit Krallığı’nın etkisi altında kalan Smyrna, Hitit Devleti’nin M.Ö 1200 yılında Frig akınlarıyla yıkılması sonucu M.Ö XI. Yüzyılda Yunanistan’dan Batı Anadolu kıyılarına göç eden Aiollar, daha sonra da İonlar tarafından işgal edilmiştir. M.Ö.I.yy.da Smyrna’nın küçük bir bölümünün Pagos dağına,büyük bir bölümünün de liman çevresi ile dağ arasındaki alana yayıldığı görülür.



VII.yüzyılda Smyrna, Lydia’lıların düşmanca davranışları ile karşılaşmıştır. Özellikle Gyges, saldırıları Smyrna üzerine yöneltmişse de kenti bir türlü ele geçirememiştir. Kral Alyattes’in kenti yakıp yıkmasından sonra yaklaşık 300 yıl basit bir yerleşim alanı olmaktan ileri gidememiştir. Lydia baskısından bunalan İonialılar Smyrna’yı bırakarak çevre köylerine dağılmışlar, tehlikenin geçmesinden sonra da yeniden memleketlerine dönmüşlerdir. M.Ö.V-IV.yüzyıllarda Smyrna ile ilgili bilgilerimiz oldukça karanlıktır. Büyük olasılıkla, diğer İon kentlerinde olduğu gibi Pers egemenliğine girmiş ve tiranlar tarafından yönetilmiştir.



Büyük İskender’in Çanakkale yöresinde Pers kralı Darius’u yenişinden sonra (M.Ö.333) Anadolu’nun büyük bölümü Makedonyalıların egemenliğine girmiştir. Böylece İonia’da olduğu gibi Smyrna da Hellenistik dönemde gelişmiş, nüfusu artmış ve zenginleşmiştir. Bu arada da kent Pegas dağı (Kadifekale) eteklerinden ovaya doğru yayılmaya başlamıştır. Büyük İskender bir bakıma Smyrna’nın da kurucusu sayılmıştır.



http://www.kenthaber.com/Resimler/20...1/00455831.jpg

Mitolojik bir öyküye göre Pagos dağında avlanmaya giden Büyük İskender,bir ağacın altında uyuya kalmıştır. Orada gördüğü rüyada kendisine Smyrna’nın buraya taşınması öğütlenmiştir. Bunun üzerine Claros’daki Apollon kahinlerine danışmış ve şu cevabı almıştır:
“Kutsal Meles ötesinde Pagos’a yerleşmeye gidecek olan bu insanlar üç veya dört kez mutlu olacaklardır”



Nitekim M.S.244-249 yıllarında Philippus döneminde basılmış bir Roma sikkesinde Büyük İskender’in Pagos dağında ağaç altında uyurken iki tanrıçanın rüyasına girmesi görülmektedir.



Pausanias’dan öğrenildiğine göre bu olaydan sonra Büyük İskender’in isteği üzerine kent Bayraklı’dan Kadifekale’ye taşınmış ve İmparatorun kumandanlarından Lysimakhos bununla görevlendirilmiştir. Bundan ötürü de Smyrna’nın çevresinde Lysmakhos ismi ile tanınan surlar yapılmıştır.



M.Ö.III.yüzyıl başlarında Ephesos’luların tavsiyesiyle onüçüncü üye olarak Panionion Birliğine kabul edilmiştir. Hellenistik dönemde bağımsızlığını sürdürmüş, Seleukosların yanında yer almıştır. Büyük İskender’in ölümünden sonra İmparatorluğu generalleri arasında bölüşülmüş. Smyrna da Seleukosların payına düşmüştür. Pergamon krallığının Seleukosları yenmesinden sonra da başta Smyrna olmak üzere İonia onların yönetimine girmiştir. Pergamon kralı III. Attalos’un ölümünün ardından vasiyet yoluyla Roma İmparatorluğuna bağlanmıştır.
Tiberius, Hadrianus, Caracalla gibi Roma İmparatorları Smyrna’ya özel bir konum tanımış ve bazı yetkiler vermiştir. M.S.178 depreminde kent büyük zarar görmüşse de Marcus Aurelius’un maddi yardımlarıyla yeniden eski görkemine ulaşmıştır. Onarılan yapılara yenileri de eklenmiştir.



http://www.kenthaber.com/Resimler/20...1/00455835.jpg

Smyrna en parlak dönemini İonlar zamanında yaşamıştır. M.Ö 600 yılında Lidya Kralı Alyattase tarafından işgal edilen İzmir, M.Ö 546 yılında Persler’in, M.Ö 334 yılından sonra da Büyük İskender ve kumandanlarının idaresi altına girmiştir. M.Ö 302’de Trakya’dan gelerek Büyük İskender’in kumandalarından Antigones’i yenen Lizimaktos’un, daha sonra da Seleukoslar’ın hakimiyetine giren Smyrna, kısa bir müddet de Bergama Krallığı idaresinde kalmış, M.Ö 133 yılında kesin olarak Romalılar’ın eline geçmiştir M.Ö 88 yılında Pontus Kralı Mihridades ele geçirmiştir. Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması ile Bizanslılar’’ın bir eyalet merkezi olan İzmir, M.S 440 yıllarında Hun Hükümdarı Atilla’nın istilasına uğramıştır.
M.S 695 yılından itibaren iki defa Araplar’’ın akınına maruz kalmış, sonra yine Bizanslılar’ın eline geçmiştir. Bizans döneminde önemli bir piskoposluk merkezi olmuştur. Aziz Yuhanna’nın Vahiy’inde geçen yedi cemaat arasında Smyrna’da sayılmaktadır [Diğerleri:Ephesos,Pergamon,Thy ateria (Akhisar) , Sardes, Philadelphia (Alaşehir) ve Laodikeia’dır.] Burada Aziz Policarp’ın da ismi geçmektedir. İncil’in “Mektuplar” kısmında yazıldığı gibi Aziz Paulos burada oturan halka mektuplar yazmış ve onları Hıristiyanlığa davet etmiş, bir yandan da yeni dine inananlara karşı yöneltilen baskı ve zulümlere karşı onları uyarmıştır.
Smyrna,M.S. V-VI.yüzyıllarda daha da gelişmiştir. Ancak M.S. VII.yüzyıldan sonra baskınları artan Arap akınlarından ötürü siyasi ve ekonomik yönden gerilemiştir. 1264 de Latinler liman bölgesine yerleşmiş, 1310’da da Aydınoğulları buraya eğemen olmuştur.