Erzincan Kervansaray ve Hamamları

Mama Hatun Kervansarayı (Tercan)


http://www.kenthaber.com/Resimler/20...1/00046759.jpg
Erzincan Tercan ilçesinde Mama Hatun Kümbetinden 30 m.uzağında Mama Hatun Kervansarayı bulunmaktadır. Kervansaray XII.yüzyılın sonları veya XIII.yüzyılın başlarında yapılmıştır.


Osmanlı döneminde yapılmış han plan tipindedir. Kervansarayın mimarı bilinmemekle beraber kümbeti yapan Ahlatlı Ebu’n-Nema bin Mufaddalı’ın eseri olması kuvvetle muhtemeldir. Bunun de nedeni değişik zamanlarda yapılan onarımlarda orijinal özelliğini yitirmiş oluşudur.


Kare planlı kervansaray 51.00x51.00 m. ölçüsündedir. Sarı renkte kesme taştan yapılmış olan kervansarayın dört köşesine silindirik kuleler, cephelere de yarım silindirik kuleler ve payandalar yerleştirilmiştir. Buradaki kule ve payandalar on altı adettir. Doğu cephesinin ortasına dışarıya taşkın bir giriş portali yerleştirilmiştir. Bu portalin iki yanına birer sütunçe ve birer niş yerleştirilmiştir. Portalin basık kemerli kapısından kısa bir koridora oradan da geniş ve yamuk biçimli bir avluya geçilmektedir. Koridorun iki yanında tonoz örtülü dikdörtgen odalar bulunmaktadır. Avlunun kuzey ve güney kenarlarında beşer oda ve bir eyvan bulunmaktadır. Batı yönünde ise ortadaki daha büyük olmak üzere sivri kemerli tonoz örtülü üç eyvan ve bunların etrafında dikdörtgen birer mekan daha vardır. Avlunun kuzey ve güney kısımlarına duvar uzunluğunda ahır bölümleri yerleştirilmiştir. Bunlar sivri kemerlidir ve üzerleri tonozla örtülüdür.



Mama Hatun Hamamı (Tercan)


Erzincan Tercan ilçesinde Mama Hatun Kümbeti ile Kervansarayı arasında Mama Hatun Hamamı yer almaktadır.


Küçük ölçüde olan bu hamam dikdörtgen planlıdır. Hamamın batı yönünde giriş kapısı ile oradan geçilen dikdörtgen planlı soyunmalık bölümü bulunmaktadır. Buraya altıgen köşeli bir havuz yerleştirilmiştir. Ilıklık kare planlı olup üzeri kubbe ile örtülmüştür. Sıcaklık da dikdörtgen planlıdır. Üzeri bir kubbe ve bunun dışında kalan alanlar da tonoz örtülüdür. Sıcaklığın güneyinde dikdörtgen planlı tonozlu iki halvete yer verilmiştir. Bunun doğusunda da dikdörtgen ve tonozlu külhan bulunmaktadır.


Hamam yakın tarihlerde onarılmıştır. Bu arada külliyenin bir bölümünü oluşturan cami tamamen yıkılmış ve yerine yeni bir cami yapılmıştır. Bu camiini hiçbir mimari özelliği bulunmamaktadır.



Gülabi Bey Hamamı (Kemah)


Erzincan Kemah ilçe merkezinde bulunan Gülabi Bey Camisi’nin batısında, çarşının ortasında yer almaktadır. Bu hamamın Gülabi Bey Camisi ile birlikte yaptırıldığı sanılmaktadır. Caminin 1454 yılında yapıldığı kitabesinden öğrenilmektedir. Buna dayanılarak Gülabi Bey hamamının da XV.yüzyılın ortalarında yapıldığı sanılmaktadır.


Hamam Klasik Osmanlı hamam tipi plan düzenindedir. Hamam kesme taş ve yer yer de moloz taştan yapılmıştır. Soyunmalık, soğukluk, sıcaklık ve külhan bölümlerinden oluşmaktadır. Sıcaklık büyük bir kubbe ile örtülüdür. Bu bölüme açılan eyvanların üzeri ise beşik tonozludur. Ayrıca kare planlı ve üzeri kubbeli iki halvet hücresi de sıcaklığın yanında yer almaktadır.