-
Max Planck
Alman bilim adamı ve Kuantum Kuramı'nın kurucusudur. Berlin’de Kirchoff ve Hemholtz’un yanında öğrenime başladıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif 1879’da Münih Üniversitesi’nden mezun oldu. Burada beş yıl öğretim görevliliğinden sonrahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Kiel Üniversitesi’nde matematik profesörü oldu.
1889’da Kirchoff’tan boşalan kürsüye çağrıldı ve 1928’de emekliye ayrılana dek bu görevinden ayrılmadı. Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Hitler rejimine karşı çıktığı içinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif savaşın bitimine kadar çeşitli güçlüklere uğradı. İkinci oğluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Hitler’e düzenlenen suikastta yeraldığı için idam edildi.
Naziler yaşlı Planck’ahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif "Nazizme inanç ve bağlılık duyurusunu imzalahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif oğlun idamdan kurtulsun" önerisini getirdiler. Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tek umudu olan oğlunun ölümü pahasınahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yaşam anlayışına ters düşen duyuruyu imzalamadı. Birkaç sene sonra da öldü.
Planck’ın buluşuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif enerjinin sürekliliği fikrini temelden sarsıyordu. Eski Latin özdeyişihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif "Natura non facit saltus" (Doğa asla sıçramaz)http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif böylece yanlış çıkmışhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif klasik fiziğin dayalı olduğu sütunlardan belki de en önemlisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif doğanın sürekliliği varsayımıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif belki de çökmüş oluyordu.
Doğa olgularını mekanik modellere oturtarak değilhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif soyut matematiksel ilişkilere indirgeyerek açıklama yoluna giden ikinci ve belki de daha önemli bilimsel devrim Max Planck’ın başlattığı Kuantum Kuramı ile gerçekleşmiştir (Birincisi Einstein’ın Görecelik Kuramlarıdır).
19. yüzyılın sonlarında ısıtılarak kızıl-kor hale gelmiş bir metalin çıkardığı ısı ve ışık radyasyonunun niteliği pek çok fizikçinin ilgisini çeken bir problem oluşturuyordu. Özellikle radyasyonu yalnız sıcaklık faktörüne dayanan "kara cisim" denilen aydınlatma standardıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ideal bir durum ortaya koyduğundanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çalışmalar daha çok bu tür radyasyon üzerinde toplanmıştı.
Bilindiği gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ateşte kızdırılan bir maşadanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif önce spektrumun kızıl-altı kesimine düşen uzun dalgalı radyasyonlar çıkmaya başlar. Bu süreçte maşa önce kırmızıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sonra turuncuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif daha sonra sarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif en sonunda diğer renklerin eklenmesiyle beyaz görünür.
Sıcaklığın daha da artmasıyla radyasyon spektrumun morötesi kesimine göre gözle görülemeyecek kadar kısa dalgalara dönüşür. Kara cisim (veya herhangi bir metal) spektrumu enerjinin farklı dalga uzunlukları arasında nasıl dağıldığını göstermektedir.
Planck çalışmaya başladığındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bu enerji dağılımı ölçülebilmekteydi; problemhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ölçme sonuçlarının beklenene uymamasından doğuyordu. Radyasyon enerjisi sürekli bir akış biçiminde kabul edildiğindenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif spektrumun kısa dalga (yüksek frekans) kesiminin alabildiğine geniş olmasıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif hatta sınırsız uzaması gerekirdi. Başka bir deyişlehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif dalga uzunluğunun giderek kısalmasıylahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif enerjinin sonsuza doğru artması söz konusuydu
Fizikçiler bunuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif "morötesi-katastrof" diye niteliyorlardı. Ne var kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif deney hiçbir maddeninhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ne denli kızdırılırsa kızdırılsınhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sonsuz enerji vermediğini gösteriyordu. Üstelik çıkan enerjinin büyük bölümünün orta dalga uzunlukta olduğu görülüyordu. Çözüm basitti: Mor-ötesi katastrof beklentisine yol açanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ayrıca gözlemlere yeterince uymayan radyasyon enerjisinin sürekliliği varsayımından vazgeçmek.
Ancak bize şimdi açık ve basit görünen bu çözüm o sırada akıldan geçirilemeyecek kadar ters ve anlamsızdı. Doğanın sürekliliğihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bir hipotez ya da varsayım değilhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kuşku götürmez bir gerçek sayılıyordu. Aslında problemi çözmekle büyük bir devrime yol açan Planck bile klasik fiziği reddetmiş değildi. Durum gerçekten paradoksaldı.
Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çözümü getiren formülü ortaya attığındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bunun inandığı fiziği temelinden sarsabileceğini aklından geçirmemişti. Çözümünehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ölçme sonuçlarını ve bu sonuçlar arasındaki ilişkiyi matematiksel olarak dile getiren masum bir formül gözüyle bakıyordu. Kaldı kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif anlamını iyice kavramadığı formülünü açıklığa kavuşturmak için kullandığı matematiksel işlemi doğru uyguladığı da söylenemez.
Ancakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif formülünhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kara cisim radyasyon probleminehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif doğru bir çözüm getirdiğinden emindi. Çok geçmedenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bir tür deneme-yanılma yoluyla ulaştığı denklemin temel varsayımları nasıl alt üst ettiğini gördüğünde kendisi de şaşıracaktır.
Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif problemin çözümünü ararkenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Boltzmann’ın istatiksel metodundan yararlanma yoluna gider. Bir durumun olasılık derecesini belirlemeye yarayan bu yöntemhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uygulandığı konunun sayılabilir olmasını gerektirir. Enerjiye uygulanması da enerjinin birtakım kesinti veya bölümlerden ibaret olduğunu varsaymakla ancak mümkün olabilirdi.
Nitekim bu noktayı gören Boltzmann ve onu izleyenler enerjinin böyle bölünmesini elverişlihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ama geçici bir hesaplama tekniği saymışlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sonunda başka bir teknik aracılığıyla enerjiyi sürekli kılan duruma dönülebileceğinden söz etmişlerdi.
Mor-ötesi katastrof beklentisine düşmekten sakınma yolunu arayan Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif son adımdahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif belki de bilmeyerekhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif enerji bölümlerini birleştirmeden bırakır ve tam bu noktada formülünde dile getirdiği ilişki gözleri önünde belirerek amacına ulaşır. Çünkü kesik veya bölümler biçiminde ele alınan enerji sonsuza dek bölünemezhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bu da radyasyon enerjisinin sürekli veya miktar olarak sonsuz olmadığı demektir. Kaldı kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bölümlerin eşit olmadığı düşünülürsehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif enerji dağılımını çoğu kısa dalgalara gitmeyecek şekilde düzenlemek mümkündür.
İşte Planckhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bu yoldan giderek Kuantum Kuramı'nın temel taşı olan basit formülüne ulaşır: E = hf (Formüldehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif E enerjihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif f radyasyon frekansı demektir; h ise sabit bir sayıyı C.G.S. sisteminde 0.0000000000000000000000000066http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif veya kısaca 6.6x10-27 birim erg-saniye olarak temsil etmektedir.)
Formül Planck’ın "kuantum" dediği bir enerji parçacığıyla bir dalga frekansı arasındaki ilişkiyi dile getirmektedir. Buna görehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bir kuantum enerjisini bulmak için dalga frekansını Planck sabiti ile çarpmak gerekir. Öte yandanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif herhangi bir radyasyonda verilen enerji miktarı dalga frekansına bölündüğünde sonucun daima h’yehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yani Planck sabitinehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eşit olduğu görülür (Işık hızı gibi Planck sabiti de doğanın temel değişmezlerinden biri olarak kabul edilmektedir).
Planck’ın buluşuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif "Işığın Dalga Teorisi" ne doğrudan bir tehlike teşkil etmiyordu belkihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif fakat enerjinin sürekliliği fikrini temelden sarsıyordu.
Kara cisim radyasyonunda enerjinin kesik kesik veya sıçrayarak (bu sıçramalar h ile temsil edildiğine göre son derece küçük olmalı) değiştiğini kabul etmek gereği çıkmıştı ortaya çünkü.
Eski Latin özdeyişihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif "Natura non facit saltus" (Doğa asla sıçramaz)http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif böylece yanlış çıkmışhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif klasik fiziğin dayalı olduğu sütunlardan belki de en önemlisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif doğanın sürekliliği varsayımıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif belki de çökmüş oluyordu.
Ünlü fizikçi Max Bornhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Planck için şöyle diyordu: "Yaradılıştan tutucu bir kafa yapısına sahipti; devrimsel hiçbir istek ve eğilimi olmadığı gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif spekülasyondan da hoşlanmazdı. Ne var kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif olguların mantıksal sonuçlarına öyle saygılıydı kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif fiziği temelinden sarsan en devrimci fikri ileri sürmekten kendini alamadı".
