Hayvanları Hapsederek Öldürmenin Yasaklanması Babı

58- (1956) Bize Muhammed b. Müsennâ rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Muhammed b. Ça'fer rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Şu'be rivayet etti. (Dedi ki) : Hişâm b. Zeyd b. Enes b. Mâlik'i dinledim. Şunları söyledi:
— Dedem Enes b. Mâlik ile birlikte hakem b. Eyyub'un evine girdim. Bir de ne göreyim, bir takım adamlar bir tavuğu (hedef) dikmiş, ona ok atıyorlar. Bunun üzerine Enes: «ResûJüllah (Sailalîahü Aleyhi ve Seliem) hayvanların hapsedilerek Öldürülmesini yasak etti.» dedi.

(...) Bu hadîsi bana Züheyr b. Harb da rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Yahya b. Saîd ile Abdurrahman b. Mehdî rivayet ettiler. H.
Bana Yahya b. Habîb dahî rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Hâlid b. Ha*ris rivayet etti. H.
Bize Ebû Küreyb de rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Ebû Üsâme riva*yet etti. Bu râvilerin hepsi Şu'be'den hu isnadla rivayette bulunmuşlardır.

58- M- (1957) Bize UbeyduJIah b. Muâz rivayet etti. (Dedi ki) : Bize babam rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Şu'be, Adiyy'den, o da Saîd b. Cübeyr'den, o da İbnû Abbâs'dan naklen rivayet etti ki, Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Selkm) :
«İçinde canı bulunan bîr şeyi hedef ittihaz etmeyin!» buyurmuşlar.

(...) Bize bu hadîsi Muhamıned b. Beşşâr da rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Muhammed b. Ca'fer ile Abdurrahman b. Mehdî Şu'be'den bu is*nadla bu hadîsin mislini rivayet ettiler.

59- (1958) Bize Şeybaıı K Ferrûh ile Ebû Kâmil rivayet ettiler. Lâfız Ebû Kâmil'indir. (Dediler ki) : Bize Ebû Avâne, Ebû Bişr'den, o da Saîd b. Cübeyr'den naklen rivayet etti. Saîd şöyle demiş:
— îbnü Ömer bir tavuğu (hedef) dikerek ona ok atan birkaç kişi*nin yanına uğradı. Bunlar İbn-ü Ömer'i görünce tavuğun semtinden da*ğıldılar. İbnü Ömer:
— Bunu kim yaptı? Şüphesiz Resûİüllah (SaHallahıı Aleyhi ve SeMem) bunu yapana lanet buyurmuştur, dedi.

(...) Bana Ziiheyr b. Harb da rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Huşeym rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Ebû Bişr, Saîd b. Cübeyr'den naklen haber verdi. (Şöyle demiş) :
— İhnü Ömer Kureyş'deıı birkaç gencin yanına uğradı. Bunlar bir kuşu hedef dikmiş ona ok atıyorlardı. Oklarından her isabet etmeyeni kuşun sahibine veriyorlardı. İbnü Ömer'i görünce dağıldılar. Bunun üze*rine İbnü Ömer :
— Bunu kim yaptı? Bunu yapana Allah lanet eylesin. Şüphesiz Re-sûlüllah (SüllaUühü Aleyh; ye Sellem) :
«Içînde canı olan bir şeyi hedef İffihaz eden kimseyi lanet buyur*muştur.» dedi.

60- (1959) Bana Muhanınıed b. Hatim rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Yahya b. Saîd, İbnü Cüreyc'den rivayet etti. H.
Bize Abd b. Humeyd de rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Muhammedi b. Jîekr haber verdi. (Dedi ki) : Bize İbnü Cüreyc haber verdi. H.
Bana Harun b. Abdillah dahi rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Haccâc rr. Muhammed rivayet etti. (Dedi ki) : İbnü Cüreyc şunu söyledi : Bana Ebû'z-Zübeyr haber verdi ki; kendisi Câbir b. Abdillah'ı şunu söylerken işitmiş:
— Resûlüllah (Salh.linhü Aleyhi ve Sellem) hayvanlardan birinin kapalı olarak öldürülmesini yasak etti.
Bu rivayetleri Buharı «Zebâyıh» bahsinde; Ebû Dâvûd «Kitabu'I-Edâhi»'de tahrîc etmişlerdir. Hakem b. Eyyûb, Haccâc-ı Zâ1im'in amcası oğludur. Basra'da onun naibi imiş, Za*limliği hususunda amcası oğluna benzediği rivayet olunur.
Hadîs-i şerifteki Sabr kelimesinden murad : Hayvanı nişan alıp öl*dürmek için hapsetmek veya bağlamaktır. Bir canlıyı hedef yaparak, onunla nişancılık talimleri yapmak dinen yasak edilmiştir. Buradaki ne-hiy bunun haram olduğunu bildirir. İbnü Ömer rivayetinde Re-sûlüllah (Sallallahu Aleyhi ve Seliem) 'in laneti de bunu gösterir. Canlı hay*vanı hedef tutarak atıcılık Öğrenmekte hiç bir maslahat yoktur. Bunu askerlerin yaptığı gibi tahta veya kartondan yapılmış hedeflerle öğren*mek pekâla mümkündür. Çünkü hayvanı hedef almak ona eziyet olduğu gibi, maliyetini zayi etmek ve murdar öldürmek gibi zararları da vardır.
Ukay1î'nin Hz. Semra 'dan rivayet ettiği bir hadîs-i şerifte nişan almak için hedef yapılan hayvanın yenmesini Peygamber (SallaUahü Aleyhi ve Sellem)'in yasak ettiği bildirilmiştir. Ukeylî şöyle demek*tedir : «Hayvanı bağlayarak hedef yapmak suretiyle öldürmeyi yasak eden birçok sahîh hadîsler rivayet edilmiştir. Fakat bu hadisten başka o hayvanın yenilmesini yasak eden hadîs yoktur.»
Be dr eddîn -i Aynî: «Diri iken yetişilerek kesilirse sapan taşıyle vurulan hayvanı yemekte bir beis yoktur.» diyor.