Nevşehir Hamamları

Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Hamamı (Merkez)

Nevşehir il merkezinde bulunan Damat İbrahim Paşa Külliyesi’nin bölümlerinden biri olan hamamı, Nevşehirli Damat İbrahim Paşa 1726-1727 yıllarında, külliye ile birlikte yaptırmıştır.

Külliyenin kuzeyinde bulunan hamam, Cami-i Cedid Caddesi ile Belediye Caddesi’ni birleştiren yokuş üzerinde ve kervansarayın da karşısında bulunmaktadır. Hamam kitabesi girişin sağ tarafında bulunan odanın penceresi üzerine yerleştirilmiştir. Bu kitabe İbrahim Paşa’nın burada daha önce yaptırmış olduğu eski bir hamam aittir.

Kitabenin mealen anlamı:

”Deniz ve karanın hükümdarı, doğu ve batının mutlak şahı

Padişah rütbeli Sultan Ahmet hazretleri
O mutlu şahlar şahı yüksek ve değerli rütbe sahibi ki
İskender dahi dergâhına mensup olsa övünürdü

O şahın damadı, yüce şanı, sadrazamı
Yani İbrahim Paşa o muradına eren vezir
Dünyayı aydınlattı cömertliğinin yankıları

Kabul olan dua gibi, belki göğe çıktı
Bu aydınlık hamamı ihya etmesi ki onun
Her saf mermeri ay ışığı misali parlaktır

Hak sahibini mutlu makamında sağlam kılsın
Daha nice böyle hayırlı eserleri makbul etsin
Nedim’den bitirilişini sorduğumda

Böyle iki dize tarih ile cevap verdi;
İbrahim Paşa’nın cömertliği varlığını kerem etti
Bu süslü şehir bu hamam ile tazelik buldu 1140 (1727).”

Tek hamam plan düzenindeki hamam yöresel kesme taştan yapılmıştır. Hamam soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Hamamın soğukluk kısmına iki yanında basık beşik tonozla örtülü birer oda bulunan bir giriş eyvanından girilmektedir. Bu bölüm kare planlı olup, dıştan sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülüdür. İçten ise kubbeye geçiş tromplar ve aralarındaki pandantiflerle sağlanmıştır. Kubbenin üzerinde sekizgen planlı bir aydınlık feneri bulunmaktadır. Soğukluğun ortasında ise sekizgen planlı fıskiyeli bir havuza yer verilmiştir. Ilıklık bölümü soğukluk kısmını L şeklinde bir bölüm olarak kuzeybatı ve kuzeydoğu yönünden sarmaktadır. Bu bölümlerin üzeri tonozlarla örtülüdür.

Sıcaklık kare planlı olup, üzeri tromp ve aralarındaki pandantiflerle geçişi sağlayan bir kubbe ile örtülüdür. Bu mekânın ortasına göbek taşı yerleştirilmiştir. İçerisi küçük yuvarlak aydınlatma pencereleri ile aydınlatılmıştır. Sıcaklığın kuzeydoğu köşesine de dikdörtgen planlı bir odunluk yerleştirilmiştir.