-
Kavun
Aslında meyvesi yazın ve sonbaharda olgunlaştığı halde gelişen seracılıkla neredeyse tüm mevsimler boyunca yenilebilen kavunu veren Kavun bitkisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Kabakgiler'dendir. Biryıllık sürüngen gövdeli otsu bitki kavunun anayurdu Önasya'dır. Ülkemizdehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çok soğuk olan bazı yöreler dışında hemen her yerde yetişebilmektedir.
Bitkinin gövdesi toprağın üzerinde 3-5 m. uzayabilir. Yaprakları oldukça irihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yürek biçiminde ve belli belirsiz köşelidir. Sarı renkli erkek ve dişi birevcikli çiçeklerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif aynı bitki üzerinde yaprak koltuklarında yer alır. Tozlaşmahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif böcekler ve özellikle halanları sayesinde olur. 80-120 gün içinde olgunluğa erişen kavun adlı meyveleri 1-6 kg. ağırlıkta olur.
Eti turuncu renklihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bol sulu ve hoş kokulu olan bu meyvelerhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif erkenci ve kış kavunu olarak iki ana gruba ayrılır. Erkenci kavunların iki önemli çeşidihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif topatan ve son zamanlarda ülkemizde bolca üretilmeye başlanan kantalup adlı sarı renkli 2-3 kg. ağırlıktaki ince kabuklu kavunlardır. Geç olgunlaşanlar isehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif altınbaş ve hasanbey kavunlarıdır.
Altınbaş kavunuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sarı ve yeşil karışık renkli kabukluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eti turuncu renklihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çok lezzetli ve hoş kokuludur. Ağırlığı 1-6 kg. arasında değişir. Hasanbey kavunuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif 3-4 kg. ağırlıktahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif koyu yeşil buruşuk kabuklu olup uzun süreler saklanmaya elverişlidir. Serinletici bir meyve olan kavunhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif taze olarak tüketilmektedir.
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. dilimlenmiş kavunun besin değerleri şöyle sıralanır: 30 kalori; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif7 gr. protein; 7http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif5 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif1 gr. yağ; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif3 gr. lif; 16 mgr. fosfor; 14 mgr. kalsiyum; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif4 mgr. demir; 12 mgr. sodyum; 251 mgr. potasyum: 16 mgr. magnezyum; 3.400 IU A vitamini: 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif04 mgr. B1 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif03 mgr. B2 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif6 mgr. B3 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif86 mgr. B6 vitamini; 8.4 mcgr. folik asit: 33 mgr. C vitamini ve 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif1 mgr. E vitamini.
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Özellikle yüksek değerde A vitamini ve potasyum minerali içermesinin yanı sıra;
o Kavununhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kandaki pıhtılaşma ve dolayısıyla damarlardaki tıkanmayı engelleyen önemli etkileri vardır: Bunun için bol bol yenilmesi öğütlenir. Günümüzde Batı ülkelerindeki insanlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sabah kahvaltısında kantalup ve diğer kavun türlerini yiyerek güne sağlıklı başlamaya özen göstermektedir.
o Kavunhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kanseri önleyebilen maddeler yönünden çok zengindir: Birçok kanser türüne karşı bedeni savunduğu uzmanlarca öne sürülmektedir.
BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ
Kavun bitkisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyvesinin (yani kavun un) ortasında yüzlercesinin yer aldığı tohumlarıyla (çekirdekleriyle) çoğaltılır. Erkenci kavunlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çekirdeğihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif serada ya da naylon örtü altında naylondan yapılmış tüplere veya saksılara ekilerek üretilir. Çimlenip biraz gelişen bitki daha sonra uygun havada bahçe ya da tarladaki son yerine şaşırtılır. Bu sayede bitkihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif geç ilkbahar donlarından korunmuş olur.
Geççi kavun türlerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif doğrudan bahçe ve tarlada kavun için kural olarak verilen l m. arayla çapayla açılmış çukurlara (ocaklara)http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif 4-5 çekirdeği bir arada olmak üzere ekilir. Bu tohumların 24 saat önceden ıslatılması durumunda çimlenmeleri kolaylaşır.
BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği: Kavunhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sıcak ve ılık iklimli bölgelerin bitkisidir. Uzun yetişme dönemi boyunca güneşlihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sıcak ve kuru hava ister. Nemli yerlerde yetiştirilebilirse de oralarda mantar hastalıklarına daha çok yakalanırhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyve niteliği de düşük olur. Kavun bitkisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif gelişme evrelerinin tümünde soğuktan kolayca etkilenir ve ölür. Yetiştirilme dönemi boyunca don olayını yaşamamalıdır.
Toprak isteği: Çamurluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif asitli ve ağır bünyeli topraklar kavun üretimine uygun değildir. Kavun için toprağın pH'ı 6-8 arasında olmalıdır. Süzek (suyu iyi akıntılı)http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bol gübre verilmiş ve yine de biraz nem tutan topraklarda kavun bitkisinden iyi sonuç alınır. Erkenci kavunlar için kumlu-tınlıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif milli-tınlı; geççi kavunlar için daha ağırca bünyeli topraklar uygundur.
Sulama: Kavun bitkisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif büyüme ve meyvenin olgunlaşması dönemlerinde bol suya gereksinir. Toprakta yeterli su varsa sulama yapılmaz. Aksi takdirde bitkiye gerekli su verilmelidir. Kavun bitkisi ilk meyve tutana dek sulanmaz. Ama sonrahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyvenin büyümesi durunca ya da bitkide solgunluk görülünce ilk sulama yapılmalı ve 10-15 gün arayla sulama yinelenmelidir. Meyvenin olgunlaşması döneminde kavun bitkisine çok aşırı miktarda su verilmez. Kavun bitkisinin yaprak ve meyveleri sulama sırasında kesinlikle ıslatılmamalıdır. Aksi takdirde mantar hastalıkları ortaya çıkar.
Gübreleme: Kavun bitkisi organik madde yönünden zengin toprakları sever. Şaşırtma işlemi ya da tohumlarının ekiminden önce toprağa bolca yanmış çiftlik gübresi verilmesi veya toprakta yeşil gübreleme yapılmış olması iyi sonuç verir. Elde uygun çiftlik gübresi bulunmuyorsahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yoncahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bezelyehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bakla ya da soya gibi ürünleri aynı tarla veya bahçede yetiştirip sonra bunları toprağa gömerek yeşil gübreleme yapılır. Bu gübrelerin yanı sıra kavun bitkisine azotluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif fosfatlı ve potaslı kompoze fenni gübreler de verilir.
Toprak işlemehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bitki ve meyve seyreltme: Kavun bitkisinin kökleri çok yüzlek olduğu için toprak işleme yüzeysel olarak yapılmalıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif her ocaktaki kavun bitkilerinin gerçek yaprakları çıkınca en çok 3'ü bırakılarak diğerleri kökünden sökülmedenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprak yüzeyinde makasla kesilip çıkarılmalıdır. Daha sonra kalan bitkilerin boğazları toprakla doldurulur. Kavun bitkisinin meyveleri gelişmeye başlayınca köke yakın en sağlıklı bir-iki meyve bırakılıp diğerlerinin koparılmasıyla iri ve iyi nitelikli ürün edilmesi sağlanır.
Hasat (Derim): Kavun bitkisinde hasat zamanının geldiğihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyvelerinde oluşan şu değişmelerle anlaşılır: Olgunlaşan kavunhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif karpuzun tersinehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ağırlaşır. Meyve saplarının dibindeki kulakçıklar kurur. Meyve sapları da kurur ve dalından kolayca kopar. Meyvenin dip kesimi hafifçe yumuşar.
Meyvenin kendine özgü kokusu kolaylıkla duyumsanırhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif özellikle kavunun dip kısmı hoş kokar. Çeşide özgü iriliğe ulaşılmıştır. İşte bu belirtileri gösteren kavunlar hasada hazırdır. Hasat işlemi ellehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kavunhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sapı çevresinde döndürülüp koparılarak ama daha doğrusu sapı keskin bir bıçakla kesilerek yapılır.
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Kavun bitkisinin yetiştirilmesinde sayısı hayli olan hastalık ve zararlılarla mücadele önemli yer tutar. Bu mücadelehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak zamanındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eksiksiz ve aksatılmadan sürdürülmelidir.