-
Kayısı
Yaz ortasında soframızda taze meyve olarak sevilip yendiği gibi kurusuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif hoşafıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kompostosuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif reçelihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif marmeladıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif şurubuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyve suyuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif şekerlemesihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif pestili ve tatlısı da makbul sayılan kayısı meyvesini veren Kayısı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Gülgiller'dendir. Kimi kaynaklarda anayurdunun Çinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kimilerinde de Doğu Anadolu'da bir dönem Ermenilerin yaşadığı bölge olduğu belirtilen kayısı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Akdeniz havzası ülkelerindenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Kaliforniya'ya ve hatta Avustralya'ya kadar uzanan geniş coğrafyada yetiştirilmektedir.
4-6 m. boylanan ağacının dallarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yayılarak ya da dikine uzar. Yeşil yaprakları yürek biçimini andırır. İlkbaharda pembemsi beyaz renkli irice çiçeklerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yapraklarından önce açar. Temmuz ayında olgunlaşmaya başlayan meyvelerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sarı-turuncu renklihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif etinden kolay ayrılan acı ya da tatlı tek taş çekirdeklihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eti az tatlı ve hoş kokulu olur. Ülkemizde yetiştirilen çeşitleri içinde önde geleni tazesi ve kurusuyla büyük ticari önem taşıyan Malatya (ya da Darende) kayısısıdır. Zerdali isehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif boyca daha ufak ve ekşimsi tatlı meyveler veren türüne denir.
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. taze kayısının içerdiği besin değerleri şunlardır: 51 kalori; 1 gr. protein; 2http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif8 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif2 gr. yağ; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif6 gr. lif; 23 mgr. fosfor; 17 mgr. kalsiyum; 281 mgr. potasyum: 12 mgr. magnezyum; 270 IU A vitamini: 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif03 mgr. B1 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif04 mgr. B2 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif6 mgr. B3 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif07 mgr. B6 vitamini; 10 mgr. C vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif5 mgr. E vitamini ile bir miktar folik asit...
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda sayılan önemli besin değerlerinin yanı sıra;
o Betakaroten denilen A vitamini kaynağı maddeler yönünden çok zengin olan kayısıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kalp hastalıklarına yakalanmahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kalp krizi geçirmehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif katarakt ve bazı kanser türlerine yakalanma rizikosunu aza indirger. Kayısı özellikle akciğer kanserini yakalanma rizikosunu azaltırhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bu özelliğiyle sigara içenlere kayısı yemeleri öğütlenir.
o Kuru kayısıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif potasyum yönünden çok zengin bir besindir: 100 gramında potasyumu 1.080 mgr'a çıkar. Bu içeriğiyle yüksek tansiyonu düşürürhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tansiyonu düzene sokar.
o Kayısının kurusuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yüksek orandahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çözülebilen lifi de içerir: 100 gr. kuru kayısı 8 gr. gibi yüksek lif oranıyla kan şekerini düzene sokarken aynı zamanda bağırsaklarda pekliğe iyi gelir. Ayrıca kolesterol düzeyini de düşürür.
o Kayısı kurusu yüksek oranda demir içerir: 100 gr'ında 4 mgr. gibi yüksek oranda demir vardır. Bu nedenle kansızlığa iyi gelir.
İşte bütün bu nedenlerle taze ya da özellikle kuru kayısının bolca yenilmesi uzmanlarca öğütlenmektedir.
AĞACININ ÜRETİLMESİ
Kayısı ağaçlarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kendi anacından gayrı anaçlar aşılanmaya uygun değildir. Bu yüzden kayısı çekirdeklerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sonbaharda iyi yanmış çiftlik gübresiyle zenginleştirilmiş topraklara ekilerek ertesi ilkbaharda çöğürleri elde edilir. Bu çöğürlerehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif istenen çeşitteki kayısının aşısı yapılır. Aşının tutup tutmadığı zaman zaman kontrol edilir. Böylece elde edilen fidanlar dikime hazır olur. Bizim için en doğrusuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif güvenilir profesyonel üreticilerinin hazırladığı fidanları alıp bahçemize dikmektir.
AĞACININ YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği: Kayısı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yarı sıcak ve kurak iklimlerdehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tepelerin güneye bakan yerlerini sever. Kışın kayısı ağaçlarının gövde ve dalları -35 dereceye kadar düşen sıcaklıklara dayanır. Oysahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kayısı çiçeklerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ancak -l dereceye dayanabilmektedir. Bu nedenle çiçek açtığında don olursa buhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kayısı ürününe büyük zararlar verir.
Toprak isteği: Kayısı ağacı derinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif su tutmayanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif az meyilli ve hafif kireçli toprakları yeğler. Buralarda ağaçlar iyi gelişir. Hastalıksızhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif parlak yüzeylihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tatlıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif lezzetli ve hoş kokulu ürünler verir. Fidanların dikimihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bölgelere göre değişik tarihlerde yapılır ve ağaçlar arasında 5-6 m. aralık bırakılır.
Sulama: Kayısı ağaçları genel olarak sulanmaktan hoşlanmaz. Ancakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif meyvelerinin geliştiği yaz mevsiminde sulanmaları gerekir. Kışları soğuk geçen yörelerde mayıs ile eylül ayları arasında yirmi günde bir; yazı sıcak ve kurak geçiren yerlerde 15-20 günde bir (yani yaz mevsimi boyunca 5-6 kez) sulanmaları gerekir. Amahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kayısı ürünü hasadından 10 gün öncehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ağaçlar son kez sulanmış olmalıdır.
Gübreleme: Kayısı ağaçlarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bulundukları toprağın niteliğine göre değişen gübrelere gereksinir. Bunun için yapılan toprak analizi sonuçlarına görehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ağaçlara ilkbaharda iyi yanmış çiftlik (ahır) gübresi ya da bolca azot ile fosfor ve potasyum içeren kompoze fenni gübreler verilir.
Budama: Kayısı ağaçlarınahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprağa dikildikleri yıllardahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tacına biçim vermek için şekil budaması yapılır. Ağaçlar ürün vermeye başladıktan sonra bu tür budama bırakılır. Yalnızca hastalık ve don nedeniyle kurumuş dalları kesilir.
Toprak işleme: Kayısı ağaçlarının altındaki yabani otların yok edilmesihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif gübrenin toprağa iyi karışmasıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ağaç köklerinin solunumunun sağlanmasıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprağın havalanması ve diğer bazı amaçlarlahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kayısı ağaçlarının altı 15-20 cm. derinlikte olmak üzere belle kazılır.
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Kayısı ağaçlarına dadanan zararlı ve hastalıklarlahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak zamanındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eksiksiz ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir.
alıntı