Turp

Değişik çeşnileriyle iştah açıcı Turp adlı kök sebzesini verenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Turpgiller'in örnek bitkileridir. Anayurduna ilişkin çeşitli görüşler ileri sürülen ve bu konuda Eski Mısır'dan Çin ve Japonya'ya kadar pek çok yerin adı sayılanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ülkemizin hemen hemen her yerinde bol bol yetiştirilebilen Turpların birçok türü ve çeşidi vardır.

60-90 cm'ye kadar boylanabilen çiçek saplarıyla turplarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çeşitlerine göre bir ya da ikiyıllık otsu bitkilerdir. Taşıdıkları birçok özelliğe göre sınıflandırılan turpları en pratik sınıflandırma yöntemihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yetiştirilme mevsimlerine göre ayrılmalarıdır. Buna göre turplar ilkbahar çeşitlerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yaz çeşitleri ve kışlık çeşitler olarak ayrılırlar. Genelde turp bitkisinin alt yaprakları yayvan ve genişçehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif üst yaprakları tırtıklı ya da çentikli olur. Çiçekleri morhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif beyaz veya sarı renklerde açar.

Turpun meyvesihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif hardalınkine benzer: Küçükhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif küremsi biçimlihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kırmızımtırak kahverengi ve yakıcı kokuludur. Yabani turpların kökü kazık biçimindeyken yenebilen bahçe turplarının kökü yumru biçimindedirhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif işte bu köklerhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yılın çeşitli mevsimlerinde yetiştirilebildiğihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif baharlı ve lezzetli olduğu ve zamanında hasat edildiği takdirde önemli besin değerlerinin yanı sıra gevrek ve iştah açıcı özellikler taşıdığı için sofralarımızda çerez olarak ve beğenilerek yer alırlar. En tanınmış turp türleri kırmızı turp ile kara turptur (bayırturpu).

BESİN DEĞERLERİ

100 gr. taze turpun içerdiği besin değerleri şunlardır: 15 kalori; 1 gr. protein; 2http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif8 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; eser miktarda yağ; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif7 gr. lif; 27 mgr. fosfor; 43http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif7 mgr. kalsiyum; 1.9 mgr. demir: 59 mgr. sodyum; 241 mgr. potasyum: 11 mgr. magnezyum; eser miktarda A vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif04 mgr. B1 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif02 mgr. B2 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif2 mgr. B3 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif1 mgr. B6 vitamini; 10 mcgr. folik asit ve 25 mgr. C vitamini.

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Yukarıda sayılan ve bazıları çok önemli oranlara varan besin değerlerinin yanı sıra;

o Turphttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif familyasındaki diğer sebzeler gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bedenin bazı kanser hastalıklarına yakalanma rizikosunu en aza indirger: Bu kanser türleri arasında akciğer ve kalınbağırsak kanserleri sayılabilir.

o Yüksek oranda içerdiği antioksidan maddelerle kalp hastalığına yakalanmahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif felç geçirme ve katarakt illetine tutulma rizikolarını da önemli ölçülerde azaltır.

o Turphttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif içerdiği yüksek oranda demir ve folik asidiylehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kansızlığı ve ayrıca gebe kadınların spina bifida (omurganın bir yanının açık olması) hastalığı taşıyan çocuk doğurma rizikosunu en aza indirir.

o Turphttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif içerdiği yüksek orandaki potasyumlahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yüksek tansiyonu düşürür.

o Turpun halk hekimliğinde geniş bir uygulama alanı bulunmaktadır: Bu uygulamaları şöylece özetleyebiliriz: Böbrek ve safra kesesinden taş düşürmedehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ses kısıklığındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bademcik enfeksiyonundahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif romatizma yangılarının hafifletilmesinde ve emzikli kadınlarda süt gelişini artırmada kişilerin bolca turp yemeleri öğütlenmektedir. Ayrıca sıkılarak elde edilmiş turp suyuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif öksürüğe ve bronşite iyi gelir.

Dikkat: Turpgiller familyasındaki diğer sebzeler gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif turp da bedenin iyot emilimini azaltır. Haftada 3-4 kezden daha sık turp yiyen kişilerinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif iyotça zengin besinler ve iyotlu tuz almalarında yarar vardır. Özellikle içme suyunun az iyot içerdiği yörelerde bu durum dikkate alınmalıdır.

BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ

Tüm turp çeşitleri tohumlarıyla çoğaltılır. Tohumlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bitkinin yetiştirileceği yere doğrudan doğruya serpme yöntemiyle ekilir ve çimlendikten sonra zayıf fideler seyreltilir. Ya da sıra üzerine ufak köklü turpların tohumları 5-10 cm.http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif iri köklü turpların tohumları 10-20 cm. aralıkla ekilir.

Tohumların ekimi toprak tavındayken yapılmalıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bu gerçekleşemezse ekilen tohumlara can suyu verilmelidir. Turp bitkilerinin ekileceği toprak derince kazılmış ve gübrelenmiş olmalıdır.

BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ

İklim isteği: Turphttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ılık ve serin iklim bitkisidir. Fazla soğuk havalardan korktuğu gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif aşırı sıcaklardan da hoşlanmaz. İlkbahar ve sonbahar arasındaki sıcak ve kurak dönemde düzenli olarak sulanmazsa ürün niteliği bozulacağı gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bitki hızla çiçeğe kalkar. Bu bakımdan turp bitkisihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yazın yüksek yörelerde ve bahçelerin serin köşelerinde yetiştirilmelidir.

Toprak isteği: Turp bitkisi derinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif geçirgenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif serin ve organik madde yönünden zengin toprakları sever. Erkenci çeşitleri için hafif karakterli topraklarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif özellikle kumluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kumlu -tınlı ve bitek milli topraklar yeğlenmelidir. Ancakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tümüyle kum olan ya da ağır karakterli topraklar turpa uygun değildir. İri turp çeşitlerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif genelde tınlı ve hafif killi-tınlı topraklarda iyi sonuç verir.

Sulama: Yukarıda da belirtildiği gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif turp bitkisi yaz mevsiminde kurak ve sıcak dönemlerde düzenli olarak bol bol sulanmalıdır.

Gübreleme: Taze çiftlik gübresinden hiç hoşlanmayan turpa böyle gübreler verilirse bitki istenen nitelikte kök ürünü vermek yerinehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprak üstünde çok sayıda güçlü yeşil bölümlerini geliştirir. Şu halde turpahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çok iyi yanmış çiftlik gübresi ile azotu azhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif potaslı ve fosfatlı kompoze fenni gübreler verilmelidir.

Hasat (Derim): Turp bitkilerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tohumlarının ekiminden başlayarakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yazlık çeşitleri 3-6 haftahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kışlık çeşitleri 10-12 hafta içinde hasat edilecek duruma gelir. Bitkinin hasadı tam zamanındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kökler çeşidin normal büyüklüğüne ulaştığında geciktirilmeden yapılmalıdır. Aksi takdirde köklerin içi koflaşırhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif liflenerek kökün yenilme değerini yitirmesine neden olur. Hasat halindeki bitkinin toprağı son kez sulanıp nemli tutulacağındanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bitki elle çekilerek kökü kolayca çekilip çıkarılır ve kök hasat edilmiş olur.

Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Turp bitkilerine dadanacak zararlı ve hastalıklara karşıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak eksiksizhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif zamanında ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir.

alıntı