Armut « Besinler ve Özellikleri
Son zamanlarda gelişen soğuk hava depolarının sağladığı olanak sayesinde yılın her zamanında tazeymiş gibi sevilerek yenilen armut meyvesini veren Armut ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Gülgiller'dendir. Anayurduhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Anadolu'muz olan armut ağacının 20 türü ve bilinen 2.000 kadar çeşidi vardır. Bunlardanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ülkemizin hemen hemen her yerinde yetiştirilen armutlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Pyrus communis bilimsel adıyla anılır.
7-8 m'ye kadar boylanabilen armut ağacının parçasızhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yalın biçimli yeşil yapraklarının kenarları çok ince dişlidir. İlkbaharda erken açan beyaz renkli çiçekleri yabani güle benzer. Armut ağaçlarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif çoğunlukla ikievciklidir. Yani erkek ve dişi çiçek açan ağaçları ayrıdır. Amahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bazı armut türlerinde çiçeklerarası tozlaşma olayı yaşanmadan meyve gelişir ve bu tür meyveler çekirdeksiz olur.
Aslında armut kendine özgü biçimiyle ince kabukluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yumuşak çekirdeklihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eti bol sulu ve lezzetli bir meyvedir. Ancak meyvesinin büyüme koşullarına göre etindehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif az ya da çok kum (taş hücresi) topakları bulunur. Yazlık armutlar haziran ayı sonlarındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kışlık armutlar ekim-kasım aylarında hasat edilir. Taze olarak yenildiği gibi reçelihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif marmeladıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tatlıları ve meyve suyu yapılarak tüketilen armuttan rakı ve likör de yapılır. Armut ağacının kolay işlenen ve iyi cila tutan kırmızı renkli odunu ince marangozluk işlerinde kullanılır.
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. taze armutta bulunan besin değerleri şöyle sıralanabilir: 61 kalori; 15.3 gr. karbonhidrat: 0 kolesterol; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif4 gr. yağ; 1.4 gr. lif; 11 mgr. fosfor; 8 mgr. kalsiyum; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif3 mgr. demir; 2 mgr. sodyum; 130 mgr. potasyum: 7 mgr. magnezyum; 20 IU A vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif02 mgr. B1 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif04 mgr. B2 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif1 mgr. B3 vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif017 mgr. B6 vitamini; 2.3 mcgr. folik asit: 4 mgr. C vitamini ve 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif5 mgr. E vitamini.
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda sayıları besin değerlerinin yanı sıra;
o İçerdiği çok miktarda lif ve kum (taş hücresi) topakları nedeniyle peklik çeken kişiler armut yerse rahatlarlar.
AĞACININ ÜRETİLMESİ
Armut ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif tohumuyla (çekirdekleriyle) çoğaltılabilir. Topraktan süren çöğürlerinehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif istenen armut türü aşılanarak derin topraklarda yetişen yüksek boylu armut ağaçları elde edilir. Daha az derin topraklarda bodur armut ağaçları yetiştirmek için anaç olarak ayva fidanları kullanılıp bunlara armut aşısı uygulanır. Ancak bu tür ağaçlar soğuklara dayanıklı değildir ve fazla sulama isterler.
AĞACININ YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği: Armut ağaçlarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ılıman iklimlerin bitkisidir. Kış mevsiminde soğuklama gereksinimi yaklaşık 1.200 saattir. -20 derecenin altında geçirdiği toplam süre bundan kısa olursa ağacın çiçeklenmesi gecikirhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bazı tomurcukları ölür. Kış donlarına dayanıklı olan armut ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ilkbahar donlarından etkilenir. Ağaçlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif mümkünse böyle don tehlikesi olmayan yerlere dikilmelidir.
Toprak isteği: Armut ağaçlarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprak bakımından çok seçici değildir. Gene de derinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif geçirgenhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sıcak ve organik madde bakımından zengin yerlerde ağaçların gelişmesi iyihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ürün verimi yüksek olur. Ancakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif armut ağacının toprağı kireçli olmamalıdır.
Toprak işleme: Topraktaki yabani otları yok etmekhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif toprağı havalandırmakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif nemi toprağa geçirmek ve toprağın ısınmasını sağlamak için yılda iki kez toprak kazılarak işlemesi yapılır. Sonbahar-kış işlemesi aralık ayı sonunahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ilkbahar işlemesi mart başına kadar ve 8-10 cm. derinlikte olmak üzere uygulanır.
Sulama: Armut ağaçlarının en önemli isteklerinden biri de sulamadır. Susuz kalan ağaçların meyve büyümesi yavaşlarhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ürün verimi azalır. Armut ağacı çöğüründen yetişenler (20-30 günde bir)http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ayva çöğüründen yetiştirilenlere göre (10-20 günde bir) daha seyrek sulanırlar.
Gübreleme: Armut ağaçlarınahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif üç yılda bir yanmış çiftlik gübresi verilir. Ayrıca her yıl azotluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif fosforlu ve potaslı fenni gübreler ağaç altına serpilerek toprak çapalanır.
Meyve seyreltme: Her bir salkımdaki 3-5 meyve sayısı 1-2'ye indirilirse armut yeterli iriliğe erişir. Seyreltme elle ve olabildiğince erken (meyveler küçükken) yapılmalıdır.
Budama: Armut ağaçlarına kış ve yaz budaması olarak iki ayrı zamanda; dikim budamasıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif şekil budamasıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ürün budaması ve gençleştirme budaması biçiminde dört ayrı biçimde budama uygulanır. Bu işlerihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif armut ağaçlarından ve budama işinden anlayan kişilerin yapması doğru olur.
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Armut ağacının yapraklarına dadanan zararlılarlahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uzmanlara danışılarak zamanındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eksiksiz ve aksatılmadan mücadele yapılmalıdır.