Antepfıstığı « Besinler ve Özellikleri

Her nedense dilimizde hatalı olarak şamfıstığı diye de adlandırılan leziz fıstıklarını sonbaharda veren Antepfıstığı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Sakızağacıgiller'dendir (ya da Antepfıstığıgiller).

Anayurdu Ortadoğu olan antepfıstığıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Akdeniz havzasında Türkiyehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Iranhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Irakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Suriye ile tohumlarının sonradan götürüldüğü Hindistan ve hatta Meksika'da yetiştirilmektedir. Ülkemizde antepfıstığının yetiştirildiği yerlerhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif başta Gaziantep olmak üzere Şanlıurfahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Kahramanmaraşhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Adıyamanhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Malatyahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif Diyarbakır ile Siirt illerimizdir.

Kısa boylu bir ağaç olan antepfıstığınınhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif beş yaprakçıktan oluşan yeşil yapraklarıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif salkımlar halinde açan küçük çiçekleri vardır. Bu çiçekler olgunlaştığındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif 2-2http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif5 cm. uzunluktahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif dışında kırmızımsı ve yumuşak bir kabuğuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bunun içinde sert kabuğu olan ve bunun içinde de yeşil ya da sarı renkli içi bulunan bir meyve (ya da iç) verir.

Yeşil renklileri "daha lezzetli olan içinhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif üzeri de ince bir kabukla örtülüdür. Fıstığın sert kabuğuhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kavrulduğunda ya da üzerine sert bir cisimle vurulduğunda çatlar. Elle zorlanan çatlak kabuk ikiye ayrılır. Uzun süre saklanabilen antepfıstığının içi kuruyemiş (çerez) olarak sevilerek yenildiği gibi şekerciliktehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif pastacılıktahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif helvacılıkta ve tatlıcılıkta (özellikle baklava yapımında) kullanılmaktadır.

BESİN DEĞERLERİ

100 gr. antepfıstığı içinin içerdiği besin değerleri şöyle sıralanabilir: 594 kalori; 20http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif8 gr. protein: 51http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif6 gr. yağ: 16http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif4 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 2 gr. lif: 500 mgr. fosfor: 136 mgr. kalsiyum; 7http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif3 mgr. demir: 1http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif020 mgr. potasyum: 158 mgr. magnezyum; 66 IU A vitamini; 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif62 mgr. B1 vitamini; 1http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif45 mgr. B2 vitamini: 0http://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif4 mgr. B6 vitamini; 7 mgr. C vitamini ve 5.2 mgr. E vitamini.

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Yukarıda sayıları çok önemli besin değerlerinin yanı sıra;

o Antepfıstığından yapıları şuruphttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif balgam söktürücüdürhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif bronşite de iyi gelir: Bunun için fıstık içi bir havanda içine biraz su konularak ezilir. Sonra içine bir miktar daha su ile şeker katılarak kaynatılır. Böylece hazırlanan şuruptan içilir.

o Antepfıstığıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ince bağırsakta glikoz emilimini azaltır ve kan sekerinin yükselmesini önler: Bu bakımdan şeker hastalarına fıstık yemeleri öğütlenir.

o Ayrıca antepfıstığıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yapısındaki doymamış yağ oranının yüksekliğiyle kan şekerinin yükselmesi rizikosunu azaltır.

o Kolesterol içermediği gibihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kandaki kolesterol düzeyini düşürücü etkisi de vardır: Böylece koroner kalp yetmezliği rizikosunu da azaltır.

o Antepfıstığının afrodizyak (cinsel gücü artırıcı) etkileri de vardır: Bunun için fıstık içi bolca yenilir ya da içine fıstık içi katılmış besinler tüketilir.

AĞACININ ÜRETİLMESİ

Antepfıstığı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kavrulmamış çekirdeklerinin (tohumlarının) ekilmesiyle elde edilen çöğürlerle çoğaltılabilir. Ancakhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif daha dayanıklı bir tür olan sakız (ya da menengiç) ağacı (Pistacia terebinthus) fidanlarının aşılanması daha iyi sonuç verir. Dikimlerdehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif her türün kendi toprağını kökünde taşıyan fidanları kullanılır. Yılda ortalama 10 kg. kadar ürün veren ağacın ürün oranıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif dikiminden 10 yıl kadar sonra artmaktadır.

AĞACININ YETİŞTİRİLMESİ

İklim isteği: Antepfıstığı ağacıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sıcak ve kurak iklimlerin bitkisidir. Yüksek sıcaklıklarahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kuraklığa ve donlara karşı dayanıklıdır.

Toprak isteği: Ağaçhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif zayıf nitelikli topraklara 8 m. kadar aralıkla dikilir. Tabanı su tutan topraklarda bu ağaç kurur. Ne yazıktır kihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif son zamanlarda en nitelikli topraklara ekilmekte; ayrıca Güneydoğu Anadolu bölgemizde kurulan barajların bu ağaçların ürününü aksatacağından korkulmaktadır.

Toprak isleme: Antepfıstığı ağaçlarının altıhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif yılda en az 6 kez çapalanır ve yabani otları temizlenir. Büyük bahçelerde toprak işleme traktörlerle yapılır.

Sulama: Antepfıstığı ağaçları sulanmaya gerek duymazlar.

Gübreleme: Antepfıstığı ağaçlarınahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ilkbaharda azotluhttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif sonbaharda fosfatlı fenni gübre verilir. Bu gübrelerin yerinehttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif iyi yanmış çiftlik gübresi de kullanılabilir.

Budama: Antepfıstığı ağaçlarının kuruyan ve aşağı doğru sarkan dalları kesilip çıkarılır.

Hasat (Derim): Antepfıstığı ağaçlarının meyveleri (fıstıklar) türe özgü olgunluğa erişince hasat edilir. Hasatta gecikilirse fıstıklar yere dökülerek ziyan olur. Hasat işlemihttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif kısa boylu antepfıstığı ağaçlarınahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif ayaklı merdivenlere tırmanılıp yaklaşılarak elle toplama şeklinde yapılır.

Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Antepfıstığı ağaçlarına dadanan zararlı ve hastalıklarlahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak zamanındahttp://www.hossohbet.com/forum/image...es/virgul1.gif eksiksiz ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir.