Kan grublari

Birinci cihân harbinden önce, kansız bir kimseye, başka bir insanın kanı şırınga edilince, ba�zan, hemen ölüyordu. Bunun önüne geçilemiyordu. Ba�zı kimselerin kanının serumunda, belli iki maddenin bulunduğu görüldü. Agglütinin denen bu maddeler birbirine benzemez. Biri ? [alfa] ile ikincisi ? [beta] ile gösterilir. Ba�zı kimsenin alyuvarlağında da, pıhtılaşabilen iki madde bulunuyor. Bunlar da, birbirine benzemez. Birine A, ikincisine B denir. Bir insana kan verildiği zemân, A özellikli alyuvarlar, ? maddesi bulunan seruma gelince veyâ B özellikli alyuvarlar, ? bulunan seruma gelince (Agglutination) olur. Ya�nî, dışardan gelen kandaki alyuvarlar bir araya yığılıp, pıhtı hâlinde çöker ve kan verilen kimse hemen ölür. Her insanın kan serumunda, kendi alyuvarlarındaki pıhtılaşabilen maddeyi pıhtılaşdırmıyan agglütinin bulunur. Yoksa, herkesin kanı, kendiliğinden pıhtılaşarak ölürdü. Bu bakımdan dört dürlü kan gurubu vardır: 1 � 0 [sıfır] grubu: Bu grubda bulunanların alyuvarlarında A ve B maddeleri yokdur. Serumlarda ? ve ? vardır. Bunların alyuvarları hiç bir serumda pıhtılaşmaz. Herkese kan verebilirler. Verdikleri kan az olduğundan, serumla verilen ? ve ? agglütininleri, kan alan kimsenin alyuvarlarını pıhtılaşdırmaz. Bu grubdakiler, başka grubdakilerden kan alamazlar.
2 � A grubu: Bu grubda olanların alyuvarlarında, yalnız A maddesi vardır. Serumlarında yalnız ? bulunur. Bunlara yalnız kendi grublarında veyâ 0 grubunda bulunan kimselerin kanı verilebilir. Bunlar, yalnız kendi grublarında veyâ AB grubunda bulunanlara kan verebilirler.
3 � B grubu: Bu grubda bulunanların alyuvarlarında yalnız B vardır. Serumlarında, yalnız ? bulunur. Bu grubdan veyâ 0 grubundan kan alabilirler. Ancak kendi grubuna veyâ AB grubundakilere kan verebilirler.
4 � AB grubu: Bu grubda olanların alyuvarlarında hem A ve hem de B bulunur. Serumlarında hem ? hem ? bulunmadığından, dışardan gelen alyuvarları çökdürmezler. Her grubdan kan alırlar. Çünki dışardan gelen ? ve ? agglütininleri hem azdır, hem de bunların kanında dağılarak dahâ te�sîrsiz kalıp, alyuvarları çökdürmez. Bunlar AB den başka grubdakilere kan veremezler.
Bir insan bütün hayâtı boyunca, bu dört grubdan birisinde bulunur. Herkes kendi kan grubunu öğrenmeli, nüfûs cüzdanına yazılmalıdır. Fekat gebelik, lohusalık, narkoz, radioterapi ve arsenikli ilâcların, kan grubunu ba�zan değişdirdiği görülmekdedir.
Yüz kişi üzerinde yapılan tecribede, kırkbeş kişi 0, onbir kişi A, kırk kişi B ve dört kişi AB grubunda bulunmuşdur.
Kan grubu ölçülmesi, adlî işlerde de fâideli olmakdadır. Şübheli birinin elbisesinde görülen kan lekesinin grubu, bu kimsenin kan grubuna uygun bulunmazsa, (Elim kesildiği zemân üstüme kan damlamışdı) gibi sözünün yalan olduğunu meydâna çıkarır.
Çocuğun kan grubu, babasının veyâ anasının kan grubuna benzer. Bir çocuğun kan grubu, anasının kan grubuna benzemezse, babasının kan grubunda olduğu anlaşılır. Bu çocuğun babası olduğu sanılan adamın kan grubu, çocuğun kan grubuna benzemezse, bunun babası olmadığı anlaşılır. Fekat, bu çocuğun grubunda olan bir adamın, bu çocuğun babası olduğu kesin olarak söylenemez. Çünki, aynı grubda bulunan, başka çok adam vardır.
Grubu belli olan (test serum)dan, bir cam üzerine, bir damla konur. Üzerine bir damla % 10 luk sodium citrat eriyiği konur. Bir damla da kan konur. İki dakîka sonra berrâk kalırsa, agglütinasyon yokdur. Bulanırsa, vardır. (Test serum) piyasada satılmakdadır. Bozulmadan iki-üç ay saklanabilir.

A ve B maddeleri yokdur. Serumlarda ? ve ? vardır. Bunların alyuvarları hiç bir serumda pıhtılaşmaz. Herkese kan verebilirler. Verdikleri kan az olduğundan, serumla verilen ? ve ? agglütininleri, kan alan kimsenin alyuvarlarını pıhtılaşdırmaz. Bu grubdakiler, başka grubdakilerden kan alamazlar.