KERAHET ve İSTİHSAN

KERAHET ve İSTİHSAN

Mübarek dinimizde helalhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif haramhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif mubahhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif mekruhhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif müstahsen veya gayri müstahsen şeylerin bir kısmı fıkıh kitablarımızda: "Kitabu'l-Kerahiye ve'l-İstihsanhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif Kitabu'l-Hazer ve'l-İbahahttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif Kitabu'l-Zühdi ve'l-Vera'http://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif Kitabu'l-Et'ime ve'l-Eşribe" gibi başlıklar altında yazılı bulunmaktadır. İşte bu ilmihalimizin bu sekizinci kitabıhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif bu kısma ait bazı meseleleri kapsamaktadır.
Bazı Dinî Deyimler
1- İstihsanhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif bir şeyi güzel saymak ve güzel sanmaktır. Fıkıh usulündehttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif "Zahiren kıyası bırakıp insanların ihtiyacına daha uygun olanı almaktır." Diğer bir ifade ile: "Kolaylık için güç olanı terk etmek ve herkesin alışık olduğu işlerdehttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif din yönünden bir müsaadeye bağlıhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif kolaylık tarafını arayıp benimsemek" demektir. Burada İstihsan'dan maksadhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif çok gerekli ve çok güzel birtakım dinî meseleleri açıklamaktır.
Dinimizin güzel gördüğü ve müstahab saydığı şeylerden her birine "Müstahsen" denir. Bunun karşıtı da "Gayr-i müstahsen"dir.
2- Kerahiyethttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif lûgat anlamı bakımındanhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif zahmethttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif meşakkathttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif şiddet ve bir şeyi fena görmektir. Din deyiminde isehttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif yapılmaması daha iyi olan bir şeyin terk edilmeyip yapılması demektir. Buna "Kerahet" de denir. (Mükelleflerin İşleri Bölümüne bakılsın.)
3- Hazerhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif lûgat anlamı bakımından engellemek demektir. Mahzur yerinde kullanılır kihttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif yasak anlamındadır. Din yönünden yapılması yasak olan şeylere denir. Çoğulu "Mahzurat"dır.
4- İbahahttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif mubah kılmakhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif bir şeyin yapılmasını ve yapılmamasını eşit tutup caiz görmektir. Bir şeyin yapılmasına verilen izinhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif bir ibahadır. Bir yemekten bir kimsenin yemesine yetkili zatın verdiği iznine de "İbaha" denir. (Mükelleflerin İşleri Bölümüne Bakılsın.)
5- Zühdhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif birşeyden yüz çevirmek ve kaçınmak anlamındadır. Dünyaya yönelmeyip ibadet ve hayır işleri ile fazla uğraşmak demektir.
6- Vera'http://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif harama düşmek korkusu ile şüpheli şeylerden kaçınmak demektir. Buna "Takva ve ittika" da denir. Vera ve takva sahibine de "Müteverri' ve Müttakî" denir.
7- Met'umathttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif yenen ve içilip tadılan şeylere denir. Her yenen şeye "Taam" denir. Bunun çoğulu "Et'ime"dir.
8- Meşrubathttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif içilen sıvı şeylerdir. Lûgatta her içilen sıvıya "şarab" denilir. Bunun çoğulu "Eşribe"dir. Din deyimide ise şarabhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif sarhoşluk veren herhangi bir sıvı demektir. "Hamr" denilen içkiye de "Şarab" denegelmiştir. (Helalhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif haramhttp://www.1forum.net/images/smilies/smilev.gif mubah ve mekruh tabirleri için "Mükelleflerin İşleri" bölümüne bakılsın.)