Allah’a İbadetten hemen sonrakİ vazİfemİz

Allah’a ibadetten hemen sonraki vazifemiz, anne-babamıza iyilik ve ihsan etmektir. İşte bunu da Cenab-ı Hak, “(Mâsıyet olmamak şartıyla) anne-babaya itaat etmeyi ve onlara iyi muamelede bulunmayı” (Lokman Suresi, 15) emrediyor…
Peygamberimiz de bir hadisinde buna açıklık getirerek, “Anne-babaya itaat etmek, Allah’a itaat etmek demektir. Anne-babaya isyan etmek ise, Allah’a isyan etmektir” buyuruyor. (Muhtaru’l-Ehadis, Harf-i Tı)
Anne-babaya isyan, Peygamberimiz’e ve dinimize göre büyük günahlardandır ve ahiretteki azabı şöyle dursun, dünyada da bu isyanın cezası peşindir.
Sevgili Peygamberimiz bir diğer hadisinde, “(Ne sebeple olursa olsun), sakın annenizden-babanızdan yüz çevirmeyiniz. Kim anne-babasından yüz çevirirse, muhakkak o küfretmiş olur (en azından nankör kimselerden olmuş olur). (Muhtaru’l-Ehadis, Harf-i La)
Yine Rasûlüllah Efendimiz meşhur hadisinde, “Cennet annelerin ayakları altındadır” buyurmuyor mu?
Bizim zahiri varlığımıza sebep olan anne-babalarımızın, çocukluğumuzda bize yapmış oldukları izzet-ikrâmı, koruyup yetiştirmek için olan çırpınmaları, bu yolda çekmiş oldukları zahmet ve meşakkatleri, göstermiş oldukları şefkat ve merhameti düşünüp, onlara kul-köle olmalı, ikrâm ve ihsanda kusur etmemeye çaba göstermeliyiz.
Sonra da Hz. Allah onlara karşı -mevzumuzun başında zikrettiğimiz bu ayette- beş vazifemizi sıralıyor: Yani anne ve babandan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlığa ulaşır, acziyet haline gelirlerse (bakıma muhtaç olurlarsa) o zaman onlara karşı, sizin beş vazifeniz var, buyuruyor. Ve evladı bu beş mükellefiyetle/yükümlülükle görevlendiriyor: Sen onlara sakın öf deme! Sert davranıp, sert konuşma! Ve kendilerine karşı yüzünü ekşitip “Aman sende!” diyerek kalplerini kırma! Buradaki “öf” ile evladın anne-babasına ezâ verecek, onların gönlünü rencide edecek bilumum sözleri ve fiilleri harama dâhil olmuştur. Aynı zamanda burada, en aşağı mertebe ile en yüksek mertebeye tenbih/işaret/delalet vardır.
Dilerseniz şimdi de bunları maddeler halinde görelim…
1) Sanki Hz. Allah buyuruyor ki: Kendilerine karşı gücenip te “öf“ demenize bile razı değilim! Sizden, onların bütün ezalarına-cefalarına, sıkıntı ve meşakkatlerine karşı sabretmenizi istiyorum!