Cennetin Toprağı, Çamuru, Çakılları ve Yapısı
İmam Ahmed der ki:
... Ebu Hureyre der ki:
"Ey Allah'ın Rasülü, dedik, seni gördüğümüz zaman kalblerimiz inceliyor, ahiret ehlinden oluyoruz. Senden ayrıldığımız zaman dünya bize hoş geliyor, kadınlarımızı ve çocuklarımızı (öpüp) kokluyoruz (onlarla hoş vakit geçiriyoruz)."
Buyurdu ki:
"Eğer siz daima, benim yanımda bulunduğunuz zamanki hal üzere olsaydınız, melekler sizlerle avuçları ile tokalaşır. Sizi evlerinizde ziyaret ederlerdi. (Ancak) eğer siz günah işlemeseydiniz Allah günah işleyen bir kavim getirir ki (Allah) onlara mağfiret etsin."
(Ebu Hureyre) dedi ki:
Ey Allah'ın elçisi, bize, cennetten ve onun yapısından bahset dedik.
"Bir altın tuğla, bir gümüş tuğla, çamuru misk, çakıl (hellik)leri inci ve yakut, toprağı zağferan. Oraya kim girse, nimet görür fenalık görmez, orada kalır ölmez, elbiseleri eskimez, gençliği gitmez. Şu üç kişinin de duası geri çevrilmez:
Adil imam, iftar edinceye kadar oruçlu. Mazlumun duası da bulutlar üzere taşınır, göklerin kapıları ona açılır ve Rabb şöyle buyurur:
"İzzet ve Celalime andolsun ki bir zaman sonra da olsa sana kesinlikle yardım edeceğim." (Ahmed, Müsned, II, 305)
Ebu Bekr İbn Merdüye de İbn Ömer'den gelen el-Hasen hadisinde şunu rivayet etmiştir.
İbn Ömer der ki:
Rasulullah'a Sallallahu Aleyhi ve Sellem Cennet soruldu. Şöyle buyurdu:
"Cennete kim girerse yaşar ölmez, nimet görür fenalık görmez. Elbiseleri eskimez, gençliği gitmez. Denildi ki: Ey Allah'ın Rasülü, ya yapısı nasıldır? Altından bir tuğla, gümüşten bir tuğla, çamuru keskin güzel kokulu misk, çakıl (hellik)leri inci ve yakut, toprağı zağferandır, buyurdu." (İbn Merduye rivayet etmiştir. Bk, İbn Kesir, en-Nihaye, II, 384; ed-Dürr el- Mensür, VI, 157)
Bu hadislerde toprağının zağferan olduğu belirtilmiştir. Yezid b. Zürey'den de aynı şekilde rivayet edilmiştir...
Ebu Hüreyre'den Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
"Cennet bir tuğla altından, bir tuğla gümüştendir. Toprağı zağferan ve çamuru misktir." (Ebu Nuaym, el-Hılye, II, 249, burada şu var: Yezid b. Zureyc, hemen hiç tanınmaz, İbn hıbban ve dârakutni onu zayıf saymıştır, bk. Mizan el-İ'tidal, IV, 422)
Buhari ve Müslim'de Enes Radıyallahu Anhu den gelen Zühri hadisinde, Enes, Ebu Zerr'in Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem den şunu anlattığını söylemiştir:
"Cennete konuldum, ne göreyim, orada inci kubbeler var ve toprağı da misk." (Buhari, VI, 374, Enbiya kitabının, idris (a.s.) in zikri babı; Müslim, 163, İman-kitabının, İsra babı)
Bu hadis uzun miraç hadisinin bir kısmıdır.
Müslim Sahih'inde şunu rivayet etmiştir:
... Ebu Said el-Hudri'den. Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem İbn es-Sayyad'a Cennet'in toprağını sordu. Dedi ki:
"Bembeyaz has un, halis misk. Bunun üzerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem;
"doğru söyledi" buyurdu." (Müslim, 2928, fitneler ve kıyametin alametleri kitabının, İbn es-Sayyad'ın zikri babı)
Sonra bu hadisi (Müslim) Ebu Bekr İbn Ebi Şeybe'den rivayet etmiştir:
... Ebu Nazra'dan, İbn es-Sayyad Peygamber'e Sallallahu Aleyhi ve Sellem Cennetin toprağını sordu;
"bembeyaz has un, halis misktir" buyurdu." (Müslim, 2928)
Süfyan b. Uyeyne der ki:
... Cabir b. Abdillah Radıyallahu Anhu dan. Bu zat dedi ki:
Bir adam Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem e geldi ve ey Muhammed bugün ashabın mağlub oldular, dedi.
Rasulullah, "ne ile mağlub oldular" dedi.
Adam, yahudiler onlara cehennem bekçilerinin sayısını sordu, onlar da, bilmiyoruz, ta gider Peygamberimize sorarız dediler.
Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki:
"Kendilerine bilmedikleri bir şey sorulan ve ta gider peygamberimize sorarız diyen bir kavim mağlub mu olurmuş?!
Fakat onlarAllah düşmanıdırlar, kendi peygamberlerinden Allah'ı açıkça göstermesini istediler. O Allah düşmanlarını bana bırakın, onlara ben Cennetintoprağını soracağım, bembeyaz has un olduğundan sual edeceğim."
Azsonra yahudiler Peygamber'e Sallallahu Aleyhi ve Sellem gelir gelmez Cehennem bekçilerinin sayısı kaçtır ey Ebel-Kasım dediler.
Peygamberimiz parmağınınbirini yumarak ondokuz işaret yaptı. Onlara da;
"Cennet'in toprağı nedir" diye sordu.
Birbirlerine bakarak, çörektir ey Ebel-Kasım dediler.
Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem;
"çörek, has undan olur" buyurdu.
(Tirmizi, 3327, der ki: Bu ğarib bir hadistir; Ahmed, III, 361. Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, X, 399'da der ki: Bunu Ahmed rivayet etmiştir, Mücaüd dışında diğer ravileri sahihhadis ravileridir. Mücahid'i birden fazla kişi sika saymıştır.)
Bunlar, Cennetin toprağı hakkında belirtilen üç özelliktir, aralarında çelişki yoktur. Seleften bir gurup, toprağının misk ve zağferan nevilerini içerdiği görüşündedirler.
Ebu Bekr İbn Ebi Şeybe demiştirki:
... Muğis b. Semiy şöyle söylemiştir:
"Cennetin toprağı misk vezağferandır."
(İbn Ebi Şeybe, Musannef, XIll, 124; el-Hiiye, VI, 68)
Ayrıca bu husus şu iki anlama daha gelebilir:
a.Toprağı zağferandan olur, su ile yoğrulduğu zaman misk halinegelir. Çamur, toprak ismiyle de anılabilir. Hadisin bir diğer ifadesi zaten buna delalet ediyor. Orada "çamuru misk" geçiyordu. Buna el-Ala b. Ziyad hadisi de delalet ediyor. Orada, toprağı zağferan, çamuru misk, ifadesi vardır. Cennetin toprağı hoş suyu hoş olunca ve bir de ikisi birbirine katılınca bu katışımdan başka bir koku ortaya çıkıyor ve misk haline geliyor.
b. Toprağın renk yönünden zağferan, koku yönünden misk olması.Bu, olabilecek en güzel şeydir. Parlaklık ve açıklıkta zağferan rengi, kokuda misk kokusu. Has un teşbihinde de aynı güzellik vardır. Has un,yumuşaklığı yanısıra rengi hafif sarıya çalan saf ekmek (çörek) tir.Süfyan b. Uyeyne'nin zikrettiği, "Cennet'in arzı gümüşten, toprağı misktir" sözünün anlamı da budur. Yani renk, beyazlıkta gümüş rengi,koku misk kokusudur.(Ebu Nuaym, Sıfat el-Cenneh, II, 6; İbn Ebi Şeybe, Musannef, XIII, 95)
İbn Ebi'd-Dünya, İbn Ebi Şeybe hadisinde şunu rivayet etmiştir:
...Ebu Hüreyre'den. O da Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem den. Buyurdu ki:
"Cennet'inarzı beyaz, arsası kâfur kayalıklarıdır. Onu kum tepeleri gibi miskkuşatmıştır. Dizi dizi nehirler vardır. Orada Cennet ehlinin en aşağısı ve en sonuncusu toplanır taşınırlar. Allah üzerlerine rahmet rüzgarı gönderir, üstlerine misk yelleri (kokuları) yayılır durur. Onlardan bir adam zevcesinin yanma döner, güzelliği ve hoş kokusu artmıştır. Kadın ona, benim yanımdan giderken sana hayran idim şimdi daha bir hayranım der." (İbn Ebi'd-Dünya rivayet etmiştir, bk. et-Terğib ve't-Terhib, IV, 514)
İbn Ebi Şeybe der ki:
... İbn Ömer Radıyallahu Anhu dan. Dedi ki:
"Ey Allah'ın Rasülü, Cennetin binası (yapısı) nasıldır" denildi.
"Bir tuğla gümüşten, bir tuğla altındandır. Çamuru keskin kokulu misk, çakıl (hellik)leri inci ve yakut, toprağı da zağferandır" buyurdu." (İbn Ebi Şeybe, el-Musannef, XIII, 95-96)
Ebu'ş-Şeyh der ki:
... Bize Said el-Ceriri anlattı, Ebu Nazra'dan, o da Ebu Said Radıyallahu Anhu den, Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu dedi:
"Allah, adn cennetlerini eli (yed) ile bina etmiştir. Onları bir tuğla altından, bir tuğla gümüşten bina etmiştir. Çamurunu keskin kokulu misk, toprağını zağferan, çakıl taşlarını (helliklerini) inci kılmış sonra onlara konuş demiş, onlar, müminler kurtuluşa ermişlerdir demiştir. Melekler de şöyle söylemişlerdir: Sultanların konağı cennet, sana ne mutlu!"
(Ebu Nuaym, Sıfat el-Cenneh, I, 173, 140; el-Hılye, VI, 204. Ebu Nuaym der ki: Bununla el-Ceriri, Ebu Nazra'dan teferrüd etmiştir. Vüheyb b. Halid de el-Ceriri'den benzerini rivayet etmiştir." Bu hadisin isnadında Adiy b. el-FazI var, o, metruktür. Bk. Takrib et-Tehzib, II, 17)
Ebu'ş-Şeyh der ki:
Bize Amr b. el-Husayn anlattı, bize İbn Ulase anlattı...
Ubeyy b. Ka'b'dan. O, Rasulullah şöyle buyurdu dedi:
"İsra yaptığım gece Cebraile, onlar bana Cenneti soracaklar dedim. Dedi ki: Onlara haber ver, Cennet, beyaz incidendir, arzı da altındır."
Eğer İbn Ulase bu hadisdeki "altın" sözünü iyi ezberlemişse o zaman bu anlatım, altından olan iki cennet hakkındadır. Demek ki Cebrail, ona iki cennetin en üstün ve en yüce olanını haber vermiştir.
Doğrusunu Allah bilir.
(İsnadında, Muhammed b. Abdullah İbn Ulase'den Amr b. el-Husayn ifadesi vardır. bu zat zahib el-hadis (hadisi gitmiş) biridir. Ebu Zur'a vahi (çok gevşek) tir, der. Darakutni, metruk olduğunu söyler, bk. Mizan el-i'tidal, III, 252-253
İbn Ulase yalanla itham edilmiştir. İbn Hıbban, onunla delil getirmek helal değil, mevzu hadis rivayet eder der. Darekutni metruktür, el-Ezdi, hadisi yalanına delalet ediyor, derler. Bk. Mizan el-İ'tidal, III, 394-395.)
