Sözlük

Ateroskleroz

Yağların orta ve büyük kan damarlarında biriktiği birçok hastalıktan biri; damar sertliği. Damar içerisindeki bu birikmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif herhangi bir kimsede görülebilirse de diyabetlilerde daha sık ve daha erken yaşta görülme eğilimine sahiptir.

Damar Sertliği

Bkz. Ateroskleroz

Diyabet uzmanı

Diyabetli hastaların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor.

Diyet uzmanı

Sağlıklı olabilmek için yenilmesi uygun olan besinlerin türlerinin ve miktarlarının belirlenmesinde uzman.

Endokrinolog

Pankreas ve tiroid gibihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif vücutta hormon yapan iç salgı bezleriyle ilgili hastalıkların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor; hormon bilim uzmanı.

Enjeksiyon Bölgeleri

Vücudun derisi üzerinde bulunan ve insülinin enjekte edilebileceği yerler:

Kolun yukarı-dış bölümü.

Belin biraz yukarısında ve aşağısında olmak üzere vücudun

ön ve yan kısımları; göbeğin çevresindeki 5 cm çapındaki alan hariç.

Kaba etlerin yukarı bölümleri.

Bacağın yukarı kısmının ön bölümü.

Bu bölgelerin büyüklüğühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kişinin iriliğiyle orantılıdır.

Enjeksiyon Yeri

İnsülin enjeksiyonunun tam olarak yapılacağı yer. İnsülinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yağ ve kas dokularının sağlıklı durumda kalabilmesi için her enjeksiyonun başka bir enjeksiyon yerine yapılması önemlidir.

Fenilketonüri

Fenilalanin isimli aminoasidin :-):-):-):-)bolizmasındaki bozukluk sonucu Tirozin’e dönüşememesi ve bu :-):-):-):-)bolik bozukluğun göstergesi olarak idrarla atılımı.

Glikoz

Basit bir şeker. Kanda bulunan ve dokuların enerji elde etmekte kullandıkları şeker türü.

Glikozillenmiş Hemoglobin Testi

Kişinin test öncesindeki 2-3 aylık döneme ait ortalama kan şekeri düzeyini ölçen bir test. Bkz. Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c

Glukagon

Vücutta bulunan ve kan şekeri düzeyini yükseltenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir hormon. Glukagon pankreasta yapılır; kandaki şeker düzeyi normalin altına inmeye başladığında kana verilir.

Glukagon. enjeksiyon yoluyla kullanılabilecek bir ilaç olarak da mevcuttur. Kan şekerinin çok aşırı azaldığı durumlardahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hasta bayıldığında veya ağızdan birşey aiamadığı zaman tedavi amacıyla kullanılır.

HDL Kolesterol

Yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol; iyi kolesterol; kolesterolün vücudu terkettiği şekil. HDL kolesterol düzeyi yük:-):-):-):-)ehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kalp hastalığı riski azalır.

Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c

Hemoglobinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hastanın son 2-3 ay içerisindeki ortalama kan şekeri düzeyi öğrenilebilir.

Hiperglisemi

Kan şekerinin yüksek olması; diyabetin kontrol altında olmadığını gösterir. Vücutta yeterli insülin bulunmadığı ya da mevcut insülinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif daha ağır sağlık sorunlarına neden olabilir.

Hipoglisemi

Kan şekerinin düşük olmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şekerli birşeyler yemekle içmekle genellikle düzeltilebilir.

İktidarsızlık (İmpotans)

Erkeklerde ejekülasyon ve ereksiyon yeteneklerinin ortadan kalkması. Diyabette sinirlerin hasar görmesi ve dolaşım bozuklukları nedeniyle gelişebilir ama daha başka birçok iktidarsızlık nedeni daha vardır. İktidarsızlıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif gerçek nedeninin bulunup en iyi tedavinin uygulanabilmesi için bir doktor tarafından tedavi edilmelidir.

İnfeksiyon

Mikroplarınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif virüslerin veya benzeri organizmaların vücutta çoğalması sonucu gelişen hastalık.

İnsan İnsülinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Biyosentetik

insan vücudu tarafından yapılan insülinin vücut dışında imal edileni. Bu amaçla rekombinan DNA teknolojisi adı verilen yüksek bir teknolojiden yararlanılır.

İnsülin

Kandaki şekerin hücrelere girmesine olanak vererek kan şeker düzeyini

düşürenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif pankreasta yapılır

ve kan şekeri düzeyi normalin üzerine doğru yükselmeye başladığında kana

verilir.

İnsülin enjeksiyon yoluyla kullanılabilen bir ilaç olarak da mevcuttur ve diyabet

tedavisinde kullanılır.

İnsülin Reaksiyonu

Kan şekeri düzeyi çok aşırı azalan insanlarda görülen semptomlar. Hastada dermansızlıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif terleme veya dalgınlık mevcut olabilir. Şiddetli insülin reaksiyonu sırasında hasta bayılabilir. Bkz. Hipoglisemi

İnsülin Ünitesi

Az miktarda saf insülinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif enjektöre çekilen miktarı göstermek üzere ünite çizgileri vardır.

Kalori

Isı enerjisi birimi. Vücut tarafından yakılan besinlerden elde edilen enerjinin ölçülmesinde kullanılır. 1000 gram saf suyun sıcaklığını 1 santigrad-derece fC) yükseltmek için gereken enerji miktarı. 1 kaloridir.

Ketoasidoz

Tıp I diyabetin ağır bir komplikasyonu. Ketoasidozda vücut dokularıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çabuk solunum ketoasidoz semptomlarındandır.

Ketonlar

Vücutta enerji elde etmek amacıyla yağlar yakıldığı zaman meydana gelenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif keton yapan bir hastanın soluğu tatlı ve aseton kokusunu andıran bir kokuya sahiptir.

Kolesterol

insan ve hayvan vücudunda yapılanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kişide kalp hastalığı riskini artırır.

Komplikasyon

Bir hastalığa bağlı olarak meydana gelen ve her hastada görülmeyebilen sağlık sorunu.

LDL Kolesterol

Düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol; kötü kolesterol. Kolesterolün kan dolaşımında bulunan şekli. Bu tür kolesterolhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kalp hastalığı riskini artırır.

Lipid

Yağ. Vücutta çeşitli lipidler vardır. Bunlardan kolesterol gibi bazıları önemli işlevler görür. Diğer yağlar ise enerji fazlasınınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif daha sonra kullanılmak üzere saklanması amacıyla vardır.

mg/dl

Miligram/100 mililitre. 100 mililitre sıvıda bulunan bir maddenin miligram olarak miktarı. Kan şekeri ve vücuttaki diğer bazı kimyasal maddelerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif litrenin onda birine eşit bir sıvı ölçüsüdür.

Nefropati

Böbrekteki nefronlarınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif vücutta kalması gereken bazı maddeler idrara çıkarılır; vücuttan atılması gereken bazı maddeler ise vücutta kalır.

Nöropati

Sinir dokusunun hasarı. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Vücudun birçok bölümünde gelişebilir. Çok zaman ayaklarda veya bacaklarda ağrıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ishal ve cinsel bozukluklar nöropatinin diğer sonuçlarındandır.

Oral Hipoglisemik İlaç

Tip II diyabet hastalarının kan şekerini düşürmek amacıyla ağızdan aldıkları ilaç. Genelde diyabet hapı olarak bilinir. Bu haplar vücudun kendi insülininin hem miktarınıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hem de etkinliğini arttırarak faydalı olur.

Orgazm

Cinsel doyuma ulaşmak. Diyabetik nöropatihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çeşitli ilaçlarla ve kan şekeri düşürülerek tedavi edilebilir.

Önceden-kanstırılmıs İnsülin

Kısa- ve ara-etkili insülinleri belirli oranlarda karıştırılmış olarak içeren insülin. 70/30 insülin. %70 NPH ve %30 Regüler insülin içerir.

Pankreas

Midenin aşağı bölümünün arka kısmında yer alan bir organ. Besinlerdeki besleyici maddelerin kana karışacak duruma getirilmesinde kullanılan sindirim enzimleriylehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu organın özel hücrelerinde yapılır.

Protein

İnsan sağlığı için gereken bir besin türü. Vücudun gelişmesinde ve onarılmasında kullanılırlar. Ayrıca bunlardan enerji de elde edilebilir. Proteinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yumurtada ve kuru fasulyede mevcuttur.

Rekombinan DNA Teknolojisi

Biyosentetik insan insülininin yapılmasında da kullanılan yüksek bir teknoloji. DNAhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif insan vücudunda yapılanın aynı insülini yapısal olarak meydana getirmek üzere gerekli proteinleri yapacak olan genler kullanılarak programlanmıştır.

Reseptör

Hücrelerin üzerinde yer alan ve yalnızca spesifik maddeyi tanıyarak bu maddenin kendisine bağlanıp hücreye girmesine olanak veren molekül grubuna reseptör denir.

Retinopati

Gözün arka kısmındaki ağ tabakanın hasar görmesi. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Retinada (ağ tabaka) yüksek kan şekerinin ve yüksek tansiyonun etkisiyle hasara uğrayan birçok küçük damar vardır. Retinopati. en erken dönemlerinde hiçbir semptom vermez. Tedavi edilmezsehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif retinopatinin erkenden teşhis edilmesini sağlar.

Semptom

Hastalık belirtisi.

Tip I Diyabet

Hasta vücudunun hiç insülin yapamadığı diyabet tipi. Tip I diyabet hastalarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif “insülin gerektiren diyabet” olarak da adlandırılır. Yaşlı kimselerde de görülebilmesine karşılık daha çok gençlerde başlar. Gençlerde yaygın olması nedeniyle bir zamanlar jüvenil diyabet olarak da adlandırılırdı.

Tip II Diyabet

Vücudun yaptığı insülinin gereken şekilde kullanılamadığı diyabet tipi. Çoğu hastalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir zamanlar erişkin yaşta başlayan diabet olarak da adlandırılırdı.

Trigliseridler

Vücutta bulunan bir çeşit yağ. Fazla kalorilerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif trigliserid düzeylerinin de yüksek olma eğilimi söz konusudur.